Europees arrest geeft asbestslachtoffers nieuwe munitie

© Imageglobe
Patrick Martens

Een nieuw arrest van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens haalt de stugge regeling van de Belgische asbestwet onderuit. ‘Ons land zal die rechtspraak moeten respecteren’, zegt N-VA-senator Louis Ide.

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft op 11 maart een weduwe en twee dochters van een aan longvlieskanker overleden Zwitserse man in het gelijk gesteld. Hans Moor was in de jaren ’60 en ’70 op zijn werk blootgesteld aan asbest. In 2004 werd bij hem mesothelioom (longvlieskanker) vastgesteld. Van een overheidsfonds kreeg hij als asbestslachoffer een maandelijkse uitkering. Die liep verder na zijn dood in 2005. Maar door deze steun stuitten zijn vrouw en dochters juridisch op een muur om ook een morele compensatie te bekomen en om een schadevergoeding door de werkgever van Moor af te dwingen. Het EHRM zegt dat Zwitserland hiermee twee keer in de fout gaat.

Deze uitspraak zet de nieuwe Belgische asbestwet op de helling. Het parlement keurde ze , in januari goed. Ze verbetert de werking van het Asbestfonds (niet alleen arbeids- maar ook omgevingsslachtoffers, hulp bij palliatieve zorg enzovoort). Het principe dat de vervuiler betaalt, is echter niet opgenomen. En wie een beroep doet op het Asbestfonds, mag geen gerechtelijke stappen tegen een bedrijf ondernemen.

Juridische immuniteit

Vooral dat laatste was een ontgoocheling voor Abeva, een vereniging van asbestslachoffers, en voor senator Louis Ide (N-VA). Abeva en Ide vinden dat er een einde moet komen aan de juridische immuniteit van de asbestindustrie. Burgerrechtelijk verjaart haar aansprakelijkheid na twintig jaar, terwijl stoflong en longvlieskanker door blootstelling aan asbest gemiddeld veel later optreden. Met een schadeclaim komen slachtoffers dan te laat.

Ide stelde daarom voor om, net als in Frankrijk en Nederland, te werken met een verjaring voor een asbestvordering tot vijf jaar na de diagnose van de aandoening. Hij kreeg eerst ook steun van de SP.A, maar de socialisten keerden hun kar omdat ze vreesden dat de betrokken bedrijven anders hun bijdragen aan het Asbestfonds zouden staken.

Verdoken schade

De Belgische asbestwet gelijkt in grote lijnen op de regeling in Zwitserland, maar die vindt het EHRM dus veel te stug. Het arrest-Moor levert volgens Evelien De Kezel, docent aan de Universiteit Utrecht en advocate in aansprakelijkheidsrecht, nieuwe munitie aan asbestslachtoffers. Volgens het EHRM is verdoken schade een reden om de verjaringstermijn anders te berekenen. Een vergoeding door een asbestfonds (in België 1600 euro per maand) mag niet verhinderen dat slachtoffers naar de rechter stappen. Het EHRM breidt een en ander ook uit naar alle slachtoffers van een verborgen letsel.

‘Voor de verkiezingen van 25 mei zit een wetsaanpassing er niet meer in, maar ons land zal zich wel moeten schikken naar deze Europese rechtspraak’, zegt Ide. Ondertussen wordt het nieuwe EHRM-arrest zeker een wapen in de procedure van de familie Jonckheere uit Kapelle-op-den-Bos tegen het bedrijf Eternit. In deze familie stierven de vader, de moeder en twee zonen aan longvlieskanker. In 2011 kende de rechtbank in eerste aanleg een forse schadevergoeding toe aan de nabestaanden. Eternit is in beroep gegaan.

Patrick Martens

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content