‘Botox werkt uitstekend tegen overmatig zweten’

Daar is de zomer, daar zijn de okselvijvers. Hoe kunt u zich wapenen tegen zweet en stank? We vroegen het aan hoogleraar dermatologie Katia Ongenae.

Zweten doen we allemaal, en maar goed ook: het houdt onze lichaamstemperatuur op peil en doet afvalstoffen uit ons lichaam verdwijnen. Maar helaas gaan de zweetklieren bij sommige mensen in overdrive, waardoor het – zeker bij semitropische temperaturen – noodzakelijk wordt om drie keer per dag van hemd te veranderen. En okselvijvers zijn één ding, de bijbehorende stank is nog iets anders. Nochtans heeft de penetrante geur niets te maken met het zweet zelf, zegt hoogleraar Katia Ongenae, kliniekhoofd dermatologie in het UZ Gent. ‘Zweet bestaat uit water en elektrolyten, maar het is totaal geurloos. De geur is afkomstig van de afbraakproducten van bacteriën die op onze huid leven. Die floreren op vochtige, warme plaatsen. Huidplooien, zoals de oksels, zijn ideaal.’

Waarom hebben sommige mensen meer last van zweetgeur dan anderen?

Katia Ongenae: De bacteriële flora is bij iedereen anders, waardoor we allemaal een eigen, unieke geur hebben. Sommige factoren kunnen de zweetproductie wel doen stijgen, zoals cafeïne of gekruid eten.

Wat kun je doen om je zweet in te perken?

Ongenae: Alles begint bij een goede basishygiëne: was je voldoende, met een dagelijkse, zachte zeep. Te veel detergenten kun je beter vermijden. Die kunnen uitdroging en irritatie veroorzaken, waardoor het zweet onder de oksels kan prikken. Mensen die overmatig zweten, raad ik aan om één keer per week ontsmettende zeep te gebruiken, zoals isobetadinezeep. Dat mag zeker niet elke dag, opnieuw om uitdroging te voorkomen.

Verder helpt het om je oksels te scheren, omdat bepaalde bacteriën en schimmels zich tussen de haartjes kunnen nestelen. En een goede deodorant werkt ook. Gebruik een zogenaamde antitranspirant die aluminiumchloride bevat. Die stof blokkeert de zweetkanaaltjes. De milde varianten, die in elke supermarkt verkrijgbaar zijn, kun je dagelijks gebruiken. Een versie met hogere concentraties aluminiumchloride mag je maar één tot twee keer per week aanbrengen. Anders heb je kans op irritatie.

Mensen hoeven zich trouwens geen zorgen te maken over aluminiumchloride: in het verleden doken soms waarschuwingen op dat giftige stoffen zich hierdoor zouden opstapelen in het lichaam, maar het zweet vindt makkelijk andere uitwegen.

Wat zijn dan de beste oplossingen?

Ongenae: Inspuitingen met botulinetoxine, beter bekend als botox, werken heel goed, zeker voor de oksels. Door de zweetklieren te verlammen, kun je de zweetproductie bijna tot nul herleiden. Helaas duurt het effect gemiddeld maar zes maanden. Veel patiënten kiezen voor een jaarlijkse behandeling, in de lente. Ze kost enkele honderden euro’s.

Ook een laserbehandeling is mogelijk. Door de huid onder de oksels op te warmen, worden de zweetklieren beschadigd. Dat is nog een stuk duurder (tot 2000 à 3000 euro, nvdr) en we kunnen niet garanderen dat één behandeling volstaat. Een ultiem middel is een operatie: de zenuwknoop aan de borstkas wordt beïnvloed, waardoor er geen prikkels meer naar de zweetklieren worden gestuurd. Er is één belangrijk neveneffect: bij meer dan de helft van de patiënten treedt ‘compensatoir zweten’ op. Ze beginnen op een andere plaats overmatig te zweten, zoals het gezicht of de handen.

Voor patiënten die vooral last hebben van zweethanden of -voeten is er nog een andere mogelijkheid: iontoferese. Dan plaats je handen of voeten in bakjes met leidingwater waarin een speciale plaat is geplaatst. Die bevordert de ionenuitwisseling doorheen de huid, waardoor de zweetklieren tijdelijk stilvallen. Er bestaat ook een versie voor de oksels, met sponsjes, maar die is minder efficiënt.