Alles wat u moet weten over het oprukkend mazelenvirus in Wallonië

'Het gerucht dat er een verband zou zijn tussen mazelenvaccinatie en autisme is ontstaan na een frauduleuze publicatie in 1998.' © iStock
Marleen Finoulst
Marleen Finoulst Arts en journalist

In Wallonië woedt een mazelenepidemie. Wat is er aan de hand?

In Wallonië woedt een mazelenepidemie die al bijna 300 slachtoffers maakte. Meer dan 100 mensen werden gehospitaliseerd met complicaties, waaronder mensen met een hersenvliesontsteking. Eén op drie blijkt niet gevaccineerd. Ook in Roemenië en Italië houdt het mazelenvirus lelijk huis. In Roemenië vielen al doden.

Vlaanderen blijft voorlopig gespaard, wellicht omdat de dekkingsgraad voor mazelenvaccinatie hoog genoeg is. Wanneer die boven 95% ligt, kan het virus zich namelijk niet verspreiden. Bovendien organiseerde de Vlaamse overheid een jaar geleden nog een campagne die volwassenen opriep om hun vaccinatiestatus voor mazelen te controleren. Wie daar gevolg aan gaf, redt nu zichzelf en anderen.

Mazelen is geen onschuldige kinderziekte, maar een zeer besmettelijke infectie.

Mazelen is geen onschuldige kinderziekte, maar een zeer besmettelijke infectie met een reëel risico op ernstige complicaties waarvoor geen behandeling bestaat. Eén op 1000 overleeft mazelen niet.

Het volstaat om met een besmet iemand in dezelfde ruimte te vertoeven om zelf besmet te geraken. Het mazelenvirus wordt namelijk via de uitgeademde lucht verspreid en kan enkele uren overleven in de lucht, op deurklinken, stoelen, en ga zo maar door.

De eerste symptomen zijn een griepachtig syndroom en hoge koorts. Na enkele dagen ontstaat veralgemeende huiduitslag – rode puntjes over het hele lijf die aanvoelen als schuurpapier – en soms witte puntjes in het mondslijmvlies.

Na een tiental dagen verdwijnt de huiduitslag en bij 5 tot 10% van de patiënten treden vervolgens complicaties op: oorontstekingen, luchtweginfecties, longontstekingen, hersen- of hersenvliesontstekingen. Zeer jonge kinderen, zwangere vrouwen en mensen met een verminderde weerstand lopen meer kans op complicaties.

Mazelen kan perfect voorkomen worden dankzij een veilig en zeer efficiënt vaccin. Door je te vaccineren, bescherm je niet alleen jezelf, maar ook anderen, want eens gevaccineerd kan je het virus niet langer verspreiden.

Door je te vaccineren, bescherm je niet alleen jezelf, maar ook anderen, want eens gevaccineerd kan je het virus niet langer verspreiden.

De antivaccinatiebeweging – met ronkende namen als ‘Vaccinvrij’, ‘Preventie Vaccinatieschade’, ‘Prik mij maar lek’, ‘Wij worden wakker’ – verspreidt gretig via sociale media en internet angstaanjagende berichten over vaccins, inclusief emotionele getuigenissen tegen vaccinatie. Die overvloed aan misinformatie leidt tot aarzelende ouders die beslissen hun kind dan maar niet te laten vaccineren. Velen redeneren dat de infecties toch niet meer voorkomen, maar dat is helaas schijn. Het mazelenvirus steekt onmiddellijk de kop op wanneer de vaccinatiegraad onder 95% daalt en daarom blijft vaccineren ontzettend belangrijk. Dit geldt ook voor andere infectieziekten waartegen gevaccineerd wordt – behalve voor tetanus.

De antivaccinatiebeweging heeft meer impact in Wallonië dan in Vlaanderen, vermoedelijk omdat ook Frankrijk sterk in de ban is van anti-vaxxer’s.

Om de vele valse verhalen de kop in te drukken, moeten vragen waarmee bange ouders kampen beantwoord worden.

Kan je niet beter de infectie doormaken en rekenen op je natuurlijke weerstand?

Wanneer je de infectie doormaakt, heb je inderdaad soms een betere weerstand in vergelijking met de weerstand die je opbouwt door het vaccin. Probleem is dat sommige infecties, waaronder mazelen, dermate ernstig zijn, dat je het risico niet mag lopen om je kind aan de infectie bloot te stellen. Eén tot twee op 1000 kinderen sterft door mazelen. Het vaccin is niet 100% veilig, maar de kans dat je ernstige nevenwerkingen ontwikkelt, bijvoorbeeld een ernstige allergische reactie, op het mazelenvaccin bedraagt één op 1 miljoen.

Waarom zijn er zoveel vaccins?

Er bestaan veertien vaccins voor kinderen tussen 0 en 6 jaar. Er worden enkel vaccins ontwikkeld en aanbevolen tegen infectieziekten die levensbedreigend zijn. Door te vaccineren helpen we bepaalde infectieziekten uit de wereld. Zo werden de pokken uitgeroeid dankzij vaccinatie en staan we niet ver van het uitroeien van polio, het virus dat kinderverlamming veroorzaakt. Overigens kan het immuunsysteem van een zuigeling dit aantal vaccins perfect aan.

Hoe bescherm je ook anderen als je zelf gevaccineerd bent?

Hoe meer mensen gevaccineerd zijn, hoe moeilijker een virus of een bacterie zich kan verspreiden in een populatie. Want gevaccineerde mensen geven deze microben niet door. Op die manier bescherm je bijvoorbeeld heel jonge zuigelingen die nog niet gevaccineerd zijn, of mensen die door ziekte niet gevaccineerd kunnen worden. Dit noemt men ‘kudde-immuniteit’.

Is er een verband tussen mazelenvaccinatie en autisme?

Dat gerucht is ontstaan na een frauduleuze publicatie in 1998. Een Britse arts, Andrew Wakefield, beweerde dat meer kinderen autisme ontwikkelden nadat ze het mazelenvaccin hadden gekregen. Dat werd achteraf weerlegd. Verder duiken de eerste symptomen van autisme, dat grotendeels genetisch bepaald wordt, gewoonlijk op rond de leeftijd waarop kinderen gevaccineerd worden, vandaar zien sommigen nog steeds een verband, waar er geen is.

Zijn vaccins wel 100% veilig?

In de geneeskunde is niets 100% veilig, ook vaccins niet. Je kan ongewenste reacties hebben – roodheid op de prikplek, zwelling, lichte koorts, allergische reacties, … – maar die zijn bijna steeds van voorbijgaande aard. Je moet de veiligheid van een vaccin steeds afwegen tegen de risico’s op ernstig complicaties van de ziekte waartegen gevaccineerd wordt.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content