9 mythes over stress ontkracht

Als het op stress aankomt, zijn er heel wat misvattingen over de oorzaken, de symptomen en behandelingen ervan. Wij onderscheiden feit van fictie en ontkrachten voor u 9 stressmythes.

‘Van stress krijg je een maagzweer’

In tegenstelling tot wat veel mensen geloven, wordt het grootste deel van de maagzweren niet veroorzaakt door stress, maar door de veelvoorkomende maagbacterie H. Pylori, die een ontsteking teweeg brengt in de onderbuik en de ingewanden. Hoewel stress de hoeveelheid maagzuur kan doen toenemen en dus ook de pijn in de maag, is dit net de hoofdoorzaak van maagzweren.

‘Enkele glazen wijn helpen bij stress’

U denkt beter twee keer na voor u zich een tweede of derde glas inschenkt na een stresserende dag. Volgens een studie uit 2008 in het Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism stimuleert alcohol net de aanmaak van het stresshormoon cortisol.

Bovendien zouden volgens onderzoek van de universiteit van Chicago alcohol en stress van elkaar ‘leven’: we grijpen naar alcohol om ons te ontspannen en stress verzacht op zijn beurt de bedwelmende effecten van alcohol.

‘Ik heb geen stress, want ik heb nergens last van’

Stress kan zich op een aantal onaangename manieren manifesteren zoals slapeloosheid, gewichtstoename,… Maar het is niet omdat u deze symptomen niet ervaart, dat u geen last van stress zou hebben. Chronische stress wordt namelijk gelinkt met een groot aantal negatieve gevolgen voor uw gezondheid, waaronder hartziektes en kanker.

Zo kunnen mensen met een stresserende levensstijl, maar die nooit ergens last van hebben, plots aan een hartaanval of beroerte bezwijken waaraan stress heeft bijgedragen. Stress kan ook een hoge cholesterol of diabetes veroorzaken, ook al zijn die symptomen niet merkbaar. Dat zijn de zogenaamde ‘stille doders’. We denken dat we de stress onder controle hebben, maar in werkelijkheid is dat niet zo.

‘Stress werkt motiverend’

We beschouwen een klein beetje stress vaak als iets positiefs. Werkstress zou ons aanzetten om nog beter ons best te doen zodat we in onze opdracht slagen. Maar is het de stress die ons in een dergelijke situatie motiveert? Nee, zegt Andrew Bernstein, de auteur van ‘The Myth of Stress’ in Psychology Today. Het werkt net andersom: omdat je net heel gemotiveerd bent, bijvoorbeeld voor een sollicitatiegesprek, raak je in de stress. Maar het levert je niet iets op. ‘Als je succesvol bent en gestresseerd, ben je succesvol ondanks je stress, niet dankzij’, zo stelt Bernstein.

‘Stress en angst zijn hetzelfde’

Angststoornissen zijn mentale stoornissen en dus niet te vergelijken met stress, zowel acuut als chronisch. Maar de precieze verschillen zijn niet altijd even duidelijk. Stress komt voort uit een gebeurtenis of gedachte die u nerveus maken, terwijl angst niet altijd een bekende oorzaak heeft. Terwijl stress iets is waar u iets tegen kan doen of wat vanzelf weggaat, is dat niet het geval bij een angststoornis.

‘Stresssymptomen zijn voor iedereen dezelfde’

Net zoals er talloze factoren kunnen bijdragen tot stress, kan spanning zich ook manifesteren in een breed spectrum van fysieke en psychologische symptomen. Iedereen ervaart stress anders. Zo kan u bijvoorbeeld last hebben van de spijsvertering in periodes van stress, terwijl anderen zich moeilijker kunnen concentreren. Er gebeurt zoveel in uw lichaam bij stress. Het is daarom belangrijk om te weten hoe uw lichaam precies reageert op spanning.

‘Negatieve gebeurtenissen veroorzaken stress’

Negatieve gebeurtenissen kunnen leiden tot stresserende gedachten, maar ook leuke gebeurtenissen kunnen dat. Het is niet de gebeurtenis of de gedachte zelf die de stress veroorzaken, maar wel hoe u er emotioneel op reageert. Alles wat de routine doorbreekt en sterke emoties uitlokt, zowel negatief als positief, kan stress veroorzaken.

‘Stress is niet te vermijden’

Stress is wel te vermijden. Hoewel we niet kunnen verhinderen dat we in stresserende situaties terecht komen, kunnen we wel onze reactie op die gebeurtenissen controleren. Zo blijkt de techniek van mindfulness de hoeveel cortisol te verminderen. Het komt er dus op neer om uit te kijken wat bij u stress uitlokt en om voorbereid te zijn.

‘Stress hoort bij het succesvol zijn’

Jammer genoeg leven we in een cultuur die stress associeert met productiviteit. Daarom gaan we ervan uit dat succesvolle mensen gestresseerd zijn. Maar niets is minder waar. Stress betekent niet dat u meer waard bent. Het betekent ook niet dat u een hogere status hebt omdat u langer werkt. Overwerken betekent echt wel dat er iets mis is. Ook hier geldt weer het omgekeerde: wie uitstekend kan omgaan met stress, is succesvol. (TE)