5 verrassende trucs van ons brein

De realiteit is wat onze hersenen ervan maken. Een inkijk in 5 trucs van ons brein, samen met psychologe Greet Kayaert, auteur van Het neurologisch complot.

1. Je kunt je handen effectief wassen in onschuld

Greet Kayaert: “Onze hersenen werken met representaties: groepen neuronen (hersencellen) in ons hoofd die actief worden wanneer we iets waarnemen, en die zelf ook andere neuronen kunnen activeren. Zo zal de representatie van het begrip ‘vuil’ actief worden zodra we zien dat iets vuil is en zal die representatie zelf ook allerlei andere neuronen activeren. Er worden verschillende gedachten opgeroepen en soms ook handelingen, zoals schoonmaken. In onze hersenen zijn op die manier perceptie, gedrag en attitudes sterk met elkaar verbonden. Wat maakt dat de fysieke en morele betekenis van het begrip ‘vuil’ in elkaar overlopen.”

2. Doelen op korte termijn doen het beter

“Wanneer we een doel bereiken en we worden beloond, hetzij met een ‘ik kan het’-gevoel, hetzij met een daadwerkelijke materiële beloning (zoals chocola), dan kunnen we daar snel en effectief uit leren. Diep in onze hersenen is er een gebied dat wordt geactiveerd door beloningen en dat de representaties versterkt van de attitudes en het gedrag die hebben geleid tot die beloningen. Het zijn dus vooral die handelingen die op korte termijn leiden tot het bereiken van een doel, die door dit gebied zullen worden versterkt. Je kunt mensen met regelmatige beloningen dus wel motiveren om bijvoorbeeld elke dag te fitnessen. Het is interessant om een complexe taak op te delen in kleine doelen die makkelijker worden gehaald én beloond.”

3. ’s Morgens klinkt alles luider

“Onze neuronen spelen een rol in het bepalen van welke informatie tot ons doordringt en in welke mate. Een van de filters die daarbij worden gebruikt, is gewenning. De neuronen die de signalen doorgeven in onze hersenen worden minder actief naarmate ze langer geprikkeld worden. We zijn hierdoor meer aangetrokken tot wat nieuw is en wennen aan oude signalen. Gewenning is een zeer efficiënte manier voor de hersenen om oude en dus minder relevante informatie niet meer te hoeven verwerken. Gewenning maakt dat we een geur op de duur niet meer ruiken, onze kleding niet meer voelen en een constant achtergrondgeluid (gedeeltelijk) kunnen negeren. Omgekeerd zal de gevoeligheid van de neuronen het hoogst zijn wanneer het lang stil geweest is.”

4. Rechtshandigen hebben een voorkeur voor wat zich rechts bevindt

“Het deel van de hersenen waarmee we bepalen wat goed en kwaad is en het deel waarmee we daarnaar handelen, overlappen gedeeltelijk. We gaan daardoor quasi-automatisch naar ‘het goede’ toe en van ‘het kwade’ weg. Wanneer mensen gevraagd wordt om bij het verschijnen van een woord zo snel mogelijk een hendel naar zich toe te trekken, dan kunnen ze dat sneller bij woorden met een positieve betekenis. Omgekeerd duwen ze de hendel sneller van zich weg bij woorden met een negatieve betekenis. We hebben een lichte voorkeur voor het bereikbare. Dat maakt dat rechtshandigen een voorkeur hebben voor alles wat zich aan de rechterkant van hun lichaam bevindt.”

5. We willen allemaal wat een ander heeft

“In het deel van onze hersenen waar onze motoriek en onze attitudes zich bevinden, situeren zich ook de zogenaamde spiegelneuronen. Zij worden actief wanneer we iets doen maar ook wanneer we iemand anders dezelfde handeling zien doen. Ze zijn dan ook mee verantwoordelijk voor onze neiging tot imitatie. We imiteren niet alleen handelingen, maar ook doelen. Geen enkel speelgoedje is zo interessant als het speelgoedje waar het broertje of zusje op dat ogenblik mee speelt. Ook volwassenen zullen vaak imitatie gebruiken bij het kiezen van hun doelen en attitudes. Zo is het niet onverstandig om in een vreemde stad bij het kiezen van een restaurant naar die plaats te gaan waar al veel volk zit.” (Tine Bergen)

http://www.hetneurologischcomplot.be/