Wunderkammer

Thijs Demeulemeester

Een exotische reis door de tijd

Lannoo, Tielt, 2017

176 blz., ? 34,99 ISBN 978 94 014 4273 2

‘Waarom verzamelt een mens exotica? Een wilde gok: omdat de natuur meer verbeelding heeft dan de mens’. Zo begint het boek Wunderkammer. Deze uitgave is zelf, net als het onderwerp waarover het gaat, een rariteitenkabinet, waarbinnen allerlei aspecten van dit fenomeen bijeengebracht zijn en het fijn rondsnuffelen is. Langzaam ontstaat zo een totaalbeeld van de verzamelwoede van (wetenschappelijke) reizigers en van mensen in hoge, veelal adellijke posities, die op deze wijze vanaf de Middeleeuwen konden ‘pronken met andermans veren’. De ongekende wereld kwam zo op een zeer aanschouwelijke manier dichterbij. Wunderkammers waren veelal bonte verzamelingen exotica, curiositeiten, dieren op sterk water, bloedkoraal, struisvogeleieren, een-hoorntanden, kaarten, instrumenten en bijvoorbeeld geneeskrachtige mineralen en poeders. Voor de minder welgestelden was er het kunstkabinet, een meubel volgepropt met exotica, met geheime laden voor de meest unieke curiosa. Een van de bekendste Nederlandse verzamelaars/handelaars was apotheker Albertus Seba (1665-1736) uit Friesland, die zelfs tsaar Peter de Grote als klant had. In de 19de eeuw kwamen opgezette exotische dieren, veelal getoond in glazen cassettes, in zwang. De terra incognita speelde in op de verbeelding met monsters en halfmensen en handelaren stelden fantasiedieren samen (zeemeerminnen bijvoorbeeld) door onderdelen van dieren kunstig te combineren. Auteur Thijs Demeulemeester gaat ook in op vergelijkbare verschijnselen, zoals het er op na houden van dwergen aan hoven en het ’tentoonstellen van exotische dieren en vreemde volkeren’; de laatsten soms zelfs in kooien in tijdelijke dorpen, speciaal opgezet voor onder andere Wereldtentoonstellingen. Dit boek is de Wunderkammer waardig; fraai uitgegeven met veel illustraties, zowel in kleur als in zwartwit.

Partner Content