Bert Bakker
Nieuw licht op een eeuwenoude tweedeling
Atlas Contact, Amsterdam 2017
268 blz., ? 21,99 ISBN 978 90 450 2856 9
Hoe verklaart men de economische verschillen tussen Noord en Zuid? Zeker binnen een globaal project als de Europese Unie proberen economen en historici sinds geruime tijd om dat te verklaren. De verschuiving van de handelsrelaties (van Middellandse en Baltische Zeeën naar Atlantische Oceaan) was belangrijk voor de neergang en de groei van bepaalde handelssteden, maar Bakker wijst ook op andere elementen. Hij laat de gewone staatshistoriografie achterwege en bezondigt zich niet aan populistische interpretaties om de recente crises binnen de Europese Unie (Griekenland, Brexit) te duiden. Voor hem is het duidelijk dat het economische ontwikkelingsmodel vanaf de Middeleeuwen tot nu alleen maar begrepen kan worden als men oog heeft voor de socio-economische verhoudingen binnen een regio. Indien er geen middeleeuwse feodale stelsels behouden bleven (zoals in Zuid-Italië of Sicilië), is het geloofsaspect (zoals Max Weber stelde over de impact van het protestantisme) op de economische ontwikkeling ondergeschikt, ook in katholieke gebieden. Ook het racistisch ingekleurde adagium dat warmte lui maakt, verwijst hij naar het rijk der fabelen. Fijntjes wijst hij op het feit dat Scandinavische landen en Canada goed presteren in een koud klimaat, maar dat dit voor Rusland niet echt opgaat. Toevallig een land waar feodale en dictatoriale systemen tot aan de implosie van de USSR in 1991 allesoverheersend waren. Macro-economische inzichten voorzien van historische wortels om een aantal ruimere ontwikkelingsmodellen te ontwaren in de Europese ruimte blijft een boeiend onderzoeksveld. Bakker toont de weg naar een verder uit te werken globale economische geschiedenis van Europa waarbij een aantal eeuwenlang volgehouden verklaringsmodellen bijgesteld moeten worden.
G/Geschiedenis
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
