Het is gelukt. Vrijwilligers hebben de afgelopen twee maanden vrieskou, wind en regen getrotseerd om dagelijks 12.000 beeldjes te plaatsen. Samen levert dat een indrukwekkend getal van 600.000 identieke terracotta figuurtjes op. Elk beeld – een voorovergebogen, in zichzelf gekeerde menselijke figuur zonder gelaat – vertegenwoordigt een slachtoffer van de Groote Oorlog die op Belgische bodem is gevallen. Bij elk figuurtje hoort ook een dog tag of een metalen plaatje dat de naam van het slachtoffer en de maker van het beeldje vermeldt.
Tot dat aantal is het In Flanders Fields museum in Ieper gekomen na jarenlang onderzoek van verslagen, registers, dodenlijsten en archieven in binnen- en buitenland. Het aantal slachtoffers van de oorlog blijkt serieus onderschat. Zelfs de accuraat geachte Britse officiële cijfers bleken soms foutief te zijn. Bij de slag bij Pilkem Ridge (juli 1917) vielen geen 1.464 Britse soldaten maar 2.447, of een correctie met veertig procent. Die weidse, golvende roodbruine vlek tegen de achtergrond van een groene bosrand deint uit op een bijzondere locatie. Het provinciaal domein De Palingbeek, ten zuiden van Ieper, maakt deel uit van de Ypres Salient, de strategisch belangrijke Ieperboog. Fransen, Engelsen en Duitsers doorweefden de ondergrond van dit stukje niemandsland met tunnels en gangen om de vijand op te blazen. Om de hoek ligt op wandelafstand Hill 60, de enige plek in de Westhoek die nooit is opgeruimd en waar kraters en bunkers de waanzin van de oorlog illustreren.
Centraal op een groot betonnen plateau staat een monumentale constructie alsof de wereld rechtkruipt na alle ellende. Dit werk van conceptuele kunstenaar Koen Vanmechelen stelt een oerei voor en verwijst naar de levenskracht van de mensheid. Nog te bezichtigen tot 11 november 2018. Meer info: www.cwrm.be.
Meer info: www.cwrm.be.
April
25 jaar geleden: 10.4.1993
Bij het betreden van zijn woning aan het Lutik Oudorp wordt de Alkmaarder drugshandelaar én politie-informant Jaap van der Heijden dodelijk getroffen door een bom die in een plastic tas aan de voordeur hangt. De dader(s) is/zijn nooit gevonden.
50 jaar geleden: 3.4.1968
In Antwerpen bedreigt een felle brand de aan de Veemarkt gelegen 16de-eeuwse Sint-Pauluskerk. Omwonenden slagen erin een groot deel van de kunstschatten in veiligheid te brengen. De kerk zelf raakt zwaar beschadigd.
75 jaar geleden: 29.4.1943
De bezetter wil alsnog de 300.000 Nederlandse soldaten die in 1940 waren gemobiliseerd krijgsgevangen nemen en in Duitsland tewerk stellen. Felle protesten lokken keiharde maatregelen uit en de orde wordt hersteld.
90 jaar geleden: 1.4.1928
De gebroeders Hub en Wim van Doorne beginnen in Eindhoven een machinefabriekje voor opleggers en aanhangwagens onder de naam Van Doorne’s Aanhangwagen Fabriek (DAF). In 1949 komt de eerste DAFvrachtwagen op de markt en in 1958 de eerste personenauto met automatische transmissie, de bekende Variomatic, bijgenaamd ‘Het Pientere Pookje’.
100 jaar geleden: 23.4.1918
Een Britse vloot wil door middel van het afzinken van met beton gevulde schepen de havenmond van Zeebrugge voor Duitse onderzeeboten te blokkeren. De aanval mislukt jammerlijk en bijna een derde van de 1.700 man-sterke Britse troepenmacht sneuvelt of raakt gewond. Nog steeds herdenken de Britten op Saint-George’s Day (23 april) de aanval op Zeebrugge.
Wie was in de Gouden Eeuw de rijkste vrouw?
Dat was de Amsterdamse Elisabeth Tiellens, geboren in 1652 en gestorven in 1724. Zij was de oudste dochter van de zijdelakenkoopman Michiel Tiellens en Catharina van der Ghiessen, dochter van de gefortuneerde zeepzieder Philips van der Ghiessen en Liesbeth Pancras. In 1675 trouwde zij met de koopman en reder Benjamin Poulle, de trotse bezitter van de nog bestaande buitenplaats Gunterstein aan de Vecht bij Breukelen. In 1691 kocht het echtpaar de heerlijke rechten van het landgoed Berkenrode bij Heemstede. Op de fundamenten van het oude kasteel aldaar lieten zij een fraaie buitenplaats bouwen. Tien jaar later overleed Poulle waardoor de nog steeds kinderloze Elisabeth zich vrouwe van Gunterstein, Tienhoven en Berkenrode mocht noemen. In 1713 hertrouwde zij op 61-jarige leeftijd met de weduwnaar Jan Trip (1664-1732), een zeer invloedrijk man in zijn dagen, die liefst vijftien keer het ambt van burgemeester van Amsterdam heeft bekleed.
Bij haar overlijden in 1724 liet zij een geschat vermogen na van 1.900.000 gulden. Daarmee neemt zij de derde plaats in op de door Kees Zandvliet samengestelde lijst van ‘De 250 rijksten van de Gouden Eeuw’. Alleen de familie Oranje en Hans Willem Bentinck (1649-1709), de vertrouweling van Willem III, gaan haar voor met een geschat vermogen van respectievelijk 25 en 11 miljoen gulden. Volgens Zandvliets rekenmethode staat de nalatenschap van Elisabeth grofweg gelijk aan ruim zestien miljoen euro, die van stadhouder-koning Willem III, die in 1702 overleed, aan 212 miljoen euro. Maar op zich zeggen deze getallen weinig, omdat het ons niets vertelt over de koopkracht. In Holland verdiende een ambachtsman in 1.700 zo’n 300 gulden per jaar. Een vermogen van 1.900.000 gulden stond dus globaal gelijk aan 6.365 van dergelijke jaarlonen. Heden ten dage verdient een vergelijkbare ambachtsman minstens 21.000 euro per jaar. Op deze manier gerekend is een vermogen van 200.000 gulden gelijk aan ruim veertien miljoen euro nu. Elisabeth liet dus geen zestien maar 133 miljoen euro na; prins Willem III zelfs 1,75 miljard euro. Zie verder Zandvliets De 250 rijksten van de Gouden Eeuw. Kapitaal, macht, familie en levensstijl, waaruit blijkt dat de nummers 4,7 en 8 van de ranglijst (Louis de Geer, Louis Trip en Elias Trip) tot Elisabeths familie behoorden.
Heeft u ook vragen?
Mail deze naar redactie@g-geschiedenis.eu
G/Geschiedenis
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
