Alexander Courtmans

Jan de Lint (bew.)

Journael van een Scheepschirurgijn

Ad. Donker, Rotterdam 2017

156 blz., ? 17,50 ISBN 978 90 6100 729 6

Quasi-fictief

Een reis om de wereld, in de jaren omstreeks 1600 toen de hoogtijdagen van de VOC nog moesten beginnen, beschreven door de scheepschirurgijn, dat is bijzonder. De hertaling is dusdanig soepel dat je je afvraagt waarom er geen inleiding is die uitlegt dat hier sprake is van een vrijelijke interpretatie. We moeten het doen met zo te zien stukjes facsimile uit het origineel dat volgens de flaptekst voor het eerst in 1610 verscheen.

Een korte historische inleiding van de eerste tochten naar de Oost door de Nederlandse compagnieën had het vervolg voor de leek begrijpelijker gemaakt. Nu vraagt deze zich af waarom zoveel moeite wordt gedaan om de Oost via de westelijke route te bereiken, waarom het onderweg haat en nijd met de Spanjaarden is. Nu ja, het blijft een boeiend relaas van op de wereldzeeën pionierende Hollanders. Dan belanden we aan het eind van het boek waar plompverloren wordt gezegd dat het ‘journael’ fictie is. Je voelt je als lezer nogal in het ootje genomen; geen reisverslag, maar fantasie. Hoewel; natuurlijk is het wel een reisverslag, maar verzonnen. De avontuurlijke tocht is kundig door Jan de Lint geconstrueerd, maar de feiten zijn niet aan diens duim ontsproten. Het boek steekt wat betreft topografie, navigatie, nautica en geneeskunst grondig in elkaar: nu vergeten Nederlandse namen van Engelse havens, welke vruchten helpen tegen scheurbuik, wat vitriool en lavementen bewerkstelligen: de auteur is op de hoogte. Verder volop moord en doodslag, vriendschap voor het leven, schipbreuken. Als dit boek aan onderbouwleerlingen wordt voorgelezen, komen er veel liefhebbers van de geschiedenis bij.

Partner Content