Een memoriaal voor de laatste Belgen?

Is de top van de IJzertoren wel op de hoogte van de politieke ontwikkelingen in eigen land?

Met als titel ‘Een memoriaal voor gesneuvelde Belgen’ verscheen er vorige week in Knack een interview met Frans-Jos Verdoodt en Dirk Demeurie over de 11 juli-boodschap van het IJzerbedevaartgegeven.

Ik behoor al jaren tot het IJzerbedevaartcomité – of wat er nog moet voor doorgaan – maar wat ik vorige week te lezen kreeg, dwingt me tot een publieke reactie. Ik stel me dan ook de vraag of Verdoodt en co. er niet beter een 21 juli-boodschap van maken.

Maar vooreerst dit: als lid van de werkgroep Emancipatie van de vzw Vrede, Vrijheid & Verdraagzaamheid ben ik niet zo gelukkig met de ontwikkelingen van de structuren van het IJzerbedevaartgebeuren, laat staan over de inhoudelijke boodschappen die om de haverklap de wereld worden ingestuurd. De nieuwe vzw VVV is hopeloos ingewikkeld en is daardoor onoverzichtelijk geworden. De ambitie om de werking uit te splitsen in diverse deelwerkingen die elk hun continuïteit vertaald zien worden in een eigen vzw is omgekeerd evenredig met de publieke belangstelling, het aantal bezoekers maar evenzeer met de politieke relevantie. Laat morgen de werking stoppen en stel dan de vraag voor wie dat nog een gemis zou zijn.

Op een aantal personeelsleden na, zal niemand er iets van merken. De IJzerbedevaart is een randverschijnsel. Het museum is hopeloos verouderd en beantwoordt amper aan de decretale verplichtingen en het festival Ten Vrede kan – ondanks dure mediacampagnes – amper rekenen op nog geen 10.000 belangstellenden.

Na het vertrek van de ‘extremisten’ richting IJzerwake – dit is intussen al een hele poos geleden – heeft men de kans laten liggen om tot een radicaal Vlaamse, sociale en vernieuwende beweging uit te groeien. Een aantal mensen binnen de IJzertoren bedisselden om top-down een aantal beslissingen door te duwen.

Mensen die niet akkoord gingen met de ‘democratische’ beslissingen werden uit de structuren gewerkt. Er werd gekozen voor een (con)federaal discours – zonder echte kritiek op de falende Belgische structuren – dat eigenlijk beste in de jaren zeventig van de vorige eeuw thuishoort. Het huidige betoog klinkt verwarrend, weinig relevant maar vooral wereldvreemd. Ik vraag me zelfs af of de top van de IJzertoren wel op de hoogte is van de politieke ontwikkelingen in eigen land van het laatste anderhalve jaar.

Zo verklaart Dirk Demeurie dat de initiële doelen van de Vlaamse Beweging zijn bereikt, terwijl 80% van de Vlamingen gewonnen is voor een vergaande staatshervorming om Vlaanderen meer en beter voor te bereiden op haar toekomst. Vlaanderen heeft meer dan ooit nood aan homogene bevoegdheidspakketten en beleidsinstrumenten om een goede sociaaleconomische politiek te voeren. Dat kan Dirk Demeurie toch onmogelijk ontgaan zijn. Wat betreft de ‘intermenselijke solidariteit, verdraagzaamheid en vrede’ weet Demeurie toch dat er jaarlijks miljarden euro’s richting Brussel en Wallonië vloeien, terwijl er aan de sociaaleconomische realiteit niets veranderd. Vlaanderen betaalt zich blauw, terwijl Wallonië en Brussel sociale en economische puinhopen blijven.

Nu we het toch over vrede hebben, kan Dirk Demeurie eens aan zijn ‘goede contacten’ in Wallonië vragen waarom er in bijvoorbeeld Libië en Egypte vreedzame betogers met FN-wapens uit Herstal werden neergeschoten. Maar daarover is geen woord te lezen in de teksten van Verdoodt en Demeurie.

Even verder in het interview beweert Verdoodt dat we de Brusselaars de kans moeten geven om de problemen autonoom op te lossen. Hoe komt hij daarbij? De feiten spreken immers anders: sinds de consecratie van het Derde Gewest in 1989 (toch meer autonomie) gaat het met Brussel steil bergaf. Het Brussels aandeel in het BNP daalt van jaar tot jaar (nu nog 18% tegen 25% tien jaar terug); de werkloosheidsgraad is de hoogste van België (meer dan 20%). Er wordt nog amper geïnvesteerd in huisvesting of sociale huisvesting. De bedrijven nemen de wijk naar de rand. De middenklasse trekt weg. Brussel wordt in galopperende vaart een stad van uitkeringsgerechtigden (in het westen van de agglomeratie) en zeer welgestelden (in het oosten). Brussel is helemaal niet in staat de problemen autonoom op te lossen. De feiten bewijzen dat. Er is een enorme overdaad aan schepenen, burgemeesters, parlementsleden en nog veel andere vetbetaalde jobs, terwijl daar op het veld niets van te merken is. Integendeel. De problemen nemen hand over hand toe.

Het moet lang geleden zijn dat Verdoodt nog eens in Brussel was, want dan zou hij weten dat de aanwas aan sociale problemen vooral te danken is aan de enorme instroom van kansarme nieuwkomers. De komende jaren krijgt de stad er extra 200.000 inwoners bij, grotendeels kinderen en aangetrouwde familie van allochtone paupers. Dit is een gevolg van het desastreuze asielbeleid en de ‘snel-Belgwet’. De Belgische structuren zorgen voor chaos en armoede, maar daarover verneemt men bij Verdoodt niets.

Brussel is dus helemaal niet in staat om zijn eigen problemen op te lossen en stevent in sneltreinvaart af op een sociaaleconomische en financiële ramp af. De bedenkingen over Brussel van Verdoodt moeten bij de PS en het FDF als muziek in de oren klinken.

Brussel moet eerst grondig worden hervormd vooraleer de sociale problemen kunnen worden aangepakt. Een confederatie met zijn vieren is daarom heel erg nefast en onhoudbaar. Brussel is in de verste verte niet in staat om financieel op eigen benen te staan.
Het interview met Verdoodt en Demeurie is een gemiste kans en getuigt van een zekere wereldvreemdheid. Wil men de sociale problemen in dit land oplossen dan is er vooreerst een verdoorgedreven structurele hervorming van dit land – en zeker van Brussel – nodig. Het IJzerbedevaartgebeuren mist daardoor de trein en dreigt het memoriaal van de laatste Belg te worden.

Julien Borremans Lid van het IJzerbedevaartcomité