Rik Van Cauwelaert

Dood spoor

Rik Van Cauwelaert Rik Van Cauwelaert is directeur van Knack.

Midden maart vroeg Open VLD-senator Guido de Padt aan minister van Ambtenarenzaken en Overheidsbedrijven Inge Vervotte een lijst van de talloze consultancyopdrachten die de NMBS-vennootschappen de voorbije 5 jaar hebben rondgestrooid. De Padt wenste ook te vernemen of de minister die consultancycontracten noodzakelijk achtte en welke de resultaten waren van zo veel studiewerk.

De vraag van senator De Padt is legitiem. De Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen is een autonoom overheidsbedrijf, maar ze staat wel onder controle van de federale regering, die jaarlijks ruim 3 miljard euro in het spoorbeheer pompt. Bovendien beschikt de NMBS zelf over een stoet van onderlegde ingenieurs die perfect in staat zijn dat studiewerk te verrichten. ‘En meestal,’ zo verzekert een insider, ‘zijn de duurbetaalde adviezen niets meer dan de bevestiging van wat het spoorwegpersoneel al langer wist.’

Senator De Padt, een gewezen minister van Binnenlandse Zaken, wacht nog steeds op een antwoord. Wellicht heeft minister Vervotte het al te druk met de lopende zaken.

Maar binnenkort kan De Padt zijn vraag opnieuw stellen. Want uit de jongste jaarcijfers van de NMBS Holding blijkt dat de consultancykosten zijn gestegen, en nog geen klein beetje. Zo te zien betaalde de NMBS-groep in 2010 ruim 220 miljoen euro voor consultancy- en studieopdrachten allerhande. Een stijging, vooral bij de NMBS Holding, met bijna 59 miljoen euro tegenover 2009.

Op 30 mei zal de algemene vergadering van de NMBS zich over het jaarverslag buigen. Maar de financiële situatie van de NMBS is, om het zacht uit te drukken, precair. Zo precair dat de revisoren weigeren de jaarrekening van 2010 te ondertekenen. Zelfs een garantie – een zogeheten ‘letter of comfort’ – van de NMBS Holding zal niet volstaan om de revisoren op andere gedachten te brengen.

Het ziet er bovendien naar uit dat de algemene vergadering van de NMBS Holding eveneens, het voorbeeld van de revisoren volgend, de NMBS-rekeningen zal verwerpen.

Eind vorig jaar keek de NMBS aan tegen een schuld van 783 miljoen euro. Er wordt verwacht dat die tegen eind dit jaar zal oplopen tot om en bij 1 miljard euro. De NMBS-schuld is grotendeels een gevolg van de afspraken die werden gemaakt bij de herschikking van de NMBS in 2005 tot een NMBS-holding met daaronder exploitant NMBS en Infrabel, de infrastructuurbeheerder.

Exploitant NMBS bleef verstoken van een deel van het beloofde geld. Maar de schuldenberg van de NMBS Holding is intussen al aangezwollen tot ruim 3 miljard euro. Sommige beheerders vrezen terecht een herhaling van het drama bij Sabena.

Die gigantische schuld wordt voor een deel ook veroorzaakt door het netwerk van nieuwe vennootschappen dat werd opgetrokken rond de NMBS Holding, onder meer voor de bouw van nieuwe stations, zoals dat van Bergen, de stad van burgemeester Elio Di Rupo.

Het project voor dat gigantisch grote station van Bergen, te bouwen door de Spaanse architect Santiago Calatrava die ook tekende voor het Luikse station Guillemin, werd aanvankelijk begroot op 37 miljoen euro. Intussen is dit bedrag opgelopen tot 155 miljoen euro. ‘Maar het nieuwe station van Mechelen zal minstens het dubbele kosten’, verweerde Di Rupo zich in Le Vif-L’Express.

In die wirwar van vennootschappen valt één constante op: de kosten zijn voor de holding, de opbrengsten voor de vennootschappen. Een interessant voorbeeld is de uitbater van de parkeergelegenheden rond grote stations, B-Parking, die de weldaden van de NMBS Holding over zich heen krijgt. Want de holding betaalt, om maar dat ene voorbeeld te geven, de elektriciteitsfactuur voor die parkings tegen ongeveer 50 euro per parkeerplaats, terwijl B-Parking slechts 10 euro per parkeerplaats terugbetaalt aan de NMBS Holding.

Gedelegeerd bestuurder van B-Parking is een van de bezige bijen van de PS, Vincent Bourlard. Die is behalve voorzitter van de Waalse Société publique d’Aide à la Qualité de L’Evironnement, ook voorzitter van Eurostation, en Financière Rue de France en bestuurder van tal van andere vennootschappen zoals Hasselt Stationsomgeving, Eurogare, Euro Immo en volgens Graydon ook van H.B.H. Consultants.

De spin in het web van al die vennootschapen is dan weer Michel Allé, directeur-generaal Financiën bij de NMBS Holding. Allé, die zich graag laat voorstaan op zijn banden met de MR van Didier Reynders, was in het verleden al actief bij Biac, toen nog eigenaar van de nationale luchthaven in Zaventem. Onder Allés financiële beheer is de schuldenlast van de NMBS Holding alleen maar toegenomen.

Zou zo’n voogdijminister van Overheidsbedrijven die jaarrekeningen van de NMBS Groep weleens bekijken?

Rik Van Cauwelaert

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content