De 10 geboden van het IMF

Wat elke Belg moet weten uit het nieuwe IMF-rapport over België.

Het jaarlijkse evaluatierapport van de Belgische toestand door het Internationaal Monetair Fonds ligt voor. Samen met het jaarverslag van de Nationale Bank en de rapportering vanwege de OESO vormt dit IMF-document de troika van officiële beoordelingen van het reilen en zeilen van de Belgische economie.

Naar het beleid toe leent het 46 pagina’s tellende rapport zich tot een samenvatting in tien punten:

De allereerste zin van het IMF-rapport is bijzonder veelzeggend: “De hoge publieke schuld en de sterke verbondenheid tussen de banken en de overheid blijven risico’s inhouden”. Het IMF dringt aan op een meer “pro-actieve aanpak”, onder meer van het Dexia Holding-dossier waar trouwens merkwaardig veel aandacht aan besteed wordt. Het ganse financiële bestel in ons land bevindt zich volgens het IMF op “een kritisch punt”.

Het IMF verwacht voor dit jaar een nulgroei en voor volgend jaar zwakke economische groei. Bovendien ziet het IMF met “substantiële risico’s” in de richting van uiteindelijk nog zwakkere prestaties.

Het IMF is positief over de begrotingsingrepen tot nu toe maar stelde wel in het vooruitzicht dat tijdens de begrotingscontrole de “ad hoc uitgavenbevriezing” zou moeten vervangen worden door “structurele ingrepen van voldoende omvang”. Het IMF-rapport werd voor de begrotingscontrole afgesloten. Zoals ondertussen bekend kwamen die structurele ingrepen er maar zeer gedeeltelijk

Nog naar begroting en schuld toe stelt het IMF dat ook na 2012 nog substantiële inspanningen zullen moeten geleverd worden. De nadruk moet daarbij liggen op “pensioenhervorming gericht op een hogere pensioenleeftijd … beperking van de uitgaven in de gezondheidszorg … en … niet vervanging van een substantieel gedeelte van de ambtenaren die op pensioen gaan”.

De Belgische overheid kan blijven bogen op een impliciete financieringsbuffer via het hoge gezinsparen maar deze buffer is natuurlijk afhankelijk “van de bereidheid van Belgische beleggers om buitenlandse titels te vervangen door Belgische”. Een duidelijke waarschuwing dat de private rijkdom in België niet zomaar ter beschikking van de overheden zal staan.

Teneinde de tewerkstellingsgraad voldoende te kunnen opvijzelen moeten de belastingen op arbeid substantieel naar beneden. Het IMF benadrukt het grote belang van deze ingreep naar de structurele groeikracht van de economie.

Het systeem van de automatische loonindexering komt op diverse plaatsen in het IMF-rapport onder vuur. Het IMF wil minstens een grondige herziening.

Het kapitaal van de banken moet dringend verder verhoogd worden. Gegeven de concurrentie en de minder goede economische omgeving is grote voorzichtigheid geboden, aldus het IMF, inzake de toekomstige winstgevendheid van de banken.

Het IMF levert ook nog eens de zoveelste waarschuwing inzake de energiesector waar er vooral aangedrongen wordt op ingrepen die de toegang van nieuwkomers tot de markten moeten vergemakkelijken.

Er steekt volgens het IMF extra urgentie achter de aanbevelingen voor België omdat het land met zijn kleine, zeer open economie “extra kwetsbaar” is voor zaken als de aanslepende eurocrisis en eventuele heropflakkeringen van de financiële crisis.

De regering Di Rupo I mag zich gerust even wentelen in de schouderklopjes vanwege het IMF. De waslijst van urgente things to do is echter beangstigend lang en moeilijk.

Johan Van Overtveldt