Zesde deel ‘De tandeloze tijd’ van A.F.Th. van der Heijden komt eraan

‘Kwaadschiks’, het 6e deel in ‘De tandeloze tijd’-cyclus van A.F.Th. van der Heijden, verschijnt in november.

In 1983 wandelde Albert Egberts, alter ego van A.F.Th. van der Heijden, de Nederlandstalige letteren binnen toen ‘Vallende ouders’ verscheen. Het was het eerste deel van ‘De tandeloze tijd’, de meest ambitieuze romancyclus uit de Nederlandstalige literatuur, die in november 2015 aan een 6e deel toe is dat de titel ‘Kwaadschiks’ zal meekrijgen en meer dan 600 bladzijden dik is.

Neobarok leven in de breedte

Van der Heijden wou met ‘De tandeloze tijd’ de vergankelijkheid een neus zetten. Met zijn concept van ‘leven in de breedte’ tracht hij in deze romans de tijd stil te zetten door via beeldspraak en taalvirtuositeit surplace elk moment in het leven van zijn hoofdpersonages te bevriezen. Resultaat: een hoogst aparte stijl die zijn fans heeft maar die in al zijn gezocht maniërisme ook als neobarok kan worden gelabeld.

Hoe dan ook, ‘De tandeloze tijd’ heeft iets: de maatschappelijke actualiteit die Van der Heijden zelf meemaakt, krijgt er een gouden patina. Egberts werd in andere delen van het romanfeuilleton omringd door nieuwe spraakmakende protagonisten: de advocaat Ernst Quispel bijvoorbeeld.

Deze Quispel is het hoofdpersonage van ‘Kwaadschiks’, een literair moordmysterie, aldus de prospectus van De Bezige Bij. Alles draait om de stukgelopen relatie van een een veertigjarige reclameman die het zijn vriendin wil betaald zetten. Hij krijgt advies van advocaat Quispel. De dramatische handeling speelt zich af binnen één dag zodat Van der Heijden zijn ‘leven/schrijven in de breedte’-credo ten volle kan waar maken.

Work in progress

Tegelijk met het verschijnen van ‘Kwaadschiks’ komt er ook een 21ste druk van ‘Advocaat van de hanen’, het 4e deel van de cylus, waarin advocaat Quispel 25 jaar geleden voor het eerst zijn opgemerkte optreden maakte.

O ja, Van der Heijden nadert stilaan de voltooiing van zijn megalomaan romanproject. Als alles goed loopt, zijn er nog twee delen te gaan: ‘De ijzeren man’ (deel 7) en ‘Schwantje’s Fijne Vleeschwaren’ (deel 8). En alsof één work in progress nog niet volstaat, is hij ook bezig aan zijn Grieks-mythologiserend ‘Homo duplex’-boek waarvan tot nu toe twee delen het licht zagen.

Frank Hellemans