Van Pieter Aspe tot Louis van Dievel: de 5 genomineerden Poirotprijs 2012 zijn bekend

De jury van de Knack Hercule Poirotprijs heeft zopas haar shortlist bekendgemaakt: ook Patrick Conrad, Deflo en Stan Lauryssens zijn van de partij.

De prijs bekroont de beste Vlaamse misdaadroman van het voorbije jaar. Genomineerden zijn: Pieter Aspe (‘Eiland’), Patrick Conrad (‘De geur van de maan’), Deflo (‘Enigma’), Stan Lauryssens (‘Lotte, 17 jaar, blond, blauwe ogen’) en Louis van Dievel (‘Hof van Assisen’). Op 31 oktober kennen we de winnaar.

Op de longlist van de Poirotprijs stonden een kleine zeventig titels. Een recordaantal. Dat de noemer ‘Vlaamse misdaadroman’ heel wat ladingen dekt, bewijst de shortlist. In het kwintet van de jury vinden we zowel klassieke thrillers als meer literaire misdaadromans.

Bij de klassiekers hoort ‘Eiland’ van Pieter Aspe. Meteen de dertigste thriller met Van In in de hoofdrol. Het verhaal draait rond de Vlaming Pierre die op een eilandje voor de Bretoense kust gasten ontvangt. Onder hen ook een paar belangrijke figuren die op hun privacy staan. Pierre wordt vermoord. Zijn lijk ligt aan het luxueuze, rustige Colettijnenhof in Brugge. Wat deed Pierre in Brugge? Aan het hof wonen ook een culinair journalist, een politicus, een plastisch kunstenaar en een boekhouder die allen de vermoorde Pierre kennen. Naast een spannende, goed uitgewerkte plot die te maken heeft met pedofilie, krijgen we een stukje soap met Hannelore en Van In als ‘kissebissers’.

Patrick Conrad is vooral bekend als cineast, dichter, scenarioschrijver. Maar hij schreef ook opmerkelijke thrillers. Opmerkelijk door hun vinnigheid, ironie, sarcasme, originaliteit. Maar ook door hun literaire kwaliteiten. ‘De geur van de maan’ noemt de uitgever een ‘roman noir’. Geen thriller of misdaadroman. Hoewel er nogal wat doden vallen. Conrad schreef dan ook een zoektocht naar moordenaars, maar vooral naar schoonheid. Met een trits ongewone personages. Een dandy, baron en kunstverzamelaar die met zijn secretaris in een prachtig Antwerps pand woont, een gewezen balletdanser die leeft van herinneringen, een bezeten politieman die de plaatselijke Russische maffia infiltreert, een ‘neus’ die de geur van de maan in een parfumflesje krijgt. De meesten onder hen willen het kwaad in de kiem smoren. Omdat ‘niemand het verdient in die beestenbende op de wereld te komen.’

‘Wie ik ben en waar ik vandaan kom, weet ik niet, en hoewel ik niet gewenst was, hield ik zo oneindig veel van mezelf dat ik mijn eigen stront opvrat. Zeggen ze. Maar ze zeggen zo veel.’ Zo begint ‘Enigma’, de genomineerde thriller van Deflo. Een sterke aflevering in zijn reeks met rechercheurs Dirk Deleu en Nadia Mendonck. In de loft van IT-specialist Slootmaekers wordt een verminkt lijk gevonden. De eigenaar van de loft heeft een sterk alibi: hij was in het buitenland toen de man werd vermoord. Maar Slootmaekers en de vermoorde man bleken elkaar wel te kennen. De rechercheurs spitten in hun verleden. En ontdekken vreemde dingen. De verhouding tussen de vermoorde en zijn vrouw bijvoorbeeld. Intussen geeft de moordenaar commentaar en vertelt hij zijn verleden. Deflo steekt vaart en ritme in een knap gecomponeerd verhaal.

Met niet meer dan 280 bladzijden is ‘Lotte, 17 jaar, blond, blauwe ogen’ heel wat korter dan de andere thrillers van Stan Lauryssens. Dat kan geen kwaad, want hoe goed hij ook schrijft, vaak kent Lauryssens geen mate. Quod non in ‘Lotte…’. Hoe kan het ook anders: dit is het verhaal van een vermist meisje. Of eigenlijk drie vermiste meisjes, weet een chef die de zoektocht naar Lotte leidt. Spannend? Zeker. Lauryssens gebruikt een beproefde formule: de race tegen de klok. Niet onverantwoord als je weet dat gezocht wordt naar een crimineel die zijn jonge slachtoffers achterlaat in bagagekluizen van stations. In stukjes gehakt. Lauryssens restyled: het decor verhuisde van Antwerpen als locatie naar Brussel en we krijgen nieuwe personages. Maar Lauryssens blijft zichzelf. Spannend. En met nauwelijks flauwe, oude moppen.

Net als ‘De geur van de maan’ is ‘Hof van Assisen’ geen doorsneethriller. Drugsdealer Meganck wordt ervan verdacht drugshoertje Bieke te hebben gewurgd. Zijn bewusteloos lichaam lag boven op haar. Allebei zijn ze naakt. Een volksjury moet oordelen of Meganck schuldig is. De feiten zijn duidelijk. Maar er blijven vragen. Gewezen wielrenner Meganck draagt door een ongeval een prothese en waar is die gebleven? En waarom betaalt een rijke Rus zijn advocaat? VRT-journalist Louis van Dievel vergeet nergens de plotlijn, maar komt met het boeiend verhaal van een aantal mensen die in een assisenjury elkaar -meestal voor het eerst – ontmoeten. Met flair, zin voor humor en slapstick brengt hij een serieus verhaal en duikt hij zonder voyeurisme in veel privélevens. En toont hij zijn geloof in een volksjury.

De Knack Hercule Poirotprijs 2012 wordt uitgereikt op woensdag 31 oktober, de openingsdag van de Boekenbeurs in Antwerpen. Afspraak om 11 uur in de Rode Zaal. Iedereen welkom. Eregast is de gelauwerde Schotse misdaadschrijver Philip Kerr.

Fred Braeckman