Raymond Chandler rust eindelijk bij zijn vrouw

Soft human interest news over Raymond Chandler en Dashiell Hammett, vaders van de hard boiled detective.

Op Valentijnsdag had op de begraafplaats Mount Hope van het Amerikaanse San Diego een kleine maar ontroerende plechtigheid plaats. Meer dan honderd fans zagen hoe in een karavaan auto’s uit de jaren twintig het stoffelijk overschot van Cissy Chandler arriveerde om te worden bijgezet in het graf van Raymond, haar man. Cissy overleed in 1954, ze was 84. Raymond, 18 jaar jonger dan zijn vrouw, stierf in 1959 toen hij 71 was.

Raymond Chandler, met Marlowe de vader van alle hard-boiled privédetectives, had maar weinig geregeld toen hij stierf. Hij was weer aan de drank geraakt en had een paar zelfmoordpogingen achter de rug. Vandaar dat het koppel meer dan vijftig jaar gescheiden bleef: Chandler in zijn graf, Cissy’s as in een mausoleum. Dat ze, terwijl een dixielandband ‘When the Saints Go Marching in’ speelde, uiteindelijk toch nog verenigd werden, is te danken aan Chandlerspecialist Loren Latker die bewijzen had gevonden dat Chandler naast Cissy wou worden begraven. Met de hulp van juriste Aissa Wayne, dochter van acteur John Wayne, kon een rechter ervan worden overtuigd Cissy te laten herbegraven.

Raymond Chandler was 35 toen hij met de gescheiden Cissy Hurlburt trouwde. Cissy beweerde 43 te zijn, maar was in werkelijkheid 53. Het is niet duidelijk of hij de echte leeftijd van zijn vrouw toen kende. Van schrijven was nog geen sprake. Hij was van zijn geboorteplaats Chicago met zijn moeder naar Londen verhuisd, keerde terug naar Amerika en had een goedbetaalde job als manager in de Californische petroleumindustrie. Wegens wangedrag, hij dronk en was een berucht rokkenjager, vloog hij aan de deur. In zijn brieven kreeg de Grote Crisis de schuld. Hij besloot een cursus schrijven te volgen en belandde met kortverhalen in de pulpbladen.

In 1939 publiceerde Chandler zijn eerste roman: ‘The Big Sleep’. Het was geen onmiddellijk succes. Intussen las Cissy – ooit naaktmodel voor schilders en Chandler schreef dat hij mooie naaktfoto’s van haar had – alles. Ze vond zijn werk soms bruut, ze gaf hem raad. Zes romans schreef hij in totaal, maar het was vooral Hollywood dat hem rijk maakte. Na zijn eerste roman liet hij vol zelfbeklag weten: ‘Ik heb nu de volgende zes maanden waarschijnlijk geen brood op tafel. Maar aan de andere kant is de wereld erop vooruitgegaan omdat ik mijn tweede boek verscheurd heb.’

Net als vrijgezel Marlowe toont Chandler zich soms heel romantisch. Vooral na de dood van Cissy. Hij schrijft: ‘Ze was het licht in mijn ogen.’. En wat later: ‘Ik vind het heel erg jammer, maar dat heeft nu geen zin meer, dat ik nooit iets heb geschreven dat echt haar aandacht waard was. Geen enkel boek dat ik aan haar kon opdragen.’

Zijn echte leermeester vond Chandler bij Dashiell Hammett. ‘Als er bij Hammett iemand vermoord wordt, is dat om een heel bepaalde reden. Niet zomaar omdat er een lijk nodig is.’ Van Dashiell Hammett(1894-1961) zijn intussen pas vijftien onbekende verhalen opgedoken. Ze werden ontdekt door Andrew Gulli van het Britse misdaadtijdschrift ‘The Strand’, de opvolger van het jaren geleden ter ziele gegane blad ‘The Strand Magazine’ dat de verhalen van Conan Doyle als eerste publiceerde. Hammett, ooit privédetective voor Pinkerton, werd vooral bekend met zijn romans ‘The Maltese Falcon’ en ‘Red Harvest’. De pas in Amerika ontdekte verhalen zullen vermoedelijk worden gebundeld en uitgegeven. Wanneer ze geschreven werden is nog niet achterhaald.

Tussen het leven van Chandler en dat van Hammett zijn wel enige gelijkenissen. Hammett had een tumultueus leven met schrijfster Lillian Hellman. Hun verhouding die dertig jaar duurde en eindigde met zijn dood, werd geportretteerd in de film ‘Julia’ met Jane Fonda in de hoofdrol.

Wat ironisch noemde Chandler Hammett een ‘verbazingwekkend competente dronkaard’. Onder het graf van Chandler en Cissy staat een nieuw bordje: ‘Dead men are heavier than broken hearts’, een zin uit ‘The Big Sleep’

Fred Braeckman