Philip Roth stuurde zijn kat naar de prijsuitreiking van de Man Booker International, en nu spreekt ook juryvoorzitter Rick Gekoski zich negatief uit over de 78-jarige laureaat.
Het lijkt wel alsof er een vloek rust op deze editie van de Man Booker International Prize. Vlak na de bekendmaking van de genomineerde auteurs, liet John Le Carré weten dat hij van de shortlist geschrapt wilde worden en niet geïnteresseerd was om voor zijn oeuvre te worden gelauwerd. “Ik ben enorm vereerd dat ik finalist ben voor de Man Booker International Prize 2011. Ik ding echter niet mee naar literaire prijzen”, klonk het toen bondig.
Le Carré werd niet geschrapt, maar de prijs ging op 18 mei naar de Joods-Amerikaanse schrijver Philip Roth. De dag van de bekendmaking nog stapte een van de drie juryleden, uitgeefster Carmen Callil, op omdat ze zijn boeken maar niks vindt. “Hij gaat maar door over hetzelfde in bijna elk boek. Het is alsof hij op je gezicht zit en je niet meer kan ademen”, wist ze spitant over het oeuvre van Roth te zeggen.
Gekoski, die de keuze van de jury toen keihard verdedigde – “Welke andere auteur schrijft over een tijdspanne van 50 jaar zo’n meesterwerken?” prijsde hij Roth de hemel in – gooit ruim twee maand later minder vrijgevig met bloemetjes. Hij gaf deze week aan de de Britse krant The Independent toe dat hij bij het lezen van een roman van Roth af en toe de nood voelt om een emmer koud water over zijn hoofd te gieten. “Ik kan me maar weinig romans herinneren die me niet provoceren en soms de onweerstaanbare drang bij me oproepen om tegen een personage ‘Hou je kop!’ te schreeuwen.” Over Roth’s jongste, ‘Nemesis’, is hij echter nog altijd in de wolken: “Een meesterwerk.”
Philip Roth zal het ondertussen worst wezen. Of hij afwezig was op de prijsuitreiking van de Man Booker International door de commentaar van Callil valt te betwijfelen. Hij leeft al een tijdje vrij teruggetrokken in een landhuis in de noordoostelijke Amerikaanse staat Connecticut en was duidelijk niet van plan om voor deze prijs ver te reizen. Bovendien heeft hij een boodschap zoals die van de juryleden wel vaker gehoord in de voorbije 50 jaar. Van het literaire wereldje en zelfs literatuur zelf ligt hij ook niet bepaald wakker. Dat maakte hij eveneens deze week, vlak voor de prijsuitreiking, duidelijk in een interview met The Financial Times. Philip Roth leest geen fictie meer en hij heeft daar niet eens zo veel over te vertellen. “Ik ben niet meer zo geïnteresseerd in fictie als weleer. Ik weet niet goed waarom. Ik doorzie het genre te goed.”
Hij is niet de enige gerenommeerde romancier trouwens die het werk van collega’s negeert. Ook de Amerikaanse schrijver Cormac McCarthy leest naar eigen zeggen al jaren geen romans meer en vertoeft liever onder wetenschappers dan in literaire kringen. Dat het de eigen schrijfsels van beide heren niet schaadt, bewijst de geruchtenmolen die elk jaar doldraait aan de vooravond van de uitreiking van de Nobelprijs voor de Literatuur. Beide heren worden al een tijdje genoemd als favorieten.
