Nobelprijs voor Literatuur voor Herta Müller

De Duits-Roemeense schrijfster Herta Müller ontvangt dit jaar de Nobelprijs voor Literatuur.

De Duits-Roemeense schrijfster Herta Müller ontvangt dit jaar de Nobelprijs voor Literatuur.

Toen uitgever Eric Visser van de Geus drie maanden geleden haar nieuwste roman kocht, wist hij eigenlijk al dat ze de Nobelprijs ging winnen.

Müller is de eerste Duitstalige schrijver die de belangrijkste literaire prijs ter wereld krijgt sinds Elfriede Jelinek (2004). Zij krijgt de prijs voor ‘de concentratie van haar poëzie en de eerlijkheid van haar proza waarmee ze het landschap van hen schetst die niets bezitten’, aldus de Zweedse Academie.

De van oorsprong Duitstalige, maar in Roemenië geboren schrijfster debuteerde in 1982 met de roman Niederungen. Omdat ze weigerde met de Roemeense geheime dienst Securitate samen te werken, kon die alleen als illegale uitgave verschijnen. In 1987 emigreerde ze met haar toenmalige echtgenoot naar Duitsland. Daar verscheen sindsdien een groot en veel gelauwerd oeuvre.

Haar Nederlandse uitgever, Eric Visser van De Geus, wordt door Knack op de hoogte gebracht dat deze auteur uit zijn stal de Nobelprijs wint. Het duurt even voor hij uit zijn woorden kan komen. ‘Wauw!’, zegt hij. En: ‘gossiemikkie, wat fijn!’. En: ’tjongetjonge, niet te geloven!’

‘Voor mezelf wist ik al jaren dat zij de prijs een keer zou winnen’, vertelt hij even later, ‘maar twee, drie maanden geleden kocht ik de rechten op haar laatste boek Atemschaukel. Toen zei ik: Herta Müller gaat hem dit jaar krijgen. Alle ingedriënten zitten er in. Het onderwerp, de kwaliteit. Het is zo goed. Ria van Hengel is dat nu voor ons aan het vertalen.’

Atemschaukel gaat over een jonge Duitstalige Man die tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt gedeporteerd naar Rusland. Het boek staat symbool voor het lot van de Duitstalige bevolking in Transsylvanië na het einde van de oorlog. Atemschaukel is ook genomineerd voor de Deutschen Buchpreis, de Duitse Bookerprize, waarvan maandag de winnaar bekend wordt gemaakt.

Twee boeken heeft De Geus momenteel leverbaar De vos was de jager en Hartedier. ‘We hebben laatst veel oude titels verramsjd, maar voor haar maakte ik een uitzondering. Dat eerste boek is uit 1993 – kun je nagaan hoe dierbaar ze ons is. Veel exemplaren hebben we echter niet meer.’

Vorig jaar had De Geus ook al de Nobelprijswinnaar in huis: J-M.G. Le Clézio. Heeft de uitgeverij toen veel van zijn werk verkocht? ‘Heel matig’, erkent Visser. ‘In aantallen is het op zich nog wel behoorlijk, maar het had tien keer zo veel kunnen zijn als de boekhandel zijn werk goed had ingekocht. Zijn werk is heel toegankelijk. Maar de boekhandel beoordeelde hem op verkoopcijfers uit het verleden.’

Lukt het De Geus dit jaar beter met Herta Müller? In ieder geval gaat Visser de twee oude romans herdrukken.

Koning Carl XVI van Zweden reikt de Nobelprijs op 10 december, de geboortedag van Alfred Nobel, in Stockholm uit. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van 10 miljoen Zweedse kronen, ofwel ongeveer 1 miljoen euro.

Maarten Dessing

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content