Ludo Bekkers

‘Het zwembad heeft menig fotograaf in de geschiedenis van de fotografie tot inspiratie verleid’

Ludo Bekkers Kunst- en fotografierecensent

Uitgeverij Hannibal bundelde de verschillende betekenislagen van het zwembad in een prachtige visuele flow.

Het is de tijd van het jaar, de reistassen worden klaargemaakt, de vakantiespullen uitgezocht en de damesbadpakken geïnspecteerd op elegantie en bruikbaarheid. Want, van Noord tot Zuid zijn intussen de zwembaden opgefrist en klaar voor een koele watersprong.

Het is in de voorbije periode nooit anders geweest en, hoe het vreemd het ook mag lijken, het zwembad in al zijn architecturale en functionele vormen heeft menig fotograaf in de geschiedenis van de fotografie tot inspiratie verleid. Maar uiteraard ook de mooie vrouwen, de nimfen die zich merendeels aan de rand van het water ophielden, hebben de beeldmakers geboeid.

Dat er een evolutie in de perceptie van dit vooral zomerse watergenot is geweest, gekoppeld aan de evoluerende fotografische inzichten en technische mogelijkheden is overtuigend duidelijk gemaakt in een recent verschenen boek dat uitgegeven werd door Hannibal, een Belgisch editiehuis dat zich de jongste jaren duidelijk geprofileerd heeft als Europees medespeler in het produceren van kunst- en fotoboeken. Achter de schermen houdt de fotograaf Stephan Vanfleteren een oog in het zeil en zijn werk wordt er dan ook uitgegeven in uitstekende condities. Zijn portretten van surfers die onlangs nog te zien waren in het cultuurcentrum Scharpoord in Knokke werden in een Hannibalboek samengebracht en overtreffen in drukkwaliteit haast de originelen.

Vele dimensies

'Het zwembad heeft menig fotograaf in de geschiedenis van de fotografie tot inspiratie verleid'

Maar terug naar het zwembad, la piscine, the swimming pool. In 238 pagina’s vol foto’s in kleur en wit-zwart worden we geïntroduceerd in de nog ongeschreven geschiedenis van een instituut dat binnen zijn ontwikkeling zowel een therapeutische als een sportieve of mondaine betekenis heeft gekend. Ook architecturaal heeft het zwembad zijn betekenis gehad. Van de klassieke grote waterkom met badhokjes aan de zijkant is het geëvolueerd tot een segment in de architectuurgeschiedenis dat aandacht schonk aan zowel praktische noden als aan tijdsgebonden stijlen. Met, uiteraard, het centrale punt, de zwemkom, rechthoekig, rond of ovaal of in een meer grillige vorm maar steevast gedomineerd door een al dan niet monumentale springplank.

Maar in de foto’s is er niet alleen maar de architectuur die aandacht krijgt, er zijn ook de gebruikers, de zwemmers en de ontelbaren die aan de rand van de kom zonnen, zich vermeien in de warmte, eenzaam of in groep, turnen of, onder invloed van de filmvedette uit de jaren vijftig, Esther Williams, waterballetten werden gecreëerd waarbij een aantal jonge vrouwen synchroon op en onder water een schouwspel uitvoerden.

Zedige badpakken

'Het zwembad heeft menig fotograaf in de geschiedenis van de fotografie tot inspiratie verleid'

Waar ook niet kan naast gekeken worden zijn de echte of ingebeelde starlets die in minder of meer zedige badpakken hun postuur aan de goegemeente prijsgaven. Zonder expliciet een visuele geschiedenis te willen zijn geeft het boek toch een inzicht in de diverse omstandigheden waarin de zwemkunst werd beoefend of aangeleerd.

Ook fotografisch valt er heel wat te genieten want zowel wat vergeten figuren als bekende kunstenaars Martin Parr, Elliot Erwitt, Martine Franck, Leni Riefenstahl, Harry Gruyaert, Michiel Hendryckx en minder gekende figuren hebben zich, alhoewel niet exclusief tot het onderwerp aangetrokken gevoeld.

'Het zwembad heeft menig fotograaf in de geschiedenis van de fotografie tot inspiratie verleid'

Het boek eindigt in mineur met zwembaden die niet meer gebruikt worden en aftakelden maar dat facet levert dan weer mooie foto’s op. En om luchthartig het boek te sluiten zit er middenin een foto van Joe Mignon uit 1955 die vastlegde hoe een collega, Chris Hansen, achterwaarts met camera in de aanslag, met hoed en pak van een springplank tuimelt terwijl hij een aantal watervenussen in het vizier heeft. Dat zijn de risico’s van het beroep.

Nog voor de échte vakantie begint is dit boek al een artistiek voorsmaakje van wat sommigen hopen te beleven.

The swimming pool in Photography” Uitg. Hannibal ISBN 978 94 9657 727 3

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content