Dignitas klaagt Duitse Houellebecq aan

Amper is de Duitse vertaling van Michel Houellebecqs ‘La carte et le territoire’ uit of een organisatie voor euthanasie klaagt de Franse schrijver al aan.

Een ogenblik moest de Keulense uitgeverij DuMont vorige vrijdag zelfs vrezen dat ‘Karte und Gebiet’ niet eens in de rekken en etalages van de Duitse boekhandels zou belanden. De Zwitserse vereniging ‘Dignitas’, die zieke mensen bij hun zelfdoding begeleidt, had immers meteen tegen Houellebecqs roman in kortgeding geprocedeerd. Dignitas verzocht de rechtbank om zeven passages zwart te maken. De stichter van Dignitas, Ludwig A. Minelli, is namelijk van mening dat deze passages geen recht aan zijn organisatie laten wedervaren. Jed Martin, het hoofdpersonage uit ‘La carte et le territoire’, vermoedt dat zijn spoorloze vader in een van de sterfhuizen van Dignitas is verzeild geraakt. Een vrouwelijk personeelslid van Dignitas drukt de Fransman een Duits formulier in de hand waarvan hij niets begrijpt. Uiteindelijk begrijpt Martin dat in het document de dood van zijn vader wordt geregistreerd en dat diens as al in het meer van Zürich is uitgestrooid.

Nu pikt Dignitas het niet dat Houellebecq bij monde van een milieuorganisatie, die eigenlijk met de sterfhelpers sympathiseert, in zijn roman beweert dat de as van de verbrande lichamen die in de Zürichsee wordt gedumpt weliswaar de vitaliteit van een recent geïmporteerde Braziliaanse karpersoort begunstigt, maar omgekeerd ook een gevaar betekent voor het overleven van de zalmforellen en andere autochtone vis. Dignitas meent verder dat Houellebecq overdrijft als hij in ‘Karte und Gebiet’ beweert dat drie doodkisten tegelijk een Dignitashuis kunnen verlaten. Dignitas houdt het bij twee kisten.

Maar de Keulense rechtbank van eerste aanleg heeft vrijdag de klacht afgewezen, of in elk geval toch geweigerd om bij hoogdringendheid een vonnis te vellen. Er is volgens de rechter geen haast bij, aangezien Dignitas via het Franse origineel, dat in september vorig jaar bij Flammarion verscheen, al maanden kon weten wat er in Houellebecqs boek stond.

Dignitas zelf verklaart dat ze de klacht handhaaft en dat ze de zaak zelfs bij het Europese Gerechtshof in Straatsburg aanhangig zal maken. De verdedigers van Houellebecq wijzen erop dat in de roman een personage voorkomt dat Houellebecq heet en dat vermoord en in stukken gehakt wordt. Dat is toch wel het beste bewijs dat het in de roman om fictie gaat, aldus de pleitbezorgers van de schrijver.

Piet de Moor