De biezjoes van Bianca Castafiore

Voorjaar 2012 verschijnt Kuifjes ‘De juwelen van Bianca Castafiore’ in het Gents. Knack mocht al even meegenieten.

De reporter Kuifje reist niet alleen de wereld rond, maar vergeet ook niet om de zoveel jaar een plechtige intrede te maken in een Belgische stad. Na onder meer Doornik, Nijvel, Ottignies, Luik, Oostende, Charleroi, Antwerpen, Hasselt, Namen en Brussel is in de lente van 2012 Gent aan de beurt. Dat zal gepaard gaan met de publicatie van het twintigste album in het Gents. Knack wist de hand te leggen op de persmap in wording. ‘De Juwelen van Bianca Castafiore’ verscheen in 1963. Na ‘Kuifje in Tibet’ was Hergé aan een rustpauze toe. Moreel ging het hem niet goed. Zijn geestelijke evolutie is overigens de rode draad door alle verhalen. Reizen zei Hergé, pseudoniem van Georges Remi, begin van de jaren zestig niets meer. Hij wilde thuis blijven, in afzondering leven. Maar het tekenen kon hij niet laten. Zij het dat het bij schetsen als therapie en zoektocht blijft. Een oude vriend, Baudouin van den Branden, journalist en verwoed leopoldist, suggereert tijdens een theepauze om een album te maken dat zich achter gesloten deuren afspeelt, m.a.w. in het kasteel en het park van Molensloot. Een briljant idee van de ‘woordvoerder’ van de vader van Hergé. Op slag bijt de vader van de klare lijn zich vast in een verhaal waarin er niets gebeurt. Toch is de spanning om te snijden, is het album een never ending running gag.

Het verhaal draait rond het bezoek van Bianca Castafiore ten huize van kapitein Haddock. In de afzondering van kasteel Molensloot wil La Castafiore met haar kamerdienaar en vaste pianobegeleider tot rust komen. Ze baalt van de drukte. Vooral de paparazzi komen haar de strot uit. Maar Bianca kennende laat zij de eerste de beste journalist van een roddelblad toe, die een fotograaf heeft meegebracht. De man maakt enkele kiekjes van een gehandicapte kapitein Haddock, die liefdevol verzorgd wordt door Bianca. Het artikel is snel gemaakt, vertrekkende vanuit de kop ‘De Milanese Nachtegaal treedt in het huwelijk met Oude Zeerot’. Een foto op de cover waarin de lachende Nachtegaal met de stuurs kijkende Zeerot, zittend in een rolwagen, in het park wandelt, versterkt de geloofwaardigheid. Binnen de kortste keren wordt het kasteel belegerd door de internationale sensatiepers. De diefstal van een smaragd, gekregen van een aanbidder, de maharadja van Gopal, verhoogt de spanning maar zorgt tevens voor extra grappen. Bijna elke pagina roept op tot omslaan. Kortom, het twintigste album van Hergé is een dolkomische thriller.

Het succes van ‘De juwelen van Bianca Castafiore’ is te danken aan de afkeer die Hergé met de jaren gekregen heeft voor zijn geesteskind. Gaandeweg heeft hij zichzelf meer herkend in kapitein Haddock dan in de journalist Kuifje. Alvorens iedereen al door had en verkondigde dat Kuifje een slapende homo was, een misdienaar, iemand die in de grootste schurk goede trekjes vond, was Hergé daar al van overtuigd. Door de kapitein op de brug van het schip te zetten maakte Hergé het verhaal aannemelijker, want wie drinkt niet eens een glaasje te veel, is niet eens nukkig, choleriek en schijnvriendelijk? Haddock heeft alle karaktertrekjes van de mens en is daarom mens onder de mensen.

De Kuifjesstrips zijn bijzonder populair. Uit welingelichte bron bijvoorbeeld is geweten dat wijlen koning Boudewijn een fervent lezer en herlezer van Kuifje was, en dat prins Laurent de avonturen van Kuifje bij voorkeur in bad leest. Mede door de blijvende interesse en de volksaard leent ‘De juwelen’ zich als geen andere Hergé-strip tot een omzetting. De Gentse editie heet toepasselijk ‘De biezjoes van Bianca Castafiore’. Maar niet alleen de dialogen zijn vergentst, maar ook de instellingen zijn uit de Arteveldestad geplukt. Molensloot is veranderd in Meulestee, genoemd naar de buurt Meulestede, waar tot eind van de 19de eeuw zomerse buitenverblijven of huizen van plaisance van de Gentse bourgeoisie stonden. Samen met de Muide is het nu een volkswijk aan het begin van de Gentse zeehaven. Terloops gezegd: de wijk is geliefd bij zigeuners, en een rondtrekkende familie speelt een belangrijke rol in de strip.

Het roddelblad Privaat is Dag Iederien geworden, Verhuizingen Gebr. Pak werd Verhuizingen Schollaart, huizende aan de Nieuwe Wandeling, de krant Het Laatste Bericht heet nu De Gentenaar, en de fanfare van Molensloot heeft logischerwijs de naam van een plaatselijk ensemble gekregen, Fanfare van Meulestee. Ook de nevenpersonages hebben een transformatie ondergaan. Slagerij Van Kampen is in de Gentse versie Vlîeschèwaaie Staedius [Gasmeterlaan169], dokter Patella werd dokter Guislain. Reporter Jan Kalebas werd Tsjoak Van der Sikkel, zijnde Jacques Vandersichel, voormalig nieuwslezer van de BRT die eveneens een culinaire rubriek had in de Gentenaar / Nieuwsblad. Fotograaf Piet Salie is Michel Henderickx geworden, onder zijn echte naam bekend van radio, televisie, krant, en schipper en zelfbenoemde ezel [zie het prachtboek: ‘Twee Ezels – een jongensboek’ – Michiel Hendryckx – Uitgeverij Manteau].

Geboren Gentenaar Eddy Levis [1944] heeft gezorgd voor de omzetting. Hij is opgegroeid in de volkse buurt van de Blaisantvest, tussen de Muide en het Rabot. In 1965 werd hij onderwijzer en bleef dat tot zijn pensionering. Zelfs zegt hij dat hij ‘sinds november 1999 op rust is, maar dat is zeer relatief.’ Hij publiceerde kinderkolderboekjes en tot 2008 was hij bestuurder van de Heemkundige en Historische Kring ‘Gent’, en is nog steeds redactioneel medewerker van het tijdschrift voor stadgeschiedenis ‘Gendtsche Tijdinghen’. Alle kringen en initiatieven vernoemen waaraan hij zijn medewerking verleent zou ons echter te ver leiden.
Uit goede bron vernamen we dat gestreefd wordt naar de doop in de Gentse opera. Een achternicht van Bianca zal de beroemde aria uit ‘Faust’ van Gounod zingen, de integrale versie! En burgemeester Daniël Termont verzekerde Knack dat hij het welkomstwoord zal houden. In het Gents. Maar voor deze geboren Gentenaar zal dat gemakkelijker zijn dan het houden van een toespraak in het Nederlands.

Guido Lauwaert