David Foster Wallace – Dit is water

In de tien zinderende minuten die het duurt om Dit is water te lezen, zal je grimlachen om de herkenbaarheid van de dagelijkse sleur en iets bijleren over de dictatuur van ons egocentrisch brein.

De eerste zin: Twee jonge vissen zijn rustig aan het zwemmen als ze een oudere vis tegenkomen, die de andere kant op zwemt.

David Foster Wallace, auteur van de beruchte caleidoscopische roman Infinite Jest, hield in mei 2005 een toespraak voor de pas afgestudeerde studenten van het Kenyon College. Zulke ‘commencement speeches’ zijn in de VS een genre op zich, maar bij ons vooral bekend van het nummer Wear Sunscreen van Baz Luhrmann.

Wallace vergast zijn publiek ironisch op de didactische parabel over vissen en Eskimo’s, maar schakelt dan een versnelling hoger en beschrijft een werkdag in het leven van een Amerikaan. Eentje vol frustratie, woede en verveling – eentje die alle jongelingen te wachten staat.

Tussendoor legt hij uit wat solipsisme is en poneert hij nog Camus’ filosofische basisprobleem: ‘De waarheid met hoofdletter W gaat over het leven vóór de dood. Over hoe je de dertig haalt, of misschien de vijftig, zonder je een kogel door het hoofd te willen jagen. ‘

Wallace staart meedogenloos in de afgrond, zonder in zwaarmoedigheid te vervallen, daarvoor is de humor te nadrukkelijk aanwezig.

In de tien zinderende minuten die het duurt om Dit is water te lezen, zal je grimlachen om de herkenbaarheid van de dagelijkse sleur en iets bijleren over de dictatuur van ons egocentrisch brein. Een dictatuur waaraan Wallace zelf niet kon ontsnappen: in 2008 pleegde hij zelfmoord.

Roderik Six