Boekenbeurs Leipzig: Gorbatsjovs appelflauwte was spelbreker

Zondagavond tikte de Buchmesse van Leipzig af op 168.000 bezoekers. Die kwamen niet alleen voor Gorbatsjov, maar ook voor de strips.

Wat het commerciële aspect betreft was er in Leipzig niets nieuws onder de winterzon: ook in Duitsland krimpt de boekenafzet onverminderd, een trend die door de groei van de elektronische boeken niet gecompenseerd kan worden. Of er minder gelezen wordt is niet duidelijk. In elk geval worden er minder boeken verkocht.
Daaraan probeert de Duitse boekenbranche iets te doen. Ze mikt daarbij minder op het bestaande lezerspubliek dan op het klantenpotentieel dat zijn weg naar het boek nog moet vinden. In Leipzig probeerde ze die potentiële lezers voor het boek warm te maken door hem met de campagne ‘Vorsicht Buch’ te verleiden.

Opgepast: boek

‘Vorsicht Buch’ is een motto dat op een ludieke manier duidelijk tracht te maken dat de lezer wel degelijk door een boek ‘geboeid’ (‘gefesselt’) kan worden en dat lezen een verpletterende ervaring kan zijn. De wervende collectie affiches werden prominent opgehangen in de zogenaamde ‘Berliner Zimmer’ (Berlijnse kamer). Dat is de naam van een legendarisch lezersforum dat de Vereniging van de Duitse Boekhandel na de ‘Wende’ in Leipzig oprichtte. Na de collaps van de dictatoriale DDR kon daar voor het eerst in alle openheid door lezers en schrijvers gediscussieerd worden.

De voornaamste gast in Leizpig was de 82-jarige Michail Gorbatsjov, de politicus die er in de tweede helft van de jaren tachtig voor zorgde dat Europa en de wereld niet langer door de gevolgen van de Koude Oorlog werden getekend en beheerst. Gorbatsjov begeleidde immers de vreedzame implosie van de Sovjet-Unie en maakte het mogelijk dat de Midden-Europese Sovjet-satellietstaten zich van hun ideologische dwangbuis konden ontdoen.

Appelflauwte Gorbie

Helaas, Gorbatsjov was vorige week weliswaar in Leipzig present, maar getroffen door een appelflauwte liet hij zich vrijdagmiddag excuseren, tot leedwezen van de honderden nieuwsgierigen die hun idool moesten missen. Later op de dag trad ‘Gorbie’ dan toch nog samen op met Hans-Dietrich Genscher, de Duitse liberaal die minister van Buitenlandse Zaken was in het tijdperk dat de Berlijnse Muur tegen de vlakte ging. Gorbatsjov liet zich fêteren in de eivolle Peterskirche. Zijn komst naar Leipzig viel samen met de publicatie van zijn memoires ‘Alles zu seiner Zeit’, een boek dat tegelijk een lange liefdesbrief aan zijn in 1999 overleden vrouw Raissa is. Voor de spannende en onthullende autobiografie van de laatste Sovjetleider zou uitgever Hoffmann und Campe een miljoenenhonorarium uitgetrokken hebben.

Nog een evenement op de boekenbeurs was de bekroning van David Wagners (°1971) roman ‘Leben’ (Rowohlt), een literair werk dat het midden houdt tussen roman en bericht. In dit op het eerste gezicht chaotisch samengesteld autobiografisch rapport (277 genummerde fragmenten) vertelt de auteur op een originele manier over de levertransplantatie die hem het leven heeft gered.

Strips boven

Voor de rest werd er zoals gezegd stevig op de strip, de comic, ingezet. Een prominente aanwezige in het genre was de Amerikaanse tekenaar Chris Ware, een feitelijke leerling van Hergé en de geestelijke vader van ‘Jimmy Corrigan, the Smartest Kid on Earth’. De belangstelling voor Ware was zo groot dat de schuwe kunstenaar naar de antiquariaatsafdeling van de beurs vluchtte en daar met geen stokken meer weg te krijgen was. Zozeer was hij daar door de schoonheid van de oude boeken gefascineerd dat hem een uitspraak ontsnapte waarmee dan de organisatoren weer niet al te blij waren: ‘De rest van de beurs lijkt ongelooflijk goedkoop en lelijk.’

Piet de Moor


Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content