Apple gaat vastberaden strijd aan met Amerikaanse overheid

Apple wordt samen met twee uitgevers beschuldigd van het maken van prijsafspraken voor e-books, maar is niet van plan zich zomaar gewonnen te geven.

Twee weken geleden werd de computergigant aangeklaagd door het Amerikaanse Ministerie van Justitie, samen met vijf uitgevers. Drie uitgevers — Hachette, Harper Collins en Simon & Schuster — gooiden het sindsdien op een akkoord met de overheid. Apple en de twee overgebleven uitgevers — Macmillan en Penguin — weigeren de handdoek in de ring te gooien. Vorige week, op een hoorzitting voorafgaand aan het proces, liet Apple bij monde van zijn advocaat alvast de tanden zien, dat meldt het persagentschap Reuters. Voor de rechter verklaarde advocaat Daniel Floyd: “we geloven dat de aanklacht onterecht is en we willen dat door de rechter bevestigd zien.”

De zaak in een notendop: begin 2010, ergens rond de lancering van de iPad, zouden de vijf uitgevers met Apple hebben afgesproken dat ze hun e-books in de Applestore kunnen verkopen tegen een prijs die ze zelf bepalen maar die boven 10 dollar ligt. Dit in tegenstelling tot de gang van zaken in de virtuele etalage van Amazon, waar e-books flink onder de 10 dollar worden verkocht — volgens de uitgevers tegen dumpingprijzen.

Apple en de uitgevers hadden de bedoeling het bijnamonopolie van Amazon te breken. Ze leken door het grote succes van de iPad hun zaak binnen te halen. Tot de aanklacht van de Amerikaanse overheid. Volgens de Amerikaanse minister van Justitie, Eric Holder, betaalden consumenten miljoenen dollars meer dan nodig voor de populairste titels, “als gevolg van deze vermoede samenzwering.”

Nu drie van de vijf uitgevers hun staart hebben ingetrokken, lijkt het dat Amazon, in afwachting van het proces dat op 22 juni van start gaat, de grote winnaar van deze strijd der titanen wordt. Al zijn de beklaagden hoe dan ook niet van plan dat zomaar te laten gebeuren. Volgens John Sargent, de CEO van Macmillan, ging hij niet in op een minnelijke schikking “omdat de voorwaarden te veel ruimte laten aan Amazon om zijn monopoliepositie terug in te nemen.”

De hamvraag voor lezers/consumenten is of zij baat hebben bij deze rechtzaak. Uiteraard is het een goede zaak voor elke lezer om zo goedkoop mogelijk boeken te kunnen kopen, en Amazon is op dat vlak the place to be. Heel wat Amerikaanse auteurs en kleine uitgevers zijn die mening echter niet zonder meer toegedaan. Auteur Scott Turow, de voorzitter van de Authors Guild, de Amerikaanse auteursvakbond, stelde scherp dat het Ministerie van Justitie dreigt “echte concurrentie te doden ten voordele van schijnconcurrentie.”

Michael Fine, van de kleine uitgeverij Fine Creative Media, vreest dat als Apple en de uitgevers worden veroordeeld dit ten koste zal gaan van diversiteit op de boekenmarkt. “Het uitgeven van boeken is gebaseerd op diversiteit — diversiteit in smaken en achtergronden — en steunt op uitgevers die risico’s nemen om onbekende schrijvers een kans te geven en hen te promoten naast bekende auteurs. Als één boekenbedrijf deze bijzondere markt zou domineren, dan wordt binnen een paar jaar deze waardevolle diversiteit geërodeerd. En het is net omwille van deze diversiteit dat lezers naar boeken grijpen.” Voor de goede verstaander: als lezers die diversiteit willen behouden, dan zullen ze ook bereid moeten zijn om ervoor in hun geldbuidel te tasten.

Jeroen Bert