Vrijdagavond overleed de Zuid-Afrikaanse auteur André Brink op het vliegtuig dat op de terugweg was van België naar Kaapstad na de ontvangst van zijn eredoctoraat op 1 februari aan de UCL te Louvain-la-Neuve.
De Zuid-Afrikaanse schrijver André Brink was na de val van de apartheid in Zuid-Afrika een beetje in de vergetelheid geraakt. In de jaren 70 en 80 werd hij nochtans – ook hier in Vlaanderen – in één adem genoemd met Breyten Breytenbach en Nadine Gordimer als boegbeelden van Zuid-Afrikaanse schrijvers die zich – ook in knappe romans – verzetten tegen de apartheid.
Op de barricaden
Met het verschijnen van ‘Tweesprong’ (2009), zijn literaire memoires, kwam Brink opnieuw even terug in de literaire actualiteit. Veel insiders van het wereldje waren echter meer geïnteresseerd in zijn relaas over de omstandigheden waarin Ingrid Jonker, zijn toenmalige minnares en bekende Afrikaanse dichteres, in 1965 zelfmoord pleegde dan in het relaas van Brink zelf. Brink, die destijds op de barricaden klom tegen de apartheid in zijn land, geraakte later erg ontgoocheld in wat de opvolgers van Nelson Mandela ervan bakten.
Hij kreeg het verwijt verzuurd te zijn en zijn in het Engels geschreven romans, die volgens de kritiek de urgentie en de spanning van zijn vroeger werk misten, werden nog nauwelijks opgemerkt. Zijn literaire medestanders van vroeger – Breyten Breytenbach en zeker Nobelprijswinaar Nadine Gordimer – werden ondertussen nog wel gelezen – én geprezen – om hun werk.
Droog, wit seizoen
Ooit was dat dus anders en waarschijnlijk had literatuurprofessor-schrijver Brink heimwee naar die dagen. Hij werd beroemd met de roman ‘Droë wit seisoen’ (1979), zeker na de verfilming ervan 10 jaar later. ‘Dry white season’ had dan ook een topcast met Donald Sutherland en Marlon Brando in de hoofdrollen.
Brink was op de terugweg van België toen hij kwam te sterven. Hij ontving er op 1 februari nog een eredoctoraat (zie foto). Maar hij was dan al slecht te been en sukkelde duidelijk met de gezondheid. Hij overleed vrijdagavond 7 februari op het vliegtuig dat hem van Schiphol naar Kaapstad moest brengen.
Frank Hellemans
