‘Ziektebriefjes zijn voor mensen die ziek zijn, niet voor wie wil staken, mokken of voor zijn kinderen zorgen’

Huisartsen schrijven nog te vaak ziektebriefjes voor patiënten die niet echt ziek zijn. En niet alleen voor luchtverkeersleiders. ‘Meestal doen ze dat met de allerbeste bedoelingen, maar het is niet de taak van een dokter om mensen te helpen ontsnappen aan een rotjob of ruzie met de collega’s’, schrijft Knack-redactrice Ann Peuteman. ‘Misschien is het wel tijd voor praktijktests in dokterskabinetten.’

Hij heeft zich ’thuis gezet’. Zo noemt hij dat toch. Zijn nieuwe keuken wordt geleverd en hij wil die zelf installeren. Maar zijn vakantieaanvraag werd geweigerd. Zijn bedrijf heeft net een belangrijk contract binnengehaald en hij kan niet worden gemist. Furieus is hij. Al tien jaar werkt hij keihard voor zijn baas. Nog nooit heeft hij al zijn vakantiedagen opgenomen. Maar nu hij eens iets vraagt, kan het niet. Dus heeft hij tegen zijn huisarts gezegd dat hij doodmoe is en tegen zijn grenzen aanzit. Resultaat: tien dagen ziekteverlof. Om te beginnen.

Zou zijn dokter geen nattigheid hebben gevoeld? Zou ze niet hebben vermoed dat hij niet echt ziek is? Misschien gaf ze hem wel het voordeel van de twijfel, omdat ze hem al zo lang kent en hem vertrouwt. In elk geval is ze niet de enige huisarts die zich wel eens in de luren laat leggen of toegeeft aan een drammerige patiënt. Sommige klachten kunnen nu eenmaal heel moeilijk gecontroleerd worden. Als iemand beweert dat hij vergaat van de rugpijn, op een depressie afstevent of totaal uitgeblust is, bijvoorbeeld. Zo vreemd is het dus niet dat er al eens een verkeerde inschatting wordt gemaakt. Er zijn maar heel weinig artsen die bereid zijn om in te gaan op de vraag van een patiënt die de boel overduidelijk probeert te belazeren.

Anders is het als iemand zijn dokter in alle eerlijkheid uitlegt dat hij niets mankeert maar toch ziekteverlof nodig heeft. Zoals de verpleegster die pas is gescheiden en geen idee heeft wat ze met haar kinderen moet doen als ze nachtdienst heeft, de jurist die al wekenlang wakker ligt van het kleinerende optreden van zijn nieuwe directeur of de jonge lerares die haar licht ontvlambare leerlingen in een Brusselse concentratieschool niet meer onder ogen durft te komen. Allemaal heel gegronde en zelfs onhoudbare problemen, waar zeker een oplossing voor moet worden gezocht. Maar niet door de huisarts. Toch vinden veel dokters het ontzettend moeilijk om niet op zo’n verzoek in te gaan. Zeker als ze de patiënt in kwestie al heel lang kennen.

Natuurlijk moet het kunnen dat een dokter iemand een paar dagen de tijd geeft om op adem te komen. Maar geen weken of maanden. Ook niet om onder een wurgcontract uit te komen, een zieke moeder te verzorgen of tegen beroerde werkomstandigheden te protesteren. Niet alleen klopt het moreel gezien niet om onterecht ziektebriefjes uit te schrijven, het kan ook vervelende gevolgen hebben voor de werkgever en collega’s van zo’n valse zieke. Misschien is het dus wel tijd voor praktijktests in dokterskabinetten. Dat zou huisartsen kunnen sterken om tegen patiënten in te gaan. Hoeveel begrip ze ook hebben voor hun vaak benarde situatie.