Volgens hoogleraar fiscaliteit Michel Maus en advocaat Victor Dauginet, voedt de fiscale onrechtvaardigheid het politieke ongenoegen.
De secretaris-generaal van de OESO, José Angel Gurria, noemt België steevast in één adem met Monaco, Liechtenstein en Andorra. Is België een belastingparadijs?
Michel Maus: Voor sommigen is België inderdaad een belastingparadijs. Rijke Fransen als Bernard Arnault of Gerard Depardieu wijken niet naar België uit voor ons gematigd zeeklimaat of onze frieten met stoverij, hè. Elk land heeft zo zijn specialiteit op fiscaal vlak. Een onderneming die internationaal actief is, zo heeft wetenschappelijk onderzoek aangetoond, kan er altijd voor zorgen dat ze helemaal geen belastingen hoeft te betalen.
En dus ziet België zich ertoe verplicht om ook fiscaal voordelige maatregelen voor bedrijven uit te werken?
Maus: Dat is toch wat dan vaak wordt gezegd. Vicepremier Johan Vande Lanotte bijvoorbeeld onlangs: ‘Als je rechtvaardige belastingen wilt, verlies je. Je bent als overheid verplicht je als een piraat te gedragen. Schaf je de gunstsystemen af om je fiscaal systeem rechtvaardiger te maken, dan is het enige resultaat dat je minder inkomsten hebt.’ En voormalige minister van Financiën Vanackere zei dat we dankzij die gunstmaatregelen toch 400 miljoen aan inkomsten hadden – en anders nul euro. Bij zulke uitspraken moet ik steeds denken aan een restaurant waar een gesigneerde foto van een filmster aan de muur hangt, om te zeggen: kijk eens wie hier heeft gegeten. En waarschijnlijk heeft de filmster daarvoor zelfs niet hoeven te betalen. Maar wat zegt dat over de keuken?
Victor Dauginet: Een zeer juiste vergelijking.
Maus: Daarbij wordt ook altijd vergeten welke collateral damage zulke gunstsystemen veroorzaken: ze wekken grote frustratie op bij de gewone belastingbetaler, die steeds minder zin heeft om nog de volle belastingen te betalen. De kloof tussen diegenen die braaf belastingen betalen en diegenen die daaraan weten te ontsnappen, blijft groeien. De onvrede daarover neemt toe. Het vertrouwen in ons fiscaal systeem, maar ook in ons politiek bestel, gaat zo aan het wankelen. Als het zo voort gaat, komt er revolutie van.
Dauginet: De greep van de fiscus op de groep mensen die niet kunnen ontsnappen wordt altijd maar sterker. Ik acht het best mogelijk dat die mensen overgaan tot een betaalstaking en dat onze maatschappij volledig in elkaar stort.
Wat moet er met het Belgische belastingsysteem gebeuren om dat te voorkomen?
Dauginet: We moeten het bord helemaal schoonvegen en opnieuw beginnen.
Maus: Volledig akkoord.
Dauginet: Daar is wel moed en verstand voor nodig. De politici moeten de moed hebben om die hervorming te willen en even een stap achteruit te doen, zodat academici en topmensen uit de fiscale administratie een nieuwe fiscaliteit kunnen ontwerpen. Of dat kan? Nederland heeft in 2001 zijn belastingsysteem helemaal hertekend. Dus ja, het kan. Als men wil. (EP)
Het volledige interview met Michel Maus en Victor Dauginet vindt u deze week in Knack.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier