Waarom onthield oppositie zich bij stemming over halvering provincieraadsleden?

Een plenaire vergadering in het Vlaams Parlement op 7 juni 2017. © BELGA

Het Vlaams Parlement besliste woensdag om het aantal provincieraadsleden te halveren. SP.A, Groen en Vlaams Belang stemden echter niet voor. Waarom niet? ‘Je kan makkelijk populistisch doen over dit onderwerp, omdat het vrij ingewikkelde materie is.’

Concreet daalt het totaal aantal leden van 350 tot 175. Daarenboven vermindert het aantal gedeputeerden. ‘Als we nog naar onszelf in de spiegel willen kunnen blijven kijken en als politici enige geloofwaardigheid willen hebben, dan roep ik op om dit ontwerp goed te keuren. Wie dat niet doet, verliest elke geloofwaardigheid’, zei de bevoegde minister Liesbeth Homans (N-VA) hierover.

Toch onthielden de oppositiepartijen SP.A, Groen en Vlaams Belang zich. ‘De honden blaffen, de karavaan trekt verder’, schreef een N-VA-woordvoerder hierover op sociale media. Waarom drukten die partijen niet op het groene knopje?

SP.A-fractieleider Joris Vandenbroucke hamert op het feit dat zijn partij voor de halvering van de raadsleden is. ‘Maar de hervorming van de provincies door minister Homans – waarvan deze maatregel een onderdeel is – is halfslachtig, bijwijlen geïmproviseerd zelfs.’

‘Wanneer we praten met culturele- of welzijnsorganisaties dan blijkt dat de hervorming op het terrein slecht geïmplementeerd wordt. Ik vind het flauw van de minister dat ze dit ene elementje van de hervorming eruit haalt en presenteert als een symbool van politieke soberheid. Ze weet echter goed genoeg dat wij voor een vermindering van de mandatarissen zijn.’

‘Ik denk trouwens dat de echte vermindering van politieke mandaten te rapen valt bij de intercommunales en de dochterstructuren. Mijn partij diende al een voorstel van decreet in om die raden van bestuur te beperken tot tien personen. Maar de minister wil slechts tot vijftien gaan.’

‘Ik vind het jammer dat ze er nu een spelletje van maakt, terwijl de situatie ernstig is. Op een intellectueel oneerlijke manier probeert de minister ons een intentie toe te dichten die we niet hebben. Onze onthouding gaat over de gehele provinciale hervorming.’

Ik vind het flauw van de minister dat ze dit ene elementje van de hervorming eruit haalt en presenteert als een symbool van politieke soberheid.

Joris Vandenbroucke, Vlaams fractieleider SP.A

‘Populistisch’

Ingrid Pira (Groen) onthield zich ook bij de stemming. ‘Wij staan achter de halvering. Maar ten gronde zijn wij tegen de huidige hervorming van de provincies.’

‘Onze onthouding wordt bewust geframed alsof onze “maskers zouden afvallen”. Wij hebben echter al langer een andere visie op de herstructurering. Wij pleiten voor stads- en streekgewesten, daarom konden wij niet zomaar voor stemmen gisteren.’

‘Het is duidelijk dat N-VA de politieke vernieuwing volledig ophangt aan het verminderen van mandaten. De demonisering van de oppositie hoort daar bij.’

‘Je kan makkelijk populistisch doen over dit onderwerp, omdat het vrij ingewikkelde materie is’, zegt Pira. ‘Dit leidt de aandacht af van de decumul, een thema dat in ons DNA zit. Met het verminderen van het aantal mandaten kan Homans nu eenmaal uitpakken.’

Chris Janssens, fractievoorzitter van het Vlaams Belang, vindt dat de regeringspartijen er een semantische discussie van maken. ‘Wij hebben ons onthouden, en dus niet tegen gestemd. We keurden het niet goed omdat de halvering kaderde in een halfslachtige oplossing die zelfs ver weg stond van het standpunt van de partij van minister Homans.’

‘N-VA pleit in haar programma voor de afschaffing van de provincies en daar zijn wij het mee eens. De provincie is een nutteloos niveau. We moeten niet naar 175 raadsleden, maar naar nul raadsleden.’

‘Bovendien halveert de regering het aantal gedeputeerden niet, maar gaat het van zes naar vier. Waarom heeft men de halvering niet gewoonweg doorgetrokken? Dat was consequent geweest. Maar de best betaalde postjes blijven grotendeels overeind. De regeringspartners CD&V en Open VLD hebben de N-VA doen inbinden.’

Waarom heeft men de halvering niet gewoonweg doorgetrokken naar de gedeputeerden? De best betaalde postjes blijven grotendeels overeind.

Chris Janssens, Vlaams fractievoorzitter Vlaams Belang

‘Feitelijke kiesdrempel’

Een ander struikelblok was het feit dat door de halvering het mathematisch moeilijker zou worden voor kleine partijen om een zitje in de provincieraad te verwerven.

‘Dat was ook een van de redenen van onze onthouding. Nu maakt men kleine kiesomschrijvingen per provincie, wij pleiten voor een provinciale kieskring. Nu is evenredige vertegenwoordiging niet gegarandeerd’, zegt Janssens.

Pira: ‘Wij stelden voor om de kiesdistricten naar het provinciale niveau te tillen. Dat leidt tot een betere vertegenwoordiging.’ Maar dat voorstel werd dus niet aangenomen.

Minister Liesbeth Homans (N-VA)
Minister Liesbeth Homans (N-VA)© Belga

‘De meerderheid bouwt een feitelijke kiesdrempel in, waarbij het voor de kleinere partijen nagenoeg onmogelijk zal worden om verkozen te geraken in de provincieraad. Dit is duidelijk een geval van zelfbediening’, stelt Chris Janssens.

De verhalen rond ‘de graaicultuur’ beheersen de actualiteit. Was het nu moeilijker dan anders om zich te onthouden bij een dergelijke stemming? Janssens: ‘Integendeel. De graaicultuur overtuigt ons om veel verder te gaan dan een vermindering van mandaten. Had men een echt signaal willen geven, dan zouden ze die bestuursniveaus hebben afgeschaft.’

‘Nogmaals: de vermindering is goed, maar niet fundamenteel’, zegt Ingrid Pira. ‘De verrommeling willen wij aanpakken.’

Nota bene Homans’ voorganger, huidig minister-president Geert Bourgeois (N-VA), was daar nochtans goed mee bezig, volgens de Groen-politica. ‘Maar Homans vindt deze symbolen belangrijker.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content