Vrije Tribune

‘Voor de overheid zijn we in alle opzichten leraren, behalve als het over ons pensioen gaat’

Vrije Tribune Hier geven we een forum aan organisaties, columnisten en gastbloggers

‘De personeelsleden van de Centra Basiseducatie dreigen door een wetsontwerp van minister Bacquelaine per maand 200 euro netto pensioen te verliezen. Dit is geen verhaal van halsstarrig vasthouden aan verworven rechten’, schrijft educatief medewerker Maarten D’Hoop. ‘Integendeel, dit is een pijnlijke geschiedenis van woordbreuk en het niet valideren van jaren pionierswerk op vlak van vorming en opleiding aan de meest kwetsbaren in onze maatschappij.’

Kent u Basiseducatie? Het is een klein segment van het onderwijsveld maar met een hoge maatschappelijke relevantie. Een duizendtal personeelsleden bieden onderwijs en vorming aan laaggeletterde volwassenen, zowel Nederlandstaligen als anderstaligen, om hen te versterken op vlak van taal, wiskunde, ICT en maatschappijoriëntatie. Essentieel dus in een samenleving die gekenmerkt wordt door een steeds groeiende kloof tussen hoger- en laaggeschoolden.

‘Voor de overheid zijn we in alle opzichten leraren, behalve als het over ons pensioen gaat’

Stelt u zich voor dat u Youssef of Shirin heet en dient te vluchten voor oorlog of onderdrukking, en in een ander land met een andere taal en gebruiken uw leven opnieuw dient op te bouwen. Een land met een kenniseconomie, terwijl u in uw thuisland slechts een 6-tal jaar onderwijs hebt genoten. Of beeldt u zich in dat u, weliswaar geboren in België, in uw jeugd niet al te beste kaarten heeft toebedeeld gekregen: een gebroken gezin, vroeg van school, tewerkstelling in laagbetaalde jobs of nog slechter werkloosheid. Stel dat u toch de kracht vindt om u te herpakken, nieuwe kansen te zoeken om er nog iets van te maken. Voor deze mensen zetten wij van Basiseducatie ons in. We bieden een veilig, zorgzaam kader om via onderwijs en vorming mensen weerbaar te maken voor de toekomst en die van hun kinderen.

Voor de jaren ’80 bestonden deze mogelijkheid en dit aanbod niet eens. Door het pionierswerk van leraren Basiseducatie is het er gekomen. Wat begon als een losse, projectmatige praktijk gebaseerd op vrijwilligerswerk in de jaren ’80 is, sinds het ontstaan van de sector Basiseducatie in 1990, uitgegroeid tot een netwerk van 13 centra over heel Vlaanderen en Brussel dat voorziet in een behoeftedekkend opleidingsaanbod.

Voor 2007 viel de sector onder socio-cultureel werk. Na 2007 werd de Basiseducatie ondergebracht bij het departement Onderwijs. Een logische overgang, gezien de aard van het werk. Toch zag ons personeelstatuut er anders uit dan dat van een leraar basis- of middelbaar onderwijs. Tussen 2007 en 2017 waren leraren Basiseducatie als contractuelen en niet als statutairen binnen onderwijs werkzaam.

Met dit statuut waren we natuurlijk de vreemde eend in de bijt van het onderwijs. De belofte en afspraken om een aangepast onderwijsstatuut voor de Basiseducatie te maken waren noodzakelijk want bij de overgang van socio-cultureel werk naar onderwijs werd onder meer de kwestie van de pensioenrechten niet geregeld. De piste van een tweede pensioenpijler binnen socio-cultureel werk werd immers verlaten en het overheidspensioen verbonden met het onderwijsstatuut lag nog niet binnen het bereik.

Werkgevers, vakbonden en overheid onderhandelden en kwamen tot een cao III waarin er afspraken kwamen om een aangepast onderwijsstatuut voor Basiseducatie te maken en dus eindelijk ook het pensioen onder onderwijs te regelen. De uitwerking van het statuut werd pas in juni 2017 door het Vlaams parlement goedgekeurd. Door de bevestiging van de federale pensioendienst dat de gepresteerde jaren vanaf 2007 zouden meetellen voor de berekening van het overheidspensioen, hoefden we ons geen zorgen te maken. Logisch en correct, we doen immers hetzelfde werk als andere onderwijsinstellingen. Wij werken ook met opleidingsprofielen die door de Vlaamse overheid werden goedgekeurd, krijgen de onderwijsinspectie over de vloer (vorige week nog met een uitstekend rapport), we voldoen aan de vereisten die door het onderwijs bepaald zijn en ook onze geldelijke anciënniteit wordt berekend volgens de onderwijsbepalingen. Kortom: voor de overheid zijn wij net zo goed leraren, in alle opzichten …. behalve als het over ons pensioen gaat.

En nu komen we tot de kern van deze pijnlijke historie: federaal minister van pensioenen Daniel Bacquelaine besliste onlangs eenzijdig om de gemaakte afspraken in de cao III te negeren en het concept gemengd pensioen in te voeren. Dit houdt in dat de gepresteerde jaren tussen 2007 en 2017 niet meetellen voor de berekening van het pensioen als onderwijspersoneel. Geen overheidspensioen voor die periode en ook geen tweede pensioenpijler. Dit treft alle huidige personeelsleden, maar de pioniers van de jaren ’80, het hardst. Doordat de personeelsleden basiseducatie het statutaire onderwijsstatuut verwerven op 1 januari 2018 en minister Bacquelaine de wet op gemengde pensioenen op 1 december 2017 laat ingaan, nog voor de personeelsleden het onderwijsstatuut verwerven, rest hen amper nog tijd om een overheidspensioen op te bouwen.

Contractbreuk

Dat komt neer op een inkomensverlies van 200 euro netto per maand voor hun verdiende oude dag. Het van tafel vegen van de gemaakte afspraken in een ondertekend akkoord door de sector, vakbonden en de overheid wordt niet gefundeerd. Men kan dit niet anders omschrijven dan contractbreuk. Noch de sector, noch de vakbonden, noch elk rechtschapen mens kan de woordbreuk van een overheid accepteren.

Via een amendement op de pensioenwet kunnen de beloofde pensioensopbouw en rechten in de basiseducatie wel gehonoreerd en voor de periode 2007 – 2017 -zoals afgesproken toegekend worden. We hebben alle parlementsleden nodig om een amendement te steunen en deze oneerlijke situatie recht te zetten. Het is aan hen te tonen dat ze het vertrouwen die ze van de burger kregen, verdienen en dat een woord en akkoord op het hoogste beleidsniveau in ons land, wel draag- en slagkracht heeft en niet zo meer van tafel kan worden geveegd. Deze situatie kan nog rechtgezet worden en we plannen syndicale acties en roepen op tot solidariteit met een sector die uiterst relevant maatschappelijk werk verricht en wiens inzet de beloning moet krijgen die ze verdient en beloofd werd.

Maarten D’hoop

Educatief Medewerker

CBE Leerpunt Gent-Meetjesland- Leieland

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content