‘Voltijds pastoor zijn is me te eenzaam’

© Franky Verdickt

Vijf jaar geleden zegde Tom Schellekens het priesterschap vaarwel, opgebrand en verlangend naar een privéleven. Sinds deze maand is hij opnieuw pastoor. Knack brengt deze week zijn getuigenis.

Tijdens uw priesterpauze daverde de kerk op haar grondvesten toen talrijke gevallen van kindermisbruik aan het licht kwamen. Heeft dat u niet doen twijfelen om terug te keren?

Schellekens: De hele pedofiliekwestie heeft niet meegespeeld bij mijn beslissing. Maar toen de affaires losbarstten na mijn uittreding dacht ik wel even: oef, blij dat ik nu geen priester ben. Dat was een verschrikkelijke lawine. En het ergste was dat het gewoon wáár was. Als er onterechte kritiek op de kerk komt, dan zet ik mij daar makkelijk over. Maar hier werd de bittere waarheid op tafel gegooid.

In een tweede reactie was ik ook opgelucht dat ik eruit gestapt was. Ik was in de war, dreigde verstrikt te worden, en ik heb op tijd gereageerd. In het verleden hadden veel meer mensen in de kerk beter een pauze genomen of hun functie aan de kant gezet, in plaats van achteraf te zeggen ‘dat het de schuld was van het celibaat’, of andere verklaringen te zoeken voor hun misbruik.

De tijden dat een pastoor de meest gerespecteerde figuur van het dorp was, zijn al lang voorbij. Maar nu is het imago wel erg kwalijk.

Schellekens: Haatbrieven en -mails zijn deel gaan uitmaken van de job. Ook ik ben er mee geconfronteerd. Sommigen zien een kruisje, denken ‘dat is er ook zo een’, en springen voor je auto of beginnen hevig te roepen. Misschien zijn dat slachtoffers, en dan begrijp ik dat. Maar wij krijgen het wel op onze boterham. We slepen het hele verleden mee van een instituut waar de macht gecorrumpeerd en geperverteerd was. Het heeft geen zin om dat te ontkennen. En goedmaken kunnen we het ook niet. Het enige wat we kunnen doen is de fouten erkennen en een nieuw systeem opbouwen waarin de neiging minder groot is om macht te misbruiken.

Bij de herbevestiging van uw priesterschap op Pinksteren toonde de kerkgemeenschap zich tevreden met uw terugkeer. Maar een paar conservatieve gelovigen staken hun afkeuring niet onder stoelen of banken. Heeft dat u gekwetst?

Schellekens: ‘Wanneer zal hij nog eens loopbaanonderbreking nemen?’ En: ‘Hij had weggestuurd moeten worden.’ Ik heb dat ook gelezen. Die mensen vinden dat er niet gesold mag worden met het priesterschap. Het ís ook niet vanzelfsprekend om er eerst uit te stappen en later terug te keren. Maar het leven is niet altijd even voorspelbaar. Het is goed dat er vaststaande principes en engagementen zijn, maar ze mogen het leven niet verpulveren. Die negatieve commentaren stonden trouwens alleen op het internet, niemand heeft ze in mijn gezicht gezegd. Mijn omgeving is net heel blij dat ik opnieuw priester ben.

In Menen nam een jonge collega van u onlangs ontslag als pastoor omdat hij wou blijven lesgeven en omdat de combinatie onmogelijk bleek. Verwacht de kerk niet te veel van de weinige priesters die nog overblijven?

Schellekens: Het ene versterkt het andere. Er zijn zo weinig pastoors dat degenen die overblijven van bij het begin uitgeperst worden. Niemand koerst graag van de ene parochie naar de andere om misvieringen af te rammelen. Ikzelf wil ook geen voltijdse pastoor zijn. Het is nog eenzamer dan het priesterschap. Je zwerft maar wat rond zonder collega’s. De Antwerpse bisschop Johan Bonny speelt daarom met het idee om pastoors te laten samenwonen in plaats van elk apart in de pastorij van hun parochie. Het nadeel daarvan is dat je niet zo bereikbaar bent voor je parochianen. Maar na een dag van huwelijken en begrafenissen zit je tenminste niet meer alleen en kun je nog iets vertellen tegen een ander. (HC)

Het volledige interview met Tom Schellekens, onder meer over het celibaat en de toekomst van het priesterschap in Vlaanderen, leest u deze week in Knack.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content