De Vlaamse regering werkt verder aan het geplande jeugddelinquentierecht, dat in 2019 van start moet gaan. Zo is het begrip ‘elektronische monitoring’ verduidelijkt. Die monitoring zal geen ‘doorslagje’ zijn van het elektronisch toezicht (enkelbanden) voor volwassenen, aldus minister van Welzijn Jo Vandeurzen.
De regering was het eerder al eens geraakt over de grote lijnen van het jeugddelinquentierecht dat op 1 januari 2019 van start moet gaan. Dat recht bepaalt hoe Vlaanderen zal omgaan met jongeren die delicten plegen.
Rode draad in de plannen is dat jongeren meer zullen aangesproken worden op hun verantwoordelijkheid en dat ze tegelijk meer kansen krijgen om hun schade te herstellen. Na adviezen van experts en magistraten heeft de Vlaamse regering de tekst een tweede keer goedgekeurd. Maar er is wel hier en daar gesleuteld aan de plannen. Eén van de meest gevoelige kwesties was de eventuele mogelijkheid van enkelbanden voor minderjarigen. Vooral N-VA drong daarop aan.
In de goedgekeurde tekst is sprake van de mogelijkheid van ‘elektronische monitoring’. Maar dat systeem wordt geen ‘doorslagje van het elektronische toezicht bij volwassenen’, klinkt het. In plaats van echte enkelbanden zoals bij volwassenen zal gebruikgemaakt worden van innovatieve en moderne technologieën. De elektronische monitoring moet ook duidelijk dienen om te vermijden dat jongeren te makkelijk in een gesloten instelling belanden.
Voorts zal er altijd een intensieve begeleiding door een erkende dienst moeten zijn. ‘Hierbij geven we de jongeren een kans op zinvolle vrijetijdsbesteding en opleiding om de re-integratie te bevorderen’, luidt het.
Nog een opvallende bijsturing is dat de uithandengeving onder de loep wordt genomen. Bij uithandengeving kan een jongere vanaf 16 jaar in uitzonderlijke omstandigheden berecht worden als een volwassene. Het behoud van dat systeem staat in het regeerakkoord en was ook voorzien in de eerdere teksten. Het behoud van de uithandengeving is sommigen een doorn in het oog. Zo noemt de Kinderrechtencommissaris het systeem al langer ‘niet verenigbaar met het kinderrechtenverdrag’. Dat het systeem toch niet werd geschrapt, noemde de Kinderrechtencommissaris ‘een gemiste kans’.
In de nieuwe teksten wordt nu wel een wetenschappelijk onderzoek aangekondigd waarin het systeem van de uithandengeving wordt afgewogen tegenover langere gesloten begeleiding in de gemeenschapsinstellingen. ‘We willen op termijn dus onderzoeken of het mogelijk maken van een langer verblijf in de gemeenschapsinstellingen de uithandengeving naar het volwassen strafrecht kan voorkomen’, luidt het.
Het ontwerpdecreet vertrekt nu naar de Raad van State voor advies.
