Hoe was het nieuwjaarsfeestje echt, waar wringt het? Politiek journalist van VTM Jan De Meulemeester zocht het uit voor Knack.be.
We zijn op alle grote politieke nieuwjaarsrecepties. We willen weten wat de politieke boodschap is, maar ook hoe de partij in haar vel zit. We spreken met mandatarissen van hoog tot laag, maar ook met militanten. Wie valt onverwacht of plots ook op naast de evidente toppers, wie is op dit jaarlijks feestje van de voorzitter, een nieuwe spreekwoordelijke Robin naast de Batman? Een nieuwe held? En waar wringt het schoentje, waar zit het kiezelsteentje, de dissonant, de dissident: we zoeken in het feestgedruis naar de valse noten.
De CD&V viert Nieuwjaar in de Antwerpse evenementenhal The Shop, in een zaal die net iets te klein blijkt voor de 2000 aanwezigen. Dat kan volgens kwatongen een truc van de foor zijn: het schept de indruk dat er geweldig veel militanten zijn, veel meer dan verwacht. Tijdens vorige recepties in de grote Leuvense Brabanthal waren er te vaak lege plekken in de zaal. Maar deze ruimte is dan weer te krap, en dat verhindert waar een receptie voor dient: je vlotjes van de ene korte babbel naar de andere bewegen, met tussendoor haltes aan een bar.
Bij de ingang demonstreert het Arcopar-actieteam van gedupeerde Arco-spaarders – ondertussen een klassieker op CD&V-happenings. ‘Ze zouden beter op de N-VA-fuif in Mechelen reclameren’, zucht iemand die aanschuift, want daar toeft financiënminister Johan Van Overtveldt, wiens kabinet de moeilijke Arco-regeling moet uitwerken.
De Toespraak
‘#ikbenwij. Waar een WIJ is, is een weg.’ Dat WIJ-motiefje zal tot de volgende verkiezingen het devies zijn van CD&V, zegt Wouter Beke. En die ‘wij’ heeft hij het liefst met hemzelf als voorzitter: in de krant kondigde hij al aan zichzelf te willen opvolgen. Hij krijgt daar een daverend applaus voor, genoeg om te grappen: ‘misschien laat ik me hier op het podium meteen herverkiezen, dat bespaart ons al een hoop procedurekosten.’
CD&V als middenpartij. Tussen links en rechts de enige juiste weg: christendemocraten claimen het gezond verstand. Andere partijen roepen problemen op, zegt Beke, en wij lossen ze op. Slaan en zalven in de vluchtelingenkwestie ook: geen apart statuut voor vluchtelingen, want er bestaan geen A- en B-mensen. Maar de islam moet zich hier ondubbelzinnig en uitdrukkelijk conformeren aan de westerse, christelijke waarden.
‘Hij heeft geen potten gebroken, maar het is Wouters beste speech ooit’ zegt een parlementslid. En dat klopt – minstens vormelijk: de voorzitter spreekt uit de losse hand, zeer energiek, en ondersteund door een indrukwekkende podiumopstelling met beeldmontages die elke zin van het betoog illustreren.
De Robin
Batman en Robin. Als Wouter Beke de held Batman is, dan blijkt de opvallende tweede figuur hier: Joke Schauvlieghe. ‘Ons Joke’. De Robin van de avond. Van alle kopstukken die aan bod komen krijgt zij het luidste en langste applaus. Nadien wordt ze onophoudelijk door iedereen aangeklampt. De soms wat bedeesde, niet al te mediagenieke minister blijkt onder haar eigen mensen de knuffelbeer van dienst. ‘Hoe meer op haar gebashed wordt, des te populairder is ze in de partij’, zegt een militant. De minister kreeg de voorbije maanden uit vele hoeken te incasseren, behalve vanuit haar eigen partij.
Misschien is ‘superheld’ Wouter Beke de voorbije maanden wat te weinig aanwezig geweest. Zo ergeren CD&V’ers zich aan een Bart De Wever die intensief communiceert. Maar tegenover de N-VA-voorzitter brengt CD&V doorgaans haar vicepremier Kris Peeters in stelling, en niet haar eigen voorzitter. Een minister gaat dan in debat met een voorzitter. Daardoor kantelt de polemiek van partijniveau naar regeringsniveau. Dat voedt het beeld van het kibbelkabinet.
Waarom demarreert Wouter Beke niet op zo’n momenten, boven de hoofden van de coalities, zoals Bart De Wever? Waarom laat hij het kabinet van Kris Peeters een vluchtelingencampagne lanceren, in plaats van de partij? Omgekeerd: alsof N-VA-vicepremier Jan Jambon morgen met veel bombarie een mediacampagne lanceert, met zijn visie op de vakbonden, of op werkbaar werk. Het kot zou te klein zijn op het kabinet van de minister van Werk. CD&V moet het vuile werk wat minder door Kris Peeters laten doen. Beke heeft genoeg krediet en incasseringsvermogen om zelf vaker in de frontlinie te staan. En de wind te pakken.
De kiezelsteen
Is sinds jaar en dag Bart De Wever. ‘We geraken er niet meer aan, hij zit te hoog, is ongenaakbaar’, klaagt een ervaren kopstuk. De ergernis in de media-optredens van de N-VA-voorzitter is in CD&V-kringen ontzettend groot. Groter dan ooit. En het meest in regeringskringen. Daar schiet het wild om zich heen. De N-VA-politiek en -stijl schoffeert het gemodereerde werk van de christendemocraten. Het is de schuld van De Wever, van heel de N-VA, maar ook de schuld van de media, klinkt het. Alle media. Al diegenen die hem interviewen. En eigenlijk ook de schuld van de linksen, die een objectieve bondgenoot maken van de N-VA.
In kiesresultaten en peilingen blijkt het ook de schuld van de burger, merk je bij CD&V’ers. ‘We zijn ervan overtuigd dat we goed bezig zijn met de partij. Nu de kiezers nog’ grapt een jonge militant. Het is de CD&V ten voeten uit. ‘Als het moet kritiek incasserende omwille van vervulde plicht, liever dan te kiezen voor de gemakkelijke weg van het zoeken van zondebokken’, zegt Steven Vanackere. Het lijkt bijna zelfkastijding voor het hogere doel. De lijdende Werther.
CD&V’ers voelen zich te weinig naar waarde geschat. In vrij gepolariseerde tijden, met de beladen thema’s terreur en migratie waar rechts makkelijk op kan scoren, probeert de partij de kerk in het midden te houden, maar ziet ze zich daar te weinig voor beloond. Ze wijt dat aan een dramademocratie, en onverantwoord stemgedrag van de steeds minder partijtrouwe burger. Terwijl zij diep vanbinnen de enige echte staatsdragende volkspartij meent te zijn, die eigenlijk 40-procent-scores zou moeten neerzetten, in plaats van noodgedwongen de tweede viool te spelen in rechtse coalities.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier