Turteltaks vernietigd: waarom de kans piepklein is dat u iets terugkrijgt

Michel Maus © Belga

Volgens fiscaal expert Michel Maus kunnen Vlamingen – en zouden ze moeten – een groepsvordering tegen de Vlaamse overheid starten om een schadevergoeding te krijgen voor de onterecht betaalde ‘Turteltaks’. Consumentenorganisatie Test-Aankoop onderzoekt nog de mogelijkheden, maar is bijzonder sceptisch.

Het Grondwettelijk Hof vernietigde donderdag de omstreden Vlaamse Energieheffing, in de volksmond beter bekend als de Turteltaks, naar ex-minister Annemie Turtelboom (Open VLD) die de taks invoerde. Maar, ‘om rechtsonzekerheid en administratieve chaos te vermijden’, blijft de taks wel behouden voor 2016 en 2017.

Samengevat: consumenten zullen twee jaar een onwettige belasting hebben betaald, maar krijgen hun geld wel niet terug.

Daarmee is de kous echter niet af, althans volgens fiscaal expert Michel Maus. ‘Er is natuurlijk wel een wetgeving gecreëerd die onwettig is en die heeft gezorgd voor een financieel nadeel dat er nooit had moeten zijn,’ aldus Maus op Radio 1. ‘Men zou een groepsvordering kunnen opstarten tegen de Vlaamse overheid. Dat is bij mijn weten nog nooit gebeurd en zou dus een precedent vormen.’

‘Men is dan wel vertrokken voor ettelijke jaren van procederen voor een schadevergoeding die niet groot zal zijn. Het gaat niet om duizenden euro’s. Voor enkele honderden euro’s procederen is niet zo evident, tenzij men in groep gaat procederen.’

Maus kijkt daarvoor in de richting van belangenverenigingen zoals Test-Aankoop, dat zelf de Turteltaks aanvocht bij het Grondwettelijk Hof op grond van discriminatie en bevoegdheidsoverschrijding. ‘Ik ben er zeker van dat kantoren of belangenverenigingen zich daarop gaan storten en dat de Vlaamse regering met nieuwe procedures geconfronteerd zal worden.’

‘Weinig kans’

De Turteltaks is ongrondwettelijk, maar blijkbaar toch niet zo ongrondwettelijk

Hendrik Vuye

Bij Test-Aankoop zijn ze weinig enthousiast, zegt woordvoerder Simon November aan Knack.be. ‘We hebben al contact opgenomen met een grondwetspecialist, die ons heeft gewezen op de Bijzondere Wet op het Grondwettelijk Hof (van 6 januari 1989). Daarin staat dat het een prerogatief recht van het Grondwettelijk Hof is om een vernietiging te beperken in de tijd, wat in geval van Turteltaks is gebeurd. Zo’n wet moet met een bijzondere meerderheid in het parlement gestemd worden.’

Toch zoekt Test-Aankoop nog uit wat de mogelijkheden zijn. ‘We gooien de handdoek zeker nog niet in de ring, maar we zijn wel zeer sceptisch over de slaagkansen van een eventuele aanvechting’.

Ook Hendrik Vuye, professor staatsrecht aan de Universiteit van Namen, bevestigt aan Knack.be dat de kans op slagen nagenoeg nihil is. Hij verwijs naar artikel 8 van bovengenoemde bijzondere wet. Daar in staat letterlijk: ‘Zo het Hof dit nodig oordeelt, wijst het, bij wege van algemene beschikking, die gevolgen van de vernietigde bepalingen aan welke als gehandhaafd moeten worden beschouwd of voorlopig gehandhaafd worden voor de termijn die het vaststelt.’ In het vonnis van het Grondwettelijk Hof over de Turteltaks luidt het dat ‘de gevolgen van de vernietigde bepalingen worden gehandhaafd voor de heffingsjaren 2016 en 2017’.

Hierdoor wordt het, aldus Vuye, heel moeilijk om een fout te bewijzen. ‘Dit is natuurlijk een eigenaardige situatie, die weinig mensen zullen begrijpen. De Turteltaks is ongrondwettelijk, maar blijkbaar toch niet zo ongrondwettelijk, want voor 2016 en 2017 blijft hij gelden. Maar ja, recht maakt wel eens bochten.’

Verscheidene initiatieven opgestart

Ondertussen heeft Dolor, een andere consumentenorganisatie, al laten weten dat het een groepsvordering start na de vernietiging van de Turteltaks. Het zal voor iedereen die kan aantonen dat hij of zij slachtoffer is geworden van de heffing, een morele schadevergoeding van 500 euro eisen van de Vlaamse overheid. Inschrijvingen lopen nog tot 31 juli.

Ook de organisatie AngryMob wil een groepsvordering op touw zetten. De initiatiefnemers delen naar eigen zeggen niet ‘het pessimisme van sommige waarnemers in de pers’, en zien mogelijkheden om een schadevergoeding van 200 euro per huishouden te realiseren.

‘Ten eerste gaat de redenering niet op dat het sop de kool niet waard is’, zegt AngryMob. ‘Doordat we vele individuele betalers van de turteltaks samenbrengen, gaan de kosten per deelnemer aan de collectieve actie drastisch naar beneden. Wij vragen 15 euro per huishouden – en daarvoor kan men dan ongeveer 200 euro voor de rechtbank terugclaimen, verhoogd met nalatigheidsinterest.’

Bovendien denkt AngryMob dat er wel degelijk een juridische kapstok is om de turteltaks terug te vorderen van de Vlaamse overheid. ‘Het Grondwettelijk Hof laat de taks als zodanig bestaan voor 2016 en 2017, maar voegt er in één adem aan toe dat de taks wel onwettelijk is. Welnu, de Vlaamse overheid kan net zoals elke rechtspersoon aansprakelijk worden gehouden voor onwettelijk of onrechtmatig gedrag. En daarvoor kan men een schadevergoeding vorderen – de schade die men lijdt is dan gelijk aan het bedrag van de onterecht betaalde turteltaks.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content