Het ziet er allesbehalve naar uit dat we een jaar na de verkiezingen een nieuwe federale regering zullen hebben. We maken een stand van zaken op met Knack-directeur Rik Van Cauwelaert.
Gelooft u in de slaagkansen van Elio Di Rupo als formateur? En heeft hij wel genoeg ambitie om premier te worden?
Rik Van Cauwelaert: De ambitie om premier te worden heeft Elio Di Rupo zeker. Vraag is of hij als socialist veel zin heeft om in de huidige omstandigheden premier te worden. Ik neem aan dat Di Rupo intussen met de economische werkelijkheid werd geconfronteerd. Hij kent de Belgische boordtabellen – of zou die alleszins moeten kennen. De Vlaamse socialist Frank Vandenbroucke heeft al meermaals, en terecht, aangegeven dat we voor een nooit geziene besparingsinspanning staan.
Een staatshervorming zal die inspanning niet milderen, maar zal er wel voor zorgen dat Vlamingen, Walen en Brusselaars beslissingen kunnen nemen die passen bij de specifieke economische, sociale en financiële problemen waar ze mee worstelen.
Dansen de Vlaamse partijen te veel naar de pijpen van de N-VA, zoals Karel De Gucht beweert?
Van Cauwelaert: Iedereen – dus ook Karel De Gucht – beseft dat we voor een scharniermoment staan. Willen we de federatie overeind houden, dan zal er hervormd moeten worden. Wie denkt dat de nodige sanering mogelijk is zonder nieuwe communautaire afspraken, die dwaalt. De Gucht zelf heeft ooit gezegd dat België een permanente diplomatieke conferentie is.
De twee gemeenschappen moeten bevoegd worden voor materies die nu tot de federale kerntaken behoren, zoals de sociale zekerheid en de fiscale politiek. Om de federatie betaalbaar te houden, moet de bijzondere financieringswet worden hervormd. Want die hangt als een molensteen om de hals van de federatie. Dat is een uitspraak van gouverneur Luc Coene van de Nationale Bank, een liberale medestander van De Gucht.
Maar laat dit nu net eisen zijn waar de PS van Elio Di Rupo en het CDH van Joëlle Milquet over weigeren te praten, met of zonder de N-VA van Bart De Wever. Het is mathematisch perfect mogelijk om een regering te vormen zonder N-VA. Maar dat wordt dan wel een regering met daarin Vlaamse partijen die in het parlement niet opwegen tegen PS en MR.
Wanneer hebben we een regering?
Van Cauwelaert: Als midden juni blijkt dat de voorstellen van formateur Di Rupo geen basis vormen voor onderhandelingen met de N-VA, dan wachten ons verkiezingen in het najaar.
