In 2015 waren 215.000 werknemers in België actief die vanuit het buitenland naar ons land werden gedetacheerd, meer dan een verdubbeling tegenover de 106.000 in 2010. Dat blijkt uit nieuw onderzoek naar detachering door het onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving van de KU Leuven. Bijna een derde van die gedetacheerde werknemers komt uit Nederland.
Detachering betekent dat buitenlandse werkgevers werknemers naar België sturen om hier een tijdje te werken. De sociale bijdragen worden betaald op het niveau van het land van herkomst. Berekend op cijfers van 2014 was detachering vanuit Europa daarmee goed voor 4,4 procent van de totale tewerkstelling in België. Het merendeel (57 procent in 2014) van die gedetacheerde werknemers komt hier in de bouw werken: 123.000 in 2014. Met andere woorden: één bouwvakker op drie die in 2014 actief was op een Belgische werf, kwam uit het buitenland
Maar, zo relativeert onderzoeker Frederic Dewispelaere, “gerekend naar het werkvolume staan gedetacheerde werknemers maar in voor twaalf procent van het aantal gepresteerde uren in de Belgische bouwsector”. Dat komt omdat ze telkens maar een korte tijd in België werken.
Opvallend: van alle gedetacheerde werknemers was (in 2014) bijna een derde (29,3 procent) afkomstig uit Nederland, gevolg door Polen (13,3 procent). Als enkel naar de bouw wordt gekeken, blijven de Nederlanders (25 procent) in de meerderheid, voor de Polen (20 procent). “De perceptie dat er een stroom werknemers vanuit de nieuwe lidstaten, en dan vooral Polen, naar de oude vloeit, klopt niet. Het zijn het vaakst de buurlanden die detacheren. Omgekeerd stuurt België ook gedetacheerde werknemers naar het buitenland”.
‘Veel genuanceerder dan altijd wordt voorgesteld’
De cijfers tonen volgens de onderzoekers aan dat het verhaal van detachering veel genuanceerder is dan altijd wordt voorgesteld. “In koppen geteld vertegenwoordigen gedetacheerde werknemers inderdaad één bouwvakker op drie. Als naar werkvolume wordt gekeken, is hun impact kleiner”, aldus Dewispelaere.
Ook hun invloed op de sector is genuanceerder dan vaak voorgesteld. “Vaak wordt detachering genoemd als de oorzaak van de vele faillissementen in de sector. Maar de vraag om te werken in detachering komt van Belgische aannemers.” Ondanks het stijgend gebruik van detachering doet de sector het zo slecht niet, aldus de onderzoeker, die wijst op de gestegen omzet en de gestegen toegevoegde waarde van de sector in 2014. “Wat wel vast staat is dat het aantal binnenlandse werknemers daalt. De vraag is of gedetacheerde werknemers verdringend werken tegenover de Belgische, of dat ze aanvullend werken. Dat wordt nu nader onderzocht. Maar afhankelijk van het soort bouwactiviteit zal het alvast ook wel een stuk aanvullend zijn”. (Belga/NSK)
