Vandenbroucke: ‘Pensioenhervorming heeft geen zin als brugpensioen blijft bestaan’

Volgens oud-minister Frank Vandenbroucke is de belangrijkste uitdaging van een pensioenhervorming de feitelijke lengte van de loopbaan verhogen. Hij betreurt het zwart-wit-discours daarrond, en dat de SP.A net nu energie steekt in voorzittersverkiezingen.

In een interview met de Leuvense studentenkrant Veto zegt voormalig SP.A-minister Frank Vandenbroucke dat ‘mijn tenen krullen’ als hij het publiek debat over het rapport van de Pensioencommissie hoort. ‘Dat is zo simplistisch en zwart-wit.’ Volgens Vandenbroucke is de allereerste uitdaging ‘om de feitelijke lengte van de loopbaan te verhogen. Tegen 2030 moet onze wettige pensioenleeftijd misschien 67 jaar bedragen, maar daar zijn ook risico’s aan verbonden’.

Vandenbroucke onderstreept de nuance die in het rapport is aangebracht daarover. ‘Een pensioen is een verzekeringspolis, maar die polis dient ook een maatschappelijk doel. Natuurlijk is het kostenplaatje belangrijk, maar het gaat te weinig over de doelstelling en de onderliggende ethische keuzes. Hoe hoog moet een gemiddeld pensioen zijn? Wat biedt een minimumpensioen en wie heeft er er recht op?’

Het is volgens Vandenbroucke de verantwoordelijkheid van de regering-Michel om een brede consensus te vinden over de pensioenhervorming. ‘Een pensioenhervorming zonder steun van de sociale partners heeft op lange termijn geen zin. Van hen verwachten we dat ze minder en minder beroep doen op oplossingen als het brugpensioen. Op lange termijn heeft pensioenhervorming geen zin als brugpensioen blijft bestaan, onder welke naam dan ook.’

Ook de oppositie, waar zijn SP.A ook in zit, moet betrokken worden, aldus de minister van Staat. ‘We moeten naar een fundamentele hervorming, waar nieuwe regeringen niet meer op kunnen terugkomen. Daarom zou deze meerderheid niet alleen de steun van de sociale partners moeten hebben, maar eigenlijk ook een consensus met de oppositie moeten zoeken. Want er zullen ooit andere regeringen aan de macht komen. Wil je dat zij zeggen: “Oh, wij waren er niet bij, we vinden het niet goed en gaan het veranderen”? Hoe wil je dat mensen in een verzekering als hun pensioen geloven, wanneer de verzekeraars om de vijf jaar het systeem hervormen?’

Voor die brede consensus kijkt de voormalige socialistische minister niet enkel naar de regeringspartijen, maar ook naar de linkse partijen en de vakbonden, zegt hij in Veto. ‘We weten allemaal dat een partij als N-VA het sociaal overleg niet belangrijk vindt. Maar iedereen moet voor eigen deur vegen.’

Hij is er niet van overtuigd dat de SP.A linkser moet worden. Moeten we per se linkser worden omdat de anderen rechtser worden? In de jaren tachtig heeft Labour dat in Groot-Brittannië geprobeerd als reactie op Margaret Thatcher, die steeds rechtser en nationalistischer werd. Op de duur was het socialisme in Groot-Brittannië dood. Men had het midden moeten invullen’

Op de vraag van Veto of het niet jammer is dat de SP.A net nu voorzittersverkiezingen houdt, antwoordt Vandenbroucke instemmend. ‘Ik spreek jullie zeker niet tegen. Dat is heel jammer. We moeten onze energie dringend ergens anders insteken.’