Vampier-ster geeft geheimen prijs

(Belga) Astronomen hebben de beste opnames ooit verkregen van een ster die het grootste deel van haar materiaal aan een vampierachtige begeleider is kwijtgeraakt, zo heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO gemeld.

Door het licht van de vier ESO-telescopen op de Chileense berg Paranal te combineren, creëerden de sterrenkundigen een 130 meter grote virtuele telescoop met een beeldscherpte die vijftig keer zo groot was als die van de Hubble-ruimtetelescoop. De VLT-reuzentelescoop loerde naar de bijzondere dubbelster SS Leporis in het sterrenbeeld Haas, waarvan de sterren in 260 dagen om elkaar heen draaien. De afstand tussen beide is maar een beetje groter dan de afstand tussen Zon en Aarde, waarbij de grootste en koelste van het tweetal zich tot ongeveer een kwart van deze afstand uitstrekt. Door hun geringe onderlinge afstand, heeft de kleine, hete, ster al ongeveer de halve massa van de grote ster opgeslokt. De ontdekking was dat de manier waarop deze materie-overdracht waarschijnlijk heeft plaatsgevonden sterk verschilt van eerdere modellen van dit proces. “De ‘beet’ van de vampier-ster is heel teder, maar uiterst effectief”, aldus Henri Boffin van ESO. De nieuwe scherpe waarnemingen maken duidelijk dat de reuzenster kleiner is dan tot nu toe aangenomen, waardoor het veel moeilijker te verklaren is hoe de rode reus zo veel materie aan zijn begeleider is kwijtgeraakt. De astronomen denken nu dat de materie niet zozeer van de ene ster naar de andere stroomt, maar als sterrenwind door de reuzenster wordt uitgestoten en vervolgens door zijn hetere begeleider wordt ingevangen. (MARTIN BERNETTI)