‘Vakbond moet werk maken van een eensgezind front van spoorwegpersoneel en treinreizigers’

‘De vakbond moet dringend uit haar loopgraven en een front vormen met de reizigers’, vindt Mark Van Mullem van Vlinks. ‘Veel treinreizigers zitten in hetzelfde schuitje als het spoorpersoneel.’

Van zodra aangekondigd werd dat de socialistische spoorvakbond een stakingsaanzegging doet voor vrijdag 9 oktober, denken de meeste pendelaars: dat wordt opnieuw een heel gedoe. Probeer ik een dag van thuis te werken of trotseer ik toch de chaos met het risico een halve dag op het perron te kamperen? Met ’s avonds op het journaal de obligate klagende reizigers, al was het maar omdat begripvolle reizigers niet sensationeel genoeg zijn op het flikkerende tv-scherm. Want die zijn er wel degelijk, al krijgen reizigers vaak eerder de indruk dat dat begrip wordt uitgedaagd.

Maar ondanks de chaos beschouw ik me als een begripvolle reiziger. Ja, ik heb begrip voor de spoormannen en -vrouwen die de werkdruk dag na dag zien stijgen doordat gepensioneerden nauwelijks vervangen worden. Ik heb begrip voor het feit dat ze hun vakantiedagen veelal niet kunnen opnemen door de stijgende werkdruk.

Maar veel reizigers zitten in hetzelfde schuitje als het spoorpersoneel. De opsplitsing van de NMBS in een aparte spoorwegbeheerder (Infrabel) en een aparte vervoersmaatschappij (NMBS) resulteerde voor de reiziger in steeds erger wordende vertragingen en voor het personeel in onzekerheid over hun statuut. Tegen die onzinnige en onwerkbare opsplitsing hebben de vakbonden zich vanaf dag één verzet. Met de vermarktingssfeer deden peperdure consultants hun intrede, maar wat is hun bijdrage? Er blijkt geld voor steeds nieuwe leidinggevende posities, en voor prestigieuze stations, maar niet voor de technieker die de treinstellen rollende moet houden of de bovenleiding moet onderhouden. Het beleid van minister Galant is zowel voor reiziger als spoorman nefast.

Objectieve bondgenoten

Maar toch krijg ik als reiziger te weinig die boodschap te horen vanwege de vakbond. Zij dient dringend werk te maken van een eensgezind front van spoorwegpersoneel en van reizigers. Het is frustrerend om zelfs nauwelijks geïnformeerd te worden over het waarom van de staking.

Nochtans is er dringend nood aan. Reiziger en spoorwegpersoneel als objectieve bondgenoten. Door betere informatie naar die potentiële bondgenoot die de reiziger is, bereik je meer. Dat kunnen korte prikacties zijn, die bij voorkeur ook de pers halen, en waarbij beiden partijen eensgezind naar buiten treden.

De pendelaar komt dan misschien wat later op het werk, maar voelt zich niet het slachtoffer ‘van het gedoe’ en kijkt ’s avonds misschien naar de nieuwsberichten en duimt mee opdat het deze keer iets zal uithalen. Ook bij een staking, als de alternatieven niets opleveren, zal de pendelaar zich bondgenoot, want medestander, voelen.

De zogeheten ‘minimale dienstverlening’ wordt vaak geopperd als de oplossing voor de stakingshinder. Maar eigenlijk probeert de regering met het systeem van ‘minimale dienstverlening’ reizigers en spoormannen tegen elkaar op te zetten. Een maatregel die impliciet en expliciet het stakingsrecht ondermijnt en daarmee dus het drukkingsmiddel van de hele werkende bevolking.

De vakbond moet dringend uit haar loopgraven en front vormen met de reizigers. En dan vraag ik meer dan enkel een communiqué op internet over waarom de eisen van de vakbond ook in het belang zijn van de reiziger. Maar echt het debat aangaan.

Ik pleit dus niet tegen de spoorstaking en zeker niet tegen het stakingsrecht. Maar dan moet die stakingsdag wel kaderen binnen een breder gamma aan acties én sensibilisering met spoorpersoneel én reiziger. Want alleen met een gezamenlijk front kunnen we ons openbaar vervoer kwalitatief en betaalbaar maken, met respect voor de reizigers en zeker de werkomstandigheden van het personeel. Maak de reiziger tot objectieve bondgenoot die weet waarom er actie gevoerd wordt en bijgevolg begrip toont en medestander wordt. Dan verschijnen er ’s avonds op televisie wellicht minder ‘ontevreden reizigers’. Idealiter wordt een staking best vermeden natuurlijk maar als het dan toch moet, betrek er dan de pendelaar bij.

(Mark Van Mullem, kernlid van Vlinks en regelmatige treinreiziger)