Unicef: ‘Belgisch onderwijs houdt ongelijkheid in stand’

VN-kinderrechtenorganisatie Unicef België trekt aan de alarmbel over de ongelijkheid in de Belgische scholen. ‘Voor veel maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren is de school een waar hindernissenparcours dat kwetst en uitsluit’

VN-kinderrechtenorganisatie Unicef België trekt aan de alarmbel voor de ongelijkheid in de Belgische scholen. “Voor heel wat maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren is de school een waar hindernissenparcours dat kwetst en uitsluit”, stelt een nieuw rapport van de organisatie, op basis van getuigenissen van een duizendtal jongeren tussen 6 en 18 jaar oud.

Unicef wijst op het belang van participatie van jongeren. “De meest kwetsbaren worden vaak als slachtoffer bestempeld, maar niet als een actor”, aldus Isabelle Marneffe, directeur Communicatie en Programma’s van Unicef België. “Zij worden weggelaten uit de debatten, maar zijn als ervaringsdeskundigen een belangrijke bron van informatie.”

Bij de voorstelling van het rapport hekelde kinderrechtenofficier Gaelle Buysschaert dat de socio-economische situatie van de kinderen zwaar doorweegt op hun leerprestaties, meer dan inzet en prestaties. Zo is de kans dat leerlingen met laagopgeleide ouders afstromen naar het BUSO, vier keer hoger dan bij kinderen van hoogopgeleide ouders. Het onderwijssysteem houdt die ongelijkheid in stand en reproduceert die, klonk het.

Leerkrachten heel belangrijk

Uit het rapport blijkt voorts dat de leerkrachten een heel belangrijke plaats innemen voor de leerlingen, maar die relatie is niet altijd ideaal door misverstanden en vooroordelen. Ook hekelen de leerlingen het watervalsysteem en het zittenblijven, dat zij als kwetsend ervaren en een bron van pesten kan zijn. Daarnaast wordt gewezen op het belang van de schoolinfrastructuur.

In het rapport doet de organisatie een zevental aanbevelingen voor gelijke onderwijskansen aan beleidsmakers, actoren uit het onderwijs, kinderen en ouders.

Minderhedenforum: ‘Vooroordelen en discriminatie ontregelen het onderwijs’

“Vooroordelen en discriminatie ontregelen het onderwijs.” Zo reageert het Minderhedenforum op het Unicef-rapport over ongelijkheid op school. Het Minderhedenforum pleit voor een beleid van nultolerantie tegen discriminatie op school. “Het rapport brengt goed in beeld hoe het streven naar gelijke kansen in scholen vaak botst op de alledaagse werkelijkheid. Uit het Unicef-rapport blijkt namelijk dat leerlingen met een migratieachtergrond regelmatig het doelwit zijn van vooroordelen zowel van leerkrachten als leerlingen”, aldus Minderhedenforum-directeur Naima Charkaoui.

Het Unicef-rapport stelt ook dat een veilig schoolklimaat belangrijk is voor een goede ontwikkeling. “Ook wij horen vaak van leerlingen met een migratieachtergrond dat ze het zwaar hebben op school: ze merken dat leerkrachten er vooroordelen op nahouden of ze worden gepest door medeleerlingen. Zoiets kraakt iemands zelfvertrouwen. Terwijl aanleg en talent de fundamenten moeten zijn van een schoolcarrière, niet je religie of sociale afkomst”, aldus Charkaoui.

‘Voortijdige schooluitval’

Het forum vreest daarnaast dat het probleem van voortijdige schooluitval van veel leerlingen met een migratieachtergrond blijft bestaan. Het Minderhedenforum pleit voor een striktere naleving van antidiscriminatieregels op scholen. De organisatie merkt op dat veel scholen dergelijke regels hebben, maar dat het vaak bij louter richtlijnen blijft.

“Door strikte naleving van de schoolregels en een duidelijke procedure bij een discriminatiekwestie worden leerkrachten en leerlingen zich bewust van hun vooroordelen en de impact hiervan op leerlingen met een migratieachtergrond”, aldus nog Charkaoui. (Belga/SD)