Uitgewezen Soedanezen: argumenten van Francken kloppen niet, zeggen CD&V en Groen

Wouter De Vriendt © Belga Image

De topman van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) twijfelt intussen aan de geloofwaardigheid van de getuigenissen over mishandeling van de teruggestuurde Soedanezen.

De verdediging van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) rond de terugkeer van Soedanezen klopt niet, zegt Groen-Kamerlid Wouter De Vriendt. Volgens hem moet, in tegenstelling tot wat Francken zegt, elke gedwongen terugkeer worden getoetst aan het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), dat verbiedt mensen bloot te stellen aan foltering. Coalitiepartner CD&V beaamt dat.

Nota

De krant Le Soir bericht over een vertrouwelijke nota die het Commissariaat voor de Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS) naar Francken stuurde. In de nota, die dateert van 24 oktober, waarschuwt het CGVS duidelijk voor de risico’s die Soedanese migranten in eigen land lopen.

Het kabinet-Francken reageerde dat iedereen Artikel drie van het EVRM, het verbod op martelen, kan inroepen, maar dat ze daarvoor eerst een asielaanvraag moeten indienen. Veel Soedanezen doen dat niet in ons land, omdat ze eigenlijk naar Groot-Brittannië willen.

‘De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) moet die toetsing echter voor elke uitwijzing uitvoeren, niet enkel als er een asielaanvraag is ingediend’, zegt De Vriendt. ‘Dat blijkt ook uit rechtspraak van de Raad van State. De premier heeft artikel drie op 21 december nog ‘een heilig principe’ genoemd. Je stuurt nu eenmaal geen mensen terug naar een land waar hun leven gevaar loopt.’

‘Francken weet dat ook, waarom komt hij hier nu op terug?’, beaamt CD&V-Kamerlid Nahima Lanjri.

Discussie

Volgens Freddy Roosemont, directeur-generaal van de DVZ, wordt die toetsing wel degelijk voor iedereen uitgevoerd. ‘Maar voor wie geen asielaanvraag heeft ingediend, gebeurt dat een stuk minder uitgebreid. Het gaat dan om een summiere toetsing.’

Er is volgens Roosemont niemand uitgewezen naar een regio die door het CGVS als gevaarlijk wordt omschreven. De Vriendt spreekt dat tegen en zei aan de VRT-nieuwsredactie dat een van de teruggestuurde Soedanezen uit Zuid-Kordofan komt. In de nota van het CGVS wordt Francken erop gewezen dat Soedanezen uit Darfoer, Zuid-Kordofan en de Blauwe Nijl automatisch in aanmerking komen voor bescherming.

Theo Francken en Charles Michel
Theo Francken en Charles Michel© Belga

Twijfel

Roosemont twijfelt echter aan de geloofwaardigheid van de getuigenissen van de teruggestuurde Soedanezen die zeggen bij aankomst te zijn mishandeld of gefolterd. Dat zegt hij aan VTM Nieuws en herhaalt hij aan Belga. ‘Dat ze bij aankomst in Soedan zijn ondervraagd is niet ongebruikelijk. Maar dat is niet hetzelfde als foltering’, aldus de DVZ-topman.

Roosement argumenteert dat er ’te veel toevalligheden’ horen bij de getuigenissen. ‘Hoe toevallig is het dat zes mensen die over een periode van drie maand zijn teruggekeerd naar Soedan bij één ngo in Caïro terechtkomen’, aldus de DVZ-topman. Ook de ngo en Koert Debeuf van het Tahrir Institute for Middle East Policy zijn, aldus Roosement, niet onpartijdig. ‘Hoe neutraal is hun verhaal?’, vraagt hij zich af.

Roosemont zegt dat het om zijn persoonlijke overtuiging gaat. Hij verwijst naar het officiële onderzoek dat de commissaris-generaal voor de vluchtelingen en staatlozen zal voeren.

‘Verantwoordelijkheid nemen’

Volgens Groen is het asielbeleid van de regering volledig ontspoord. ‘Terugkeer hoort er zeker bij, maar terugsturen naar folterkamers is nooit de bedoeling geweest van onze asielwetgeving. Het evenwicht is compleet zoek.’

De partij vraagt, net als onder meer PS en CDH, dat premier Charles Michel (MR) zich deze week nog komt verantwoorden voor de Kamercommissie Binnenlandse Zaken. ‘Als die vraag uit verschillende fracties komt, kan ze niet worden genegeerd door voorzitter Brecht Vermeulen (N-VA)’, vindt De Vriendt.

Bij CD&V roert Vlaams parlementslid Orry Van de Wauwer zich. ‘Uitwijzen mocht niet, of nu wel of geen asiel werd gevraagd’, zegt hij op Twitter. ‘Na week van leugens, schond Francken hiermee internationaal verdrag. Niets rechtvaardigs aan. Dit is op zich reden om politieke verantwoordelijkheid op te nemen.’

Nahima Lanjri
Nahima Lanjri© BelgaImage

Lanjri zegt dat haar partij de nota van het CGVS wil bestuderen en nagaan bij wie dat document al dan niet is terechtgekomen. ‘We zullen nu bekijken of die nota was bestemd voor de staatssecretaris of voor de Dienst Vreemdelingenzaken’, zegt Lanjri. ‘Is dat document terechtgekomen bij iedereen die het nodig had?’

Vóór dat is bestudeerd wil het Kamerlid geen boude uitspraken doen over de nota.

Partner Content