Turtelboom zet door met hervorming justitie

Binnen de magistratuur is er scherpe kritiek op de nieuwe organisatieplan van minister van Justitie Annemie Turtelboom voor het gerecht. Maar Turtelboom zet toch door, zegt ze in een interview met Knack. ‘We moeten het moment om te hervormen nú pakken.’

Minister van Justitie Annemie Turtelboom (Open VLD) heeft volgens de krant De Tijd een bijzonder kritisch oordeel van de Adviesraad van de Magistratuur ontvangen over de hervorming van het gerecht (rechtbanken en parketten).

In april stemde de regering-Di Rupo in met het plan van Turtelboom om het aantal gerechtelijke arrondissementen vanaf 2014 te herleiden van 27 naar 12. Ze zullen geleid worden door een voorzitter-magistraat (korpsoverste) en een manager. Die krijgen een budget en ze kunnen rechters overplaatsen om achterstanden weg te werken. De Adviesraad van de Magistratuur vreest voor grotere kosten, onwerkbare structuren en een gerecht dat minder toegankelijk is voor de mensen.

Turtelboom bereidt intussen een wetsontwerp over de hervorming voor. Het moet volgend jaar door het parlement goedgekeurd worden. ‘Dan is de hervorming vastgeklikt en wordt ze onomkeerbaar’, aldus de minister.

De magistratuur staat blijkbaar weer op rem.

Annemie Turtelboom:Het is geen kwestie van willen maar van moeten. Sinds mijn aantreden op Justitie kom ik om de twee maanden samen met een denkgroep van magistraten uit de parketten en de rechtbankzetels. Die groep vindt dat we het moment om te hervormen nú moeten pakken. De schaalvergroting de gerechtelijke arrondissementen is nodig om de achterstand weg te werken en meer beheersautonomie aan de korpsoversten te geven.

De magistraten die de arrondissementen voorzitten, moeten een beleids- en beheersplan maken. Hebben ze daarvoor niet de uitkomst van de lopende werklastmeting nodig?

Turtelboom: Nee. Als alles weer aan alles gekoppeld wordt, gaan we niet vooruit. Een werklastmeting is belangrijk en ik wil ook dat ze er komt, zonder de onafhankelijkheid van rechters in het gedrang te brengen. Maar ook het gerecht moet uitleg geven over de achterstand en de manier waarop het die wil bestrijden. Net daarom krijgen de korpsoversten meer verantwoordelijkheid. Zij hebben het beste zicht op hun arrondissement. Zij weten hoe ze hun mensen en middelen optimaal kunnen inzetten. Daarbij ruilen we de huidige strakke kaders voor meer mobiliteit en specialisatie. Het is toch normaal dat er in Antwerpen en Brugge meer magistraten zijn die het maritiem recht in de vingers hebben. Of dat magistraten die vertrouwd zijn met rondtrekkende daderbendes meer in arrondissementen in grensstreken worden ingeschakeld.

Moet een korpsoverste net dan ook niet weten welke rechters wél en welke níét hard werken?

Turtelboom:Nogmaals, een werklastmeting is nodig maar ze biedt alleen een momentopname. Voor een dynamisch beheer door de korpsoversten is een meting van de doorlooptijd van een gerechtelijk dossier veel nuttiger. Wanneer moet het parket klaar zijn? Wanneer moet een zaak voor de rechter gebracht worden? Wanneer moet er een uitspraak zijn? Bijna alle parketten werken zo al met een soort boordtabel. Procureur Bruno Bulthé zegt dat hij daarmee op zijn niveau in Brussel 80 procent van de zaken binnen het jaar kan afhandelen. (PM)

Het volledige interview met Annemie Turtelboom vindt u deze week in Knack.