Sovjet-Unie werd twintig jaar geleden ontbonden

(Belga) Op kerstdag 1991, dag op dag twintig jaar geleden, kondigde de laatste leider van de Sovjet-Unie (SU), Michail Gorbatsjov, zijn ontslag aan. Die avond werd de rode Sovjet-vlag met hamer en sikkel boven het Kremlin in Moskou vervangen door de wit-blauw-rode vlag van het huidige Rusland. Het Sovjet-rijk was uit.

Bij zijn ambtsaanvaarding op 11 maart 1985 lanceerde Gorbatsjov een reeks maatregelen om de herstructurering van de maatschappij en economie mogelijk te maken: glasnost (duidelijkheid) en perestrojka (verbouwing). Gorbatsjov was destijds ook secretaris-generaal van de communistische partij en kreeg veel tegenwind vanwege de conservatieven. Op 19 augustus 1991 orchestreerde een groep conservatieve communisten een staatsgreep. Die mislukte onder meer dankzij Boris Jeltsin, de toenmalige president van de Republiek van Rusland, die het voortouw nam tegen de coupplegers. De mislukte putsch zette de ondergang van de Sovjet-Unie in gang. De één na de ander riepen de verschillende Sovjetrepublieken hun onafhankelijkheid uit: Georgië en Litouwen deden dat al in de maanden voor de coup, Estland op de tweede dag na de staatsgreep. Dan volgden Oekraïne, Wit-Rusland, Moldavië, Azerbeidzjan, Kirgizstan en Oezbekistan. Op 8 december 1991 werd het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS) opgericht. Met de ondertekening van het Verdrag van Alma-Ata op 21 december 1991 traden elf van de vijftien voormalige Sovjetrepublieken toe tot het GOS. Gorbatsjov kon de val van de Sovjet-Unie niet meer tegenhouden en nam op kerstdag ontslag. Een dag later kondigde het parlement de ontbinding aan. Rusland, met Boris Jeltsin aan het hoofd, werd erfgenaam van de wereldmacht. (MDM)