Egbert Lachaert (Open VLD)

‘Sociale partners die én de loonsverhoging én de index opeisen, handelen volstrekt te kwader trouw’

Egbert Lachaert (Open VLD) Voorzitter van Open VLD

Het is aan het ACV (en ACLVB) om te bewijzen dat zij een geloofwaardige en betrouwbare contractpartner zijn, schrijft Egbert Lachaert van Open VLD. ‘Indien zij alsnog de indexsprong met sociale actie bestrijden, tonen ze zich onbetrouwbaar.’

Onderzoeker Stan De Spiegelaere (HIVA-KUL) stelt in een opiniebijdrage op Knack.be dat het Interprofessioneel Akkoord (IPA) geen sociale vrede garandeert. Hij antwoordt daarmee op collega Zuhal Demir (N-VA) die twee jaar sociale vrede eiste. Een IPA garandeert inderdaad geen twee jaar sociale vrede, maar een aantal zaken blijven on(der)belicht in zijn tekst. Zo zit de indexsprong wel degelijk verweven in het akkoord. Sociale acties daarrond zouden nefast zijn voor de geloofwaardigheid van onder meer het ACV.

De partijen die het IPA sloten, waaronder de christelijke en liberale vakbonden ACV en ACLVB, engageren zich gedurende twee jaar de sociale vrede te bewaren. De Spiegelaere schrijft terecht dat die clausule enkel sociale acties dekt over thema’s die in het IPA zitten. Een dergelijke clausule komt voor in tal van cao’s. Vanzelfsprekend betekent de clausule niet dat een vakorganisatie geen enkele actie meer mag voeren over andere thema’s. Het IPA houdt dus inderdaad geen garantie op sociale vrede in.

Wat De Spiegelaere wel onderbelicht laat, is vooreerst dat de indexsprong wel degelijk besproken werd tijdens het interprofessioneel overleg. De indexsprong is zelfs verworven. De clausule inzake sociale vrede dekt deze discussie wel degelijk af. Waarom? De indexsprong staat niet letterlijk in het IPA, maar werd als startbasis genomen voor de gesprekken. Het is in het licht van de indexsprong dat de werkgevers er mee akkoord gingen een loonmarge toe te staan.

Vergeet immers niet dat België nog steeds met een ernstige loonhandicap worstelt. De regering Di Rupo had daarom eenzijdig een loonstop ingevoerd ( zonder enig sociaal overleg trouwens). Van deze loonstop wordt nu afgeweken. Er wordt opnieuw loonmarge toegestaan tot 0,8% stijging. De enige reden voor deze toegeving van de werkgevers is het feit dat de regering een indexsprong doorvoert. Het kan dan ook niet dat één van de contracterende partijen, het ACV, nu openlijk opnieuw actie gaat voeren tegen de indexsprong.

Immers: Pacta sunt servanda, overeenkomsten moeten (te goeder)worden nageleefd. Zo staat het in artikel 1134 van het Burgerlijk Wetboek. Voorts bepaalt artikel 1156 van datzelfde Burgerlijk Wetboek dat men in overeenkomsten moet nagaan welke de gemeenschappelijke bedoeling geweest is van de partijen, veeleer dan zich aan de letterlijke zin van de woorden te houden. Het spreekt voor zich dat als actoren rond de tafel bevestigen dat loonstijgingen enkel afgesproken zijn in het licht van de indexsprong, het niet kan dat een partij aan tafel én de loonsverhoging neemt én dan de index alsnog gaat opeisen. Dit is volstrekt te kwader trouw.

Vandaar is het nu aan het ACV (en ACLVB) om te bewijzen dat zij een geloofwaardige en betrouwbare contractpartner zijn. Indien zij alsnog de indexsprong met sociale actie bestrijden, tonen ze zich onbetrouwbaar. Dit zou niet goed zijn voor toekomstige gesprekken binnen de Groep van 10 en voor het (hopelijk groeiend) vertrouwen in de gesprekken met de federale regering. Dit was trouwens ook het standpunt van minister van Werk Kris Peeters (CD&V) op tussenkomsten van collega Demir en mezelf.

Tot slot nog een laatste punt. De Spiegelaere stelt dat het de vakorganisaties vrij staat te staken over een thema als fiscaliteit. In feite is dat eveneens onjuist. De fiscale hervorming heeft geen uitstaans met het sociaal overleg en is een politiek thema. Politieke stakingen zijn in feite in internationale context niet aanvaardbaar. Enkel in België komen ze vaak voor omdat België geen wettelijke omschrijving van het stakingsrecht kent.

Er zijn wel nog vele andere thema’s die voorwerp (kunnen) zijn van sociaal overleg én eventuele acties, zoals de pensioenhervorming, het ambtenarenstatuut, de werkdruk in bepaalde overheidsdiensten, etc. Het sociaal overleg kan echter enkel slagen met een minimum aan respect en vertrouwen. Respect van de vakorganisaties voor het regeerakkoord en respect van de regering voor de rol van de sociale partners.

Vertrouwen kan er enkel zijn als men er van kan uitgaan dat alle sociale partners hun akkoorden ook daadwerkelijk nakomen. Het is dan ook cruciaal voor de toekomst van het sociaal overleg dat partijen bij het akkoord geen sociale acties meer voeren omwille van de indexsprong.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content