Stijn Tormans

‘Show me the trams, meneer Weyts’

‘Rij een middag mee met mij en u vertelt nooit meer zulke flauwekul’, reageert Stijn Tormans op de verdediging van Vlaams minister Ben Weyts naar aanleiding van een pamflet in Knack dat heel wat reacties losmaakte bij ontevreden reizigers van De Lijn.

Meneer Weyts,

Ik weet dat u liever hebt dat ik in uw bureau kom optekenen hoe fantastisch het gaat met De Lijn. Vergeef het mij, maar ik schrijf liever over mijn leven met De Lijn. Omdat ik elke dag boos word van zoveel treurigheid. En ik ben blijkbaar niet de enige. Nadat ik vorige week een ‘pamflet van een boze busreiziger’ maakte, werd ik bedolven onder de lezersbrieven. Niet van lui die in chique ministerwagens rapporten lezen, zoals u. Wel van mensen die elke dag in de bus zitten.

Zoals een meisje uit Hong Kong, dat hier al twee jaar woont en elke dag sukkelt met De Lijn. ‘Een ding valt me op’, schreef ze. ‘In jullie land is niemand tevreden over het openbaar vervoer. Daarom rijdt iedereen hier met de auto, vooral de rijke en machtige mensen.’

Meneer Weyts, ik had het niet beter kunnen formuleren. Ik daag u uit: laat die chique ministerwagen voor een keer staan. Rij eens een dag mee met mij in een Antwerpse tram. U zal niet weten wat u ziet.

‘Show me the trams, meneer Weyts’

Misschien zal u dan begrijpen waarom zoveel mensen afhaken. Het aantal betalende reizigers stijgt nochtans, schrijft u. Alsof iemand dat ooit ontkend heeft. Nogal wiedes ook als alle bejaarden voortaan 50 euro moeten betalen. Daarover zal u mij niet horen mokken.

Maar dat zegt dus niets over het totale aantal reizigers. Het enige cijfer dat daarover te vinden is, staat in een onverdachte bron: het jaarverslag van De Lijn, pagina 65. Reizigers in 2011: 549.072.673. Reizigers in 2015: 529.897.233. Dat is een verlies van 19 miljoen reizigersritten in vijf jaar tijd.

Meneer Weyts, ik ken u intussen een beetje. Ik weet dat u de cijfers van uw eigen Lijn betwist. Daarom een tip voor u: laat een derde partij onderzoeken hoeveel reizigers er nu echt in de trams en bussen zitten, zoals dat elders gebeurt.

De andere cijfers van De Lijn betwist u niet. Het stiptheidscijfer bijvoorbeeld: het beste in vijf jaar tijd, pocht u. Ik hoop dat dat een misplaatste grap is, meneer Weyts. Een op de twee bussen is te laat. We hebben de traagste tram van West-Europa. De doorstroming is dramatisch. En ja, u hebt de budgetten verhoogd en iedereen rond dezelfde tafel gezet.

Het was vast een gezellig samenzijn, alleen vraag ik me af of er ook gewerkt is. Ik zie in elk geval geen resultaat. Maar misschien woon ik ook gewoon op de verkeerde plek: in een grote stad, op anderhalve kilometer van het station. Op een goede dag doet mijn tram een kwartier over die afstand, op een slechte een halfuur. Als hij dus al opdaagt.

Op de aankondigingsborden staat het niet. Maar die zullen binnenkort eindelijk werken, belooft u. Net als uw voorgangers.

Ik kijk er met spanning naar uit. Deze week ging het geklungel alvast in alle hevigheid door. In de Antwerpse metro werd het oude systeem weggehaald – ‘de bolletjes’, die nog min of meer werkten. Er hangen nu nieuwe borden. Wat erop staat, is nonsens. Ik hoop dat het niet de nieuwe investeringen zijn waarover u spreekt, want dan is het de zoveelste miskoop.

‘Ik betaal liever 499 euro voor een goed aanbod bij de MIVB dan 300 euro voor een slecht bij De Lijn.’

De abonnementen van De Lijn zijn heel goedkoop, troost u. Nogmaals: alsof iemand ooit het tegendeel beweerd heeft. U vergeet er wel bij te vermelden dat een afzonderlijk Lijn-ticket een van de duurste van Europa is. Ik betaal overigens liever 499 euro voor een goed aanbod bij de MIVB dan 300 euro voor een slecht bij De Lijn.

Een openbaarvervoersmaatschappij die erin slaagt om nieuwe voertuigen aan te kopen zonder wisselstukken. Al ontkent u dat. Een indianenverhaal.

Ik heb geen zin in een welles-nietesspel, meneer Weyts. Daarvoor zijn we allebei te oud geworden. Stel: u hebt gelijk en ik kraam baarlijke nonsens uit. Er zijn geen technische problemen, alles gaat goed.

Waarom rijdt dan 34 procent van die nieuwe trams in Antwerpen niet uit? Waarom heeft een nieuwe Albatrostram zelfs nog nooit door ’t Stad gereden? Show me the trams, meneer Weyts. We hebben er meer dan genoeg voor betaald. Drie miljoen euro per stuk.

Het doet me wel plezier dat u voor het eerst toegeeft dat er elke dag ritten geschrapt worden, zonder verwittiging. Maximaal 1,8 procent van de Antwerpse ritten, sust u.

U vertelt er niet bij dat dat cijfers zijn van De Lijn zelf, die niemand controleert.

Elke reiziger voelt dat het er meer zijn. Toegegeven: ik heb de afgeschafte bussen ook niet geteld. Wel mat ik de tijd dat ik op bussen en trams stond te wachten die niet opdaagden: in december was dat zes uur en een kwartier. En ik was niet de enige. Nadat mijn pamflet verscheen, trok een journalist van De Standaard naar het busstation op de Rooseveltplaats. Ik citeer even uit zijn verslag:

‘In Antwerpen op de bus wachten doe je niet uit vrije wil. Vraag twintig mensen op de Franklin Rooseveltplaats naar hun ervaringen met De Lijn en vijftien van hen klagen. Over bussen die veel te laat komen, maar ook – en vooral – over bussen die simpelweg nooit komen opdagen. Terwijl een ouder koppel er vol vuur over getuigt, gebeurt het ook. De bus van 14.22 uur op lijn 21 komt niet.’

'Show me the trams, meneer Weyts'
© Stijn Tormans

Een van de belangrijke karaktereigenschappen om De Lijn te overleven, is gelatenheid. U beweert dat u maar twee klachten kreeg over de reclame op de ruiten.

Dat geloof ik. Mijn collega-reizigers zijn murw geslagen. Geen hond schrijft daar nog een klacht over. Het verandert toch niets, net zoals al die andere 30.000 klachten ook nauwelijks iets veranderd hebben. Speciaal voor u heb ik een foto gemaakt van het schitterende uitzicht uit zo’n reclametram.

U ziet niets?

Wel, ik ook niet.

Bonne chance als u hiermee de reizigers wil ‘verleiden’.

Mijn aanbod blijft wel betrouwbaar, meneer Weyts. Rij een middag mee met mij en u vertelt nooit meer zulke flauwekul.

Met beleefde groeten,

Stijn Tormans

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content