Na de verkiezingen zullen de nieuwe leden van de Kamer en Senaat zonder verpinken beslissen dat ze geldig zijn.
De parlementsverkiezingen in juni zijn ongrondwettig. Maar nadien zullen de nieuwe leden van de Kamer en Senaat zonder verpinken beslissen dat ze geldig zijn. Politici als rechter en partij dus.
De regering-Leterme II is gevallen over de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde (B-H-V). Die splitsing had een mouw moeten passen aan het arrest van mei 2003 van het Grondwettelijk Hof over de paars-groene verkiezingswet die in december 2002 overal provinciale kieskringen invoerde, behalve in Vlaams-Brabant. Daardoor stoomt het land nu op naar ongrondwettige verkiezingen in juni. Toch zullen die verlopen volgens de kieswet van 2002.
Bom onder België
Profressor Matthias Storme (KU Leuven): ‘Als de hele kieswet toen was vernietigd, zouden de verkiezingen van 2003 al ongeldig geweest zijn. Door het niet doorhakken van de B-H-V-knoop sindsdien, zal de komende stembusslag overal grondwettig zijn behalve in B-H-V, want het handhaven van die kieskring is door het Grondwettelijk Hof omschreven als eenzijdig discriminerend.’
Professor Hendrik Vuye (Universiteit Namen): ‘Een uitspraak van het Grondwettelijk Hof moet voor rechtszekerheid zorgen, maar het tegendeel is gebeurd. In feite is dit erg cynisch. In plaats van bij te dragen tot een pacificatie in ons land, heeft het Grondwettelijk Hof net een bom onder België gelegd.’
Bovendien is er een arrest van het Europees Hof voor de Rechten van Mens (EHRM) in maart dit jaar over een klacht van Mircea Grosaru, een lid van de Italiaanse minderheid in Roemenië. Hoewel in november 2000 verkozen als parlementslid, wees een nationale verkiezingscommissie van magistraten en partijvertegenwoordigers een andere kandidaat voor dat mandaat aan. Ten onrechte volgens het EHRM, dat oordeelde dat Roemenië ondermeer het recht op een effectief rechtsmiddel (artikel 13 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mensen) geschonden had. Uit het arrest blijkt ook dat van de 47 landen van de Raad van Europa alleen Italië, Luxemburg en België nog geen rechterlijke controle op de geldigheid van een verkiezingsuitslag kennen.
Ongeldige wetten
‘Het Europees arrest heeft geen automatische gevolgen voor België’, aldus Storme, die ook optreedt als advocaat voor een vijftal mensen die met soortgelijke grieven als Grosaru naar het EHRM zijn gestapt na een veroordeling omdat ze in 2007 door het uitblijven van de splitsing van B-H-V weigerden te zetelen in een kies- of telbureau. ‘Als het EHRM echter met een arrest van gelijke teneur komt, moet ons land de grondwet aanpassen. Anders moeten we maar opstappen als lid van de Raad van Europa.’
CD&V-senator Hugo Vandenberghe: ‘Met onze grondwet wordt Belgische roulette gespeeld. Ooit loopt er institutioneel echt een wiel af. Door een Europees arrest, dat de strekking van het Grosaru-dossier volgt, kunnen we in een situatie belanden dat alle wetten van een ongrondwettig samengesteld parlement ongeldig zijn.’
Patrick Martens
