Regering trekt motor weer op gang

Na een zomeronderbreking van een goede maand, komt de ministerraad vrijdag voor het eerst opnieuw samen. De taxshift en de niet afnemende stroom asielzoekers zullen de komende weken en maanden een deel van de agenda van de ploeg-Michel in beslag nemen. Het is afwachten of de sfeer rond de tafel wat zal verbeteren, nu vicepremier Kris Peeters (CD&V) zijn liberale collega Alexander De Croo er openlijk van beschuldigd heeft achter een beschadigingslek te zitten.

Een rustige aanloop naar de eerste ministerraad was premier Charles Michel niet gegund. Eerst was er de verijdelde aanslag op de Thalys, waardoor de Nationale Veiligheidsraad in allerijl werd samengeroepen.

Intussen zit het er bovenarms op tussen vicepremiers Kris Peeters en Alexander De Croo. Na het akkoord over de taxshift van einde juli verscheen op de site Newsmonkey onmiddellijk een “horrorlijst” met belastingvoorstellen van Peeters. In een interview keek de Vlaamse christendemocraat vorig weekend expliciet richting De Croo, die de aantijgingen ontkent. Peeters riep premier Michel op het vertrouwen in de kern te herstellen. In de omgeving van de premier wil men geen commentaar kwijt. De premier zal de zaak “intern en discreet” met de coalitiepartners bespreken, luidt het.

De voorbije maanden kwam een ander dossier de actualiteit binnengeslopen. Reeds voor de zomer stelden de asielinstanties een forse stijging van het aantal aanvragers vast. De toestroom is ondertussen niet afgenomen, integendeel. Reeds voor de tweede dag op rij moest de Dienst Vreemdelingenzaken honderden asielzoekers onverrichter zake terug de straat opsturen, omdat de capaciteit was overschreden.

Het einde van de toestroom is niet meteen in zicht. Het staat dan ook in de sterren geschreven dat het dossier de komende tijd nog meermaals langs de regeringstafel zal passeren. Staatssecretaris Theo Francken werkte deze zomer al aan maatregelen om voldoende opvangplaatsen te voorzien, niet in het minst om horrorverhalen deze winter te voorkomen. Voorlopig zijn er plaatsen genoeg, dus Francken weigert van een opvangcrisis te spreken. Maar koken kost geld. Francken liet dus eerder al horen dat de 20 miljoen euro geplande besparingen bij Fedasil “niet rationeel” zouden zijn mocht de toename van het aantal asielaanvragen blijven aanhouden.

Een ander dossier dat de Wetstraat het voorbije jaar domineerde en dat ongetwijfeld terugkeert, is dat van de taxshift. De regering bereikte net voor het zomerreces een akkoord over het raamwerk van die fiscale shift. Het leeuwendeel van de maatregelen wordt volgend jaar van kracht, bijvoorbeeld de frisdrankentaks, de maatregelen tegen fraude en de accijnsverhogingen. Verwacht wordt dat die ingrepen de komende weken in wetteksten worden gegoten. Voor de verhoging van de btw op elektriciteit van 6 naar 21 procent is het dan weer kort dag. Die beslissing moet immers in september van kracht worden. Volgens verschillende kranten ziet het er naar uit dat die verhoging in de index zal worden doorgerekend en er dus geen tweede “mini-indexsprong” komt.

Een jaar na de start van de regering, wordt de regering-Michel op 7 oktober ook getrakteerd op een nationale vakbondsbetoging tegen haar maatregelen. Het sociaal overleg zal ook dit najaar met argusogen worden gevolgd. Vakbonden en werkgevers moeten mekaar over verschillende dossiers in de ogen kijken, zoals over de pensioenen en de definiëring van de zware beroepen, de notie werkbaar werk, de concurrentiepositie van de bedrijven, enzovoort.

Voorts blijft het wachten op het toekomstplan voor het leger. De zomerdeadline die defensieminister Steven Vandeput zichzelf had opgelegd, bleek te ambitieus. De regering had andere katten te geselen, maar een grondige hervorming van Defensie ligt gewoon ook erg gevoelig. Zo vraagt Vandeput vooreerst – en ondanks de besparingen op alle domeinen – op lange termijn fors meer middelen. Maar ook geen enkele politicus ziet graag kazernes sluiten in zijn achtertuin.

Hervormen is ook het ordewoord voor Maggie De Block. Specialisatie en samenwerking staan centraal in haar voorstel rond de ziekenhuisfinanciering, maar de concrete uitwerking belooft nog een hele klus. De onderhandelingen over een nieuwe rol voor de ziekenfondsen zijn dan weer gestart met een valse noot, nadat de regering meteen in hun werkingsmiddelen sneed. En het is ook De Block die de verlaging van de werkgeversbijdragen – van 33 naar 25 procent – uit de taxshift op haar bord krijgt.

Andere dossiers die zeker nog opduiken, zijn het kerntakendebat bij de politie, de aangekondigde hervormingen bij Justitie en de verdere uitwerking van het NMBS-plan van Mobiliteitsminister Jacqueline Galant. Ook het energiedossier, met onder meer het dossier van de energiezekerheid en de toekomst van de scheurtjesreactoren Doel 3 en Tihange 2, steekt zeker nog de kop op. Het spreekt voor zich dat de regering een black-out deze winter kost wat kost wil vermijden. En ook een modernere en efficiëntere overheid staat nog steeds hoog op het verlanglijstje van de centrumrechtse partners. (Belga/JH)