Regering bereikt akkoord over begroting: ‘Ik zal dit voor 200 procent verdedigen’

De federale regering heeft vrijdag kort na middernacht een akkoord bereikt over de begrotingscontrole. Doel blijft voorlopig om in 2018 aan te knopen met een structureel evenwicht. Enkele ingrepen sijpelden al door.

Premier Charles Michel en zijn topministers stellen het akkoord zaterdagnamiddag voor op een persconferentie.

Nadat de regering de budgettaire draad maandag weer oppikte na de aanslagen van 22 maart, had ze uiteindelijk nog een volle werkweek nodig om tot een akkoord te bereiken. Een reeks bilaterales en heel wat plenair vergaderwerk leverden uiteindelijk witte rook op.

In totaal moest de regering op zoek naar zowat 2,2 miljard euro. De keuze om de extra 400 miljoen euro voor veiligheid naar aanleiding van de terreurdreiging buiten de begroting te houden was meteen een hele slok op de borrel, net als de “budgettaire neutralisering” van een reeks kosten verbonden aan de vluchtelingencrisis. De instroom van nieuwe asielzoekers is intussen ook fors gedaald.

“Een zeer zorgvuldig onderhandeld akkoord dat zeer goed in mekaar zit”, zo liet CD&V-vicepremier Kris Peeters optekenen bij het buitenrijden van Hertoginnedal. “Ik zal dit voor meer dan tweehonderd procent verdedigen.”

— Jan De Meulemeester (@JDeMeulemeester) April 8, 2016

Peeters bevestigde dat het arbeidsrecht hervormd wordt en dat het begrotingsgat zowel in de uitgaven als met extra fiscale inkomsten werd dichtgereden.

Vennootschapsbelasting

Her en der valt te horen dat het onder meer gaat om een nieuwe taks op aanbieders van online gokspelen, een vervroegde verhoging van de accijnzen op diesel en een ruimer ingeschatte opbrengst van de doorkijktaks op fiscale constructies. De Panama Papers zijn daar allerminst vreemd aan, klinkt het. Maar N-VA-minister van Financiën Johan Van Overtveldt heeft daarnaast nog een heel pakket antifraudemaatregelen uitgewerkt. Een taskforce met fiscalisten, experts en zelfs onderzoeksrechters zou dat pakket de komende dagen nog verfijnen en juridisch sluitend maken.

Van Overtveldt kreeg daarnaast een mandaat om een hervorming van de vennootschapsbelasting op te zetten. Dat moet de fiscaliteit voor kmo’s “rechtvaardiger” maken, klinkt het links en rechts.

Asielzoekers

Nieuw is voorts dat asielzoekers niet langer meteen bepaalde fiscale voordelen zullen genieten. Zo zou met name het systeem van kinderen ten laste gekoppeld worden aan een minimale verblijfsduur. Precies uitgewerkt is dat nog niet, maar het princiepsakkoord zou dus inhouden dat asielzoekers pas na een bepaalde verblijfsduur in België aanspraak zouden maken op de betrokken voordelen.

Specifiek voor de economische sectoren die de impact voelen van de aanslagen, bijvoorbeeld de horeca, voorziet de regering dan weer de mogelijkheid om bepaalde sociale bijdragen tijdelijk uit te stellen. Dat moet met name bedrijven met tijdelijke liquiditeitsproblemen uit de nood helpen. MR-vicepremier Didier Reynders had daar donderdag nog op aangedrongen. De redesign van de overheid moet dit jaar nog steeds 100 miljoen euro opleveren, net zoals ook een reeks andere ingrepen behouden blijven die eerder al waren afgesproken maar nog niet zijn ingevoerd. Denk aan de karaattaks voor de diamantsector en de nieuwe regels voor vastgoedbevaks.

Akkoord #begrotingscontrole. #WerkbaarWendbaarWerk goedgekeurd;weg vrij voor sociale innovatie in hervorming arbeidsmarktbeleid. Major step.

— Kris Peeters (@peeters_kris1) April 8, 2016

Daarnaast zijn ook de afspraken afgeklopt over structurele hervormingen rond de diplomabonificatie bij de ambtenarenpensioenen, de flexibilisering van de werkweek, meer vrijheid voor de uitbetaling van overuren en rond het activeren van langdurig zieken. Zo komt bovenop het akkoord dat de sociale partners enkele maanden geleden bereikten over langdurig zieken een bijkomend integratietraject dat mensen sneller weer aan het werk moet krijgen. Het systeem zou “responsabiliserend” zijn voor zowel werkgevers als werknemers. Het woord sancties wil niemand vrijdagnacht in de mond nemen. Nieuw overleg tussen de sociale partners is in elk geval vereist, klinkt het.

Zoals eerder al uitlekte gaat ook de 38-urenweek op de schop. In de plaats komt een systeem waarbij op drukke momenten meer gewerkt kan worden, wat dan gecompenseerd wordt door kortere werkweken in rustige periodes. Ook de uitbetaling van overuren wordt versoepeld en er komt een aangepast kader voor occasioneel overwerk. “Weg vrij voor sociale innovatie in hervorming arbeidsmarktbeleid. Major step”, zo tweette minister van Werk Peeters nog.

Beperkte impact

In N-VA-hoek maakt men zich sterk dat zowat de hele put met structurele maatregelen en “zonder grote belastingsverhogingen” gedicht is. “En alles blijft op koers voor een structureel evenwicht in 2018. Niettemin blijft de budgettaire impact van bepaalde structurele ingrepen op korte termijn beperkt. “Het is dan ook maar een begrotingscontrole”, zo viel de voorbije weken al vaker te horen.

Een vicepremier verwacht dat de regering binnen enkele maanden veel forsere structurele ingrepen zal moeten doen. Zelfs al kiezen Michel en co bij de begrotingsopmaak voor 2017 deze zomer om het evenwicht alsnog met een jaar uit te stellen, dan nog zullen wellicht ettelijke miljarden nodig zijn. En zullen dus nieuwe taboes moeten sneuvelen.

“Tot nu toe waren de hervormingen steeds relatief makkelijk, aangezien ze in de meeste gevallen al vermeld werden in het regeerakkoord”, merkte een betrokkene vrijdagnacht op. “Deze zomer, bij de begrotingsopmaak, zal dat waarschijnlijk niet meer het geval zijn.”

(Belga/RR)