Rapport Kamerdebat (1): Laurette Onkelinx, Hendrik Vuye, Karin Temmerman en Denis Ducarme

Onkelinx: de passionara van de PS. Vuye: belichaamt de uitdaging van de N-VA. Temmerman: degelijk, maar even wachten op animo in SP.A-fractie. Ducarme (MR): verloren in gewoel. Lees het verslag van de tussenkomsten van de fractieleiders tijdens het Kamerdebat over de regeerverklaring van Michel I.

Het debat over de regeerverklaring van Michel I wordt op het scherpst van de snee gevoerd. Het belooft nog een lange zitting te worden, met rond 16u nog meer dan 40 sprekers op het programma. Er hebben al vier fractieleiders het woord genomen. Hieronder leest u het verslag van hun tussenkomsten. De rest volgt later. Het liveverslag van deze zitting leest u hier.

De passionara van de PS. N-VA-Kamerlid Peter De Roover vatte het goed samen op Twitter: ‘Wordt plezant met Onkelinx in de oppositie.’

Eerlijk is eerlijk. Wordt plezant met Onkelinx in de oppositie. Leven in de tent. #kamer

— Peter De Roover (@PeterDeRoover1) October 15, 2014

Onkelinx weet hoe ze vuur in een parlement jaagt. Ze kon dat als minister, en dus zeker als oppositieleidster. Het blijft bij Onkelinx ook niet bij retoriek (die niet altijd éven evenwichtig is: ‘De klank van laarzen galmt door deze regering’). Dankzij haar jarenlange ervaring als minister kan ze ook inhoudelijk goed uit de voeten.

Ze zit ook verrassend snel in de oppositierol na een jarenlang verblijf in de regering. Ze laat geen kans onbenut om te schieten op de MR, vaak met een priemende vinger, of wijdse armgebaren.

Als de leidster van de oppositie dit elan de komende vijf jaar kan aanhouden, staan er het parlement een pak boeiende ideologische debatten te wachten.

Een nieuwkomer in het parlement, en meteen al fractieleider. Vuye is als gerespecteerd professor Grondwettelijk Recht een klepper. Bovendien geeft hij les aan de universiteit van Namen, waardoor hij perfect tweetalig is. Antwoorden op de Franstalige oppositie kost de goed van de tongriem gesneden prof geen moeite.Toch kreeg hij het vandaag bij zijn maidenspeech ook soms benauwd. Hij begon erg fors, met een paar uithalen naar de PS. ‘Als u zich afvraagt waarom N-VA in de regering zit, wel: niemand had zin in een Elio II, behalve de PS. ‘De enige kamikazeregering zou Elio II zijn.’

Zijn aanvallende stijl werd meteen op de korrel genomen door de oppositie. Groen-collega Kristof Calvo vroeg naar de cijfers over de begroting, waarop Vuye zich missprak: ‘U zou moeten weten dat u die cijfers aan de regering moet vragen, niet aan de fractieleider van een oppositiepartij.’ Onkelinx beet zich ook vast in Vuye – een man die aan Franstalige kant vaak heel hard werd aangepakt omdat hij als professor aan een Waalse universiteit zijn Vlaams-nationalistische sympathieën niet wegstak.

De verspreking van Vuye belichaamt een uitdaging waarvoor N-VA staat: hoe moeilijk zal ze vervellen tot bestuurspartij? De afgelopen jaren was het beuken vanuit de oppositie, nu moet de partij de belangen van het land behartigen. Een land dat de partij nog altijd het liefst gesplitst wil zien. Ook in het parlement moet ze trouw het beleid van de regering verdedigen, terwijl de communautaire dossiers voor vijf jaar in de koelkast liggen. Nu ze Vlaams én federaal niveau meeregeert, moet ze af van het straatvechten waar een Theo Francken en Peter De Decker zich in bekwaamden. Zeker die eerste zal in de regering een andere rol moeten opnemen.

Moest de N-VA niet eerder een project verdedigen dan meteen en zo hard uitvallen naar PS? Het Vlaanderen (of België) van morgen verdedigen? De mogelijke historische ‘Zweedse’ verwezenlijkingen schetsen die gloren aan den einder? Vuyes aanval kwam wat over als trappen naar iemand die al neerligt. En daar maakt niemand zich sympathiek mee.

De uiteenzetting van Temmerman stond er inhoudelijk wel, maar zakte af en toe teveel weg om echt enthousiasmerend te zijn. Temmerman slaagt er wel in te incasseren en te antwoorden op kritiek van de meerderheid. Overigens als een van de weinigen van haar fractie. Het duurde even voor die op gang kwam.

Ook Hans Bonte liet zich horen, maar hij werd gemakkelijk gecounterd aangezien hij zijn kritiek op het armoedebeleid van Michel I onderbouwde met een opiniestuk van experts Ive Marx en Wim Van Lancker van het Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck. In De Standaard schrijven zij dat er eerder een reünie van ABBA komt, dan dat dit armoedebeleid effectief de armoede zou bestrijden. Klein detail, dat Peter De Roover (N-VA) fijntjes opdiepte: Van Lancker en Marx stipten ook aan dat ‘noch de Paarse, noch de centrumlinkse’ regeringen daarin geslaagd zijn.

De SP.A-fractie toonde zich in haar geheel weinig kleurrijk. Geheel in lijn met wat voor de verkiezingen te zien was, valt van – bijvoorbeeld – de Gentse Fatma Pehlivan weinig te verwachten. Van de SP.A-fractie zou men als tweede oppositiepartij, zoals Dirk Van der Maelen onderstreepte, meer mogen verwachten met figuren als Van der Maelen, Meyrem Kitir (wie kan beter een ‘rechtse regering, zonder centrum’ aanvallen dan de enige (deeltijdse) arbeider in het parlement?) , Peter Vanvelthoven, Maya Detiège en Monica De Coninck, als oud-minister van Werk niet zomaar een backbencher. Dat bewees De Coninck ook, die zich niet kon bedwingen om toch drie keer – sterk – tussen te komen.

Was Johan Vande Lanotte vroeger aangekomen, pas om 16u werd hij gesignaleerd, dan had de SP.A-fractie nog een extra sterke man gehad.

Eenmaal de SP.A-fractie opgewarmd, slaagde ze er in punten te scoren. Met dank vooral aan Temmerman en Bonte. Maar ook David Geerts prikte stevig toen hij Beke vroeg of ook het ACV ‘één en ondeelbaar’ is. Beke had dat geantwoord op de kritiek dat hij Peeters verdedigde, terwijl die er eerst onbewogen bij zat (Peeters kwam daarna wel regelmatig tussen). En ook Kitir deed een goede tussenkomst, door klaar en duidelijk – en met de haar kenmerkende sereniteit – te vragen hoe een indexsprong jobs kan opleveren. Het antwoord was veel minder duidelijk.

De loop van het debat toont dat de SP.A’ers die niet veel tussenkwamen zich beperken tot en focussen op de thematische tussenkomsten.

Vrij moeilijk om de tussenkomst van Denis Ducarme te beoordelen. Na een uitvoerig betoog over het feit dat er in zo’n moeilijke omstandigheden toch zo snel een regering is gevormd die uitzonderlijke maatregelen moet nemen, haperde het wat. Ducarme lijstte net als zijn premier Charles Michel gisteren de prioriteiten van de regering op, en legde daarbij de nadruk op de liberale accenten zoals de lastenverlaging en het creëren van jobs.

Zijn redevoering ging compleet verloren in het gewoel in het parlement. De eerste tussenkomst na de middagpauze werd continu onderbroken door opmerkingen vanuit de oppositie. Laurette Onkelinx lijkt vastberaden om de MR onderuit te halen waar het mogelijk is – in de rug gesteund door een PS-fractie die het ene na het andere lachsalvo afvuurt en voor het minste de handen op elkaar krijgt.