Proces tegen Salah Abdeslam vandaag van start

Het proces draait rond de schietpartij in de Driesstraat in Vorst, een week voor de aanslagen in Brussel.

Vandaag gaat voor de Brusselse correctionele rechtbank het proces van start over de schietpartij die op 15 maart 2016 plaatsvond in de Driesstraat, in Vorst. Het is meteen het eerste proces waarop mensen terechtstaan die direct betrokken waren bij de aanslagen van 13 november 2015 in Parijs. Welke rol Salah Abdeslam bij die aanslagen heeft gespeeld, is min of meer bekend. Het juiste aandeel van Sofien Ayari en de omgekomen Mohamed Belkaïd is minder duidelijk.

Toen de politie op 15 maart 2016 een huiszoeking probeerde te houden in het pand in de Driesstraat, was ze koortsachtig op zoek naar terroristen die betrokken waren bij de aanslagen in Parijs en heelhuids uit de Franse hoofdstad waren gevlucht, en naar mensen die een ondersteunende rol hadden gespeeld bij de voorbereiding van die aanslagen.

De huiszoeking draaide uit op een vuurgevecht tussen de politie en de drie terroristen in de woning. Eén van die drie terroristen werd neergeschoten door een scherpschutter van de politie en werd later geïdentificeerd als de Algerijnse terreurverdachte Mohamed Belkaïd. Al gauw bleek dat Belkaïd zich verschanst had in de woning en de politie bezig had gehouden terwijl twee andere aanwezigen in het appartement konden ontsnappen. Die twee, Salah Abdeslam en Sofien Ayari, konden drie dagen later opgepakt worden in Sint-Jans-Molenbeek.

Van Abdeslam is geweten dat hij verschillende daders van de aanslagen in Parijs en Brussel in Oost-Europa is gaan ophalen toen ze daar aangekomen waren tussen de stroom vluchtelingen. Hij huurde ook hotelkamers in de buurt van Parijs en de Volkswagen Polo waarmee het commando dat toesloeg in de concertzaal Bataclan zich verplaatste. Zelf zat Abdeslam op de avond van de aanslag achter het stuur van een Renault Clio, die hij ook gehuurd had, en zette drie terroristen af aan het Stade de France, waar het trio zich opblies.

Weigerde bommengordel van Abdeslam dienst?

Volgens zijn eigen verklaring aan de politie was het de bedoeling dat Salah Abdeslam zich ook opblies aan het Stade de France maar krabbelde hij terug. Het gerecht vermoedt echter dat Salah Abdeslam wel een zelfmoordaanslag moest plegen, maar dan in het XVIIIe arrondissement, en dat het zijn explosievengordel was die dienst weigerde en niet hijzelf.

Vorige week kwam nog een element aan het licht dat die these kracht bijzette. Volgens de Franse radiozender France Inter hebben de speurders op een laptop die aan de terreurcel toebehoorde een tekst teruggevonden die vermoedelijk van de hand van Abdeslam is. In die tekst legt Salah Abdeslam uit dat hij zich net als zijn broer Brahim wilde opblazen tijdens de aanslagen in Parijs, maar dat zijn bommengordel niet werkte. Hij dacht nadien aan een vertrek naar Syrië, maar besloot uiteindelijk toch zich bij de andere leden van de terreurcel in Brussel te voegen. ‘Het beste was om het werk hier met de broeders af te maken’, zou de tekst luiden. ‘Toch hoop ik in de toekomst beter te zijn uitgerust om tot actie over te gaan.’

De speurders vonden de tekst op de laptop die de politie op 22 maart 2016 had gevonden in een vuilnisbak in de Max Roosstraat in Schaarbeek, vlakbij het onderduikadres van de terroristen die de aanslagen in Brussel pleegden.

Over de rol van de 24-jarige Tunesiër Sofien Ayari bij de aanslagen in Parijs bestaat veel onduidelijkheid. Uit het onderzoek is wel gebleken dat Ayari in oktober 2015 al samen met Salah Abdeslam gecontroleerd was in het Duitse Ulm, wellicht nadat hij was afgereisd uit Syrië. Ook is bekend dat Ayari samen met Ossama Krayem, die betrokken was bij de aanslag in het metrostation Maalbeek op 22 maart, op 13 november 2015 met een bus vanuit Brussel naar de Amsterdamse luchthaven Schiphol reisde. Krayem zelf gaf tijdens verhoren aan de Belgische politie toe dat hij als opdracht had om daar ‘kluizen te vinden die voldoende groot waren om er wapens, explosieven of geld te bewaren’. Over de verklaringen van Ayari zelf sijpelde voorlopig nog weinig naar buiten.

Wie niet meer zal kunnen ondervraagd worden is de gedode Mohamed Belkaïd, al lijkt ook hij een spilfiguur in de aanslagen in Parijs. Het was immers Belkaïd die, onder de valse naam Samir Bouzid, op 17 november 2015 vanuit een Western Union-kantoor in het Brusselse geld overschreef naar Hasna Aït Boulahcen, de nicht van Abdelhamid Abaaoud, op de avond voor Boulahcen en Abaaoud omkwamen bij een raid van de Franse politie in Saint-Denis. Belkaïd werd daarbij gefilmd door bewakingscamera’s. Hij stond op de avond van 13 november naar alle waarschijnlijkheid in rechtstreeks contact met de terroristen in Parijs. Het was immers naar zijn Belgisch gsm-nummer dat een sms stuurde naar de terroristen die toesloegen in de Bataclan: ‘On est parti, on commence’. Vanop een ander toestel, dat zich op dezelfde locatie in Brussel bevond, werd die avond ook gebeld naar Abdelhamid Abaaoud.