Portret: Jan Briers, gouverneur van Oost-Vlaanderen

© Roularta
Simon Demeulemeester

Jan Briers wordt waarschijnlijk de opvolger van André Denys (Open VLD) als gouverneur van Oost-Vlaanderen. Briers is CEO van het Festival van Vlaanderen, ‘een jaarlijks concertaanbod van meer dan 550 voorstellingen en educatieve projecten in meer dan 80 steden en gemeenten’.

Jan Briers Junior is de zoon van wijlen Jan ridder Briers (1919-2007), in de jaren ’50 de stichter en later de drijvende kracht van het Festival van Vlaanderen (FvV). Briers senior was ook directeur van Radio Gent – de voorloper van Radio 2 Oost-Vlaanderen – en professor Communicatiewetenschappen aan de Universiteit van Gent.

In 1985 nam Jan Briers junior, gehuwd met een muzikante en vader van een tienerdochter, de fakkel over van zijn vader. Hij was dan al even aan het werk voor het festival, zo vertelde Briers in een interview met Vacature in 2010. Zijn vader zou stoppen met het FvV, tenzij zijn zoon het zou overnemen. “Dan zou hij het nog even volhouden: zo’n verzoek kon ik niet weigeren.”

Pofbroekje

Briers heeft oude herinneringen aan het Festival van Vlaanderen, zo vertelde hij aan Vacature: “Ik mocht als peuter een ruiker bloemen aan koningin Elizabeth geven toen ze naar het openingsconcert kwam. Ik heb daar nog een klein fotootje van. Ik droeg een kort pofbroekje en een truitje met pofmouwtjes. Op haar hoofd stond een immense hoed vol bloemen.”

In de jaren ’70 organiseerde hij de Happening, in de Gentse Sint-Pietersabdij. Onder het toeziende oog van het Festival van Vlaanderen werd dat “een confrontatie tussen klassiek en pop in de abdij”. Hij programmeerde T.C. Matic en Mink Deville op het plein, terwijl in de kerk La Petite Bande optrad. “We organiseerden toen ook de ‘Woensdagmiddagconcerten’ op de Gentse Korenmarkt. Wij brachten als eersten Jo Lemaire en The Scabs. Al die middelbare schoolmeisjes – de ‘groentjes’ van Sint Bavo en de ‘blauwtjes’ van Sint Pieters – zeiden tegen hun ouders: ‘Het Festival van Vlaanderen organiseert die concerten.’ Natuurlijk mochten ze dan ’s woensdags na school op de Korenmarkt blijven rondhangen.”

OdeGand Jan Briers zorgde bij het Festival van Vlaanderen voor een breder aanbod en een verfrissing, vooral te merken vanaf OdeGand, de opening van het Festival sinds 2002. Daarbij werd gekozen voor een ruimer aanbod, dat afweek van het klassieke menu. Niet enkel het aanbod wijzigde, ook de locaties werden gewaagder: alsof het een walking concert is, kan je zowel bij mensen thuis als op verschillende locaties in de stad – bijvoorbeeld op het water – genieten van concerten.

Tweede verandering die onder Briers junior doorgevoerd werd, was de structuur en communicatiestijl van het Festival van Vlaanderen. Onder Briers junior, die Pers en Communicatie studeerde, werd de stijl van communiceren van het Festival meer geënt op marketing, met hippere manieren om campagne te voeren. De bedrijfscultuur van het Festival nam hij ook onder handen.

“Het Festival is ontstaan uit de openbare omroep, waardoor de medewerkers van een statuut genoten dat gelinkt was aan de omroep. Ze hadden alle ambtenarenvoordelen, zoals lunch- en kledijvergoedingen. Elk extra gepresteerd uur moest gecompenseerd worden. Ik ben die voordelen voorzichtig beginnen afbouwen,” aldus Briers in Vacature.

Briers: ‘Meer gegoede burgers moeten gestimuleerd worden om hun eigen cultuur meer te stimuleren’

De belangrijkste verandering voerde hij naar eigen zeggen in 2002 door: hij inspireerde zich op het bedrijfsmodel van Procter & Gamble (P&G) om Festival van Vlaanderen “financieel leefbaar te houden”. Het Festival van Vlaanderen ging “als eerste in de cultuursector in zee met commerciële sponsors (…) en we waren het eerste cultuurhuis dat een contract afsloot met een krant.”

Briers had in Vacature in het licht van financiering van cultuur nog een opmerkelijke boodschap voor de welgestelden onder ons: “Onze meer begoede burgers moeten gestimuleerd worden om hun eigen cultuur meer te gaan ondersteunen.”

Briers: ‘Jaar voor Brugs Concertgebouw was verloren jaar’

In 2002, het jaar dat OdeGand voor het eerst de Gentse concerten in het licht van het Festival bundelde, nam Briers een jaar verlof als directeur. Hij werd gevraagd om het Brugse Concertgebouw uit de grond te helpen stampen. In dat jaar was Brugge culturele hoofdstad. Hoewel hij met erg veel zin aan die taak begon, noemt hij dat in Vacature een verloren jaar: “Ik moest voortdurend in de clinch gaan met burgemeester Patrick Moenaert. Van in het begin kreeg ik niet het geld dat me beloofd was, want alle centen werden geïnvesteerd in de afwerking van het gebouw. De burgemeester zei: ‘Ik moet eerst en vooral aan míjn publiek denken: de Bruggeling.’ Hij wilde van het Concertgebouw een veredelde parochiezaal maken. Elke uitgave, elke onkostennota moest via hem passeren. ‘Ja, je mag overal in Vlaanderen offertes vragen voor je drukwerk. Maar als het erop aankomt, zal je toch met een Brugse drukker in zee moeten gaan.’ We zijn in alle vriendschap uiteen gegaan, maar voor mij was dat hele jaar verloren.”

Kritiek op Beoordelingscommissie Muziek Vlaamse Gemeenschap

Briers had in 2001 scherpe kritiek op de Beoordelingscommissie Muziek van de Vlaamse Gemeenschap. Die commissie had een negatief advies uitgesproken over vijf van de acht afdelingen van het Festival. Dat de commissie toen kritiek had op de samenwerking tussen de Brusselse en de Gentse afdeling, kon Briers niet smaken.

“Dat heeft nochtans grote voordelen op vlak van communicatie en management. Dit ruikt naar jaloezie. Het heeft er alle schijn van dat men de macht van het FvV wil breken door het op te delen in acht afzonderlijke festivalletjes. (…) U mag niet vergeten dat onze concurrenten in die commissie zitten. Hoe kunnen zij onpartijdig oordelen?”, sneerde hij in De Standaard.

Briers is stichtend lid van de Allegretto Festival Foundation en AAPAF (Asian Association of Performing Arts Festivals) en was vice-president van de European Festivals Association.

Geen N-VA’er zonder partijkaart

N-VA wil met Jan Briers iemand van buiten de politiek in de gouverneurszetel. Waarnemers stellen dat nieuweling Briers voor een positieve schok kan zorgen, maar dat hij toch een andere rol zal moeten spelen dan een louter culturele. Marc Van de Looverbosch wees op VRT-radio op de rol die huidig gouverneur André Denys (Open VLD) speelt in Denderleeuw, waar de samenstelling van een bestuursmeerderheid in een impasse zit. “Briers zal moeten spelen in het Politieke Festival van Vlaanderen.”

N-VA lijkt met Briers alvast een goede zet te doen: deze benoeming past in hun discours dat ze niet geïnteresseerd zijn in politieke posten en in dat over de provincies (die ze liefst afgeschaft zien). Daarenboven maken ze hiermee misschien een goede beurt richting de culturele sector. Dat kon N-VA gebruiken sinds de discussie over het De Coninckplein en de ruzies tussen voorzitter Bart De Wever en die sector. Gevolg daarvan is dat de N-VA door sommigen het imago van vendelzwaaiers toegemeten krijgt. De voordracht van Briers kan gezien worden als een manier om daarmee af te rekenen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content