Plan Dams: De Wever en Van Besien praten langs elkaar heen

De ene was gechoqueerd, de andere voelde zich belasterd: burgemeester van Antwerpen Bart De Wever (N-VA) en Groen-voorzitter Wouter Van Besien voerden een dovemansgesprek over de Antwerpse procureur Herman Dams.

Dams gaf in het weekend een opgemerkt interview aan de kant De Standaard, waarin hij zei dat Antwerpenaars die verdachte dingen zien dat meteen moeten signaleren bij de politie. Van Besien maakte daarover zijn beklag bij de Hoge Raad voor Justitie.

In het VRT-programma Terzake bleek hoezeer beide politici in een compleet andere wereld leven. “Twee maten en twee gewichten”, klaagde Van Besien. “U moet opletten of men dient klacht in tegen ú”, zei De Wever.

Stigmatiseren en discrimineren

Van Besien vond zijn klacht bij de Hoge Raad alvast geen overreactie, zei hij. Hij was gechoqueerd door het interview met Dams. “Voornamelijk omdat hij op verschillende punten met twee maten en twee gewichten werkt. Een rechtsstaat – en het gerecht bij uitstek – moet toch uitgaan van het principe dat iedereen gelijk is voor de wet?”

Van Besien vindt het goed dat mensen verdachte zaken melden bij de politie, maar neemt het niet dat Dams aanraadde om vooral te letten op buitenlandse nummerplaten, zei hij.

“Om dit te gaan toespitsen op één bevolkingsgroep, dat is stigmatiserend en discriminerend. Dat is niet zonder gevaar. Als je bevolkingsgroepen tegen elkaar opzet, ga je de sociale samenhang binnen je stad bedreigen en dat is iets wat een parket absoluut niet mag doen. “

Minimum aan realiteitsbesef

“Ik vind die klacht totaal overdreven”, reageerde De Wever. Hij was blij dat de procureur zijn beleid verantwoordde in de pers en stelde dat van Besien Dams’ woorden moedwillig “op de slechtst mogelijke manier” las.

De Wever vond dat Van Besien Dams met zijn klachtdood monddood probeerde te maken. “Ik hoop dat er in het Antwerpen van burgemeester De Wever debat mag zijn”, pareerde Van Besien. “Debat voer je niet door klacht neer te leggen”, zei De Wever. “Wat u zegt, houdt geen steek.”

“Mensen van vreemde origine die bij ons wonen, rijden niet met een vreemde nummerplaat”, zei De Wever. “Waar gaat het over? Een bestelwagen met een Bulgaarse nummerplaat die om drie uur ’s nachts in een straat rijdt, waar mensen uitstappen die heel veel belangstelling tonen voor de woning van uw buur. Dat had hij (Dams, red.) voor ogen. Dus als je een minimum aan realiteitsbesef hebt, dan lees je tussen de regels waar het echt over gaat.”

“Natuurlijk is er een probleem met criminaliteit en natuurlijk is er een probleem met kleine criminaliteit”, zei Van Besien, die even veel tijd nodig had om De Wevers punten te beamen als om in de aanval te gaan. Hij vond echter dat Dams de grote criminaliteit negeert.

“Hij zegt ook: van de drugstrafiek in de Antwerpse haven, daar ligt eigenlijk niemand van wakker, dus who cares, daar gaan we ons niet mee bezighouden. Dat zijn twee maten en twee gewichten: de kleine criminaliteit wel, de grote niet. Dat kan ik niet aanvaarden.”

De Wever nam Dams’ verdediging op zich. “Als wij in de haven recordvangst na recordvangst coke krijgen, komt dat op het nieuws en mensen vinden dat uiteraard zeer erg, maar dat ontwricht hun persoonlijke leven niet. Als die drugs op straat worden gedeald en die junkie moet hun grootmoeder neerslaan om aan geld te geraken, is dat zeer ontwrichtend. Het ene noemen we grote criminaliteit, het andere kleine. Wat hij zegt, is; justitie heeft veel te lang gezegd: ‘We gaan die grote aanpakken en de rest dat bestraffen we niet. Straffen tot drie jaar, dat moeten we niet uitvoeren, want da’s allemaal; kleine pruts en prul. Maar die kleine pruts en prul ontwricht wel het leven van heel veel mensen.”

Dams had nooit gezegd dat de grote criminaliteit niet bestreden moet worden, stelde De Wever. “Dat heeft u er gewoon bij verzonnen.”

Witteboordencriminaliteit en fraude

De voorbije dagen dook her en der de kritiek op dat Dams – en bij uitbreiding De Wever – in Antwerpen een verklikkersmaatschappij willen creëren. Dat verhaal wees De Wever van de hand. Hij verwees naar voorbeelden in Utrecht en Antwerpen waar politie en burgers samengewerkt hadden om criminaliteit te bestrijden. “Dat kan werken, maar als je daar een karikatuur van maakt van een verklikkersmaatschappij, dan ben je bij voorbaat verloren.”

Van Besien verwees dan weer naar de teloorgang van de diamantcel bij het Antwerpse gerecht. “Die is volledig de nek omgedraaid. Ik vind dat heel erg, want dat geeft aan dat witteboordencriminaliteit en fraude blijkbaar geen prioriteit hebben. En toen heb ik N-VA daar niet tegen horen protesteren.”

Volgens Van Besien deed de partij van De Wever er in het parlement integendeel alles aan om diamantairs te schermen. “U moet uw fantasieleven toch een beetje in toom houden”, sneerde De Wever. “Als u nu ook nog eens suggereert dat er daar doelbewuste grote schema’s zijn om bepaald fraudeurs niet te bestraffen, dan is gewoon lasterlijk. U moet opletten of iemand dient klacht in tegen u – en het zou terecht zijn.”